HC1 Macht en leiderschap 12-09-17
Uitspraken door leiders die rijmen worden eerder als waarheidsgetrouw gezien dan
uitspraken die niet rijmen.
Narcistische eigenschappen hangen positief samen met leiderschap.
Als vrouwen 1% minder kans hebben om aangenomen te worden, neemt percentage
vrouwen in bestuur met 35% af.
Macht geactiveerd minder remmingen en sneller seksuele aantrekking zien.
Beoordeling
2 vd 6 opdrachten worden beoordeeld 50%
TT H 1,2,5-10 + collegestof 50%
Vandaag: wat is leiderschap?
Leiderschap: het kunnen beïnvloeden, motiveren, en helpen van anderen om de doelen van
de groep/organisatie te behalen.
Macht: de mogelijkheid van een groep persoon of organisatie om anderen te beïnvloeden.
Verschil: inzetten om doelen van de groep te behalen of enkel beïnvloeding.
Management: het beheersen en controleren van processen binnen een organisatie.
Verschil managers en leiders:
Managers: Leiders:
- Plannen - Inspireren
- Organiseren - Beïnvloeden
- Aansturen - Motiveren
- Controleren - Opbouwen
- Aan de regels houden - Nieuwe regels maken
Managers; beschermen en optimaliseren status quo
Leiders; doorbreken en creëren nieuwe status quo.
Evolutionair en historisch perspectief van leiderschap
Van Vught: bij een groep met een gezamenlijke taak ontstaat gemiddeld na 25 seconden
informeel leiderschaps-structuren. initiatief nemen.
Leiderschap is universeel en ontstaat automatisch. Niet uniek voor mensen alleen.
Evolutionair/game theory (waterputten)
1.Het is adaptief om een volger te zijn; groep biedt bescherming (the lone wolf dies but the
pack survives)
2. Het is adaptief om een leider te zijn; levert beloningen op; keuzevrijheid waarin je de
meest gunstige situatie voor jou kan kiezen.
Hoe ontstaan formele vormen van leiderschap?
,Kleine stammen: platte hiërarchie, egalitaire besluitvorming. Ontstaan van landbouw; het
was niet meer nodig om te verplaatsen. Enorme bevolkingsgroei, dus ontstaan van
specialisaties en monopolies op geweld. Hier ontstaat formeel leiderschap.
in het boek een samenvatting over groepsgroottes over verschillende jaren en
verschillende staten van macht.
Hoe belangrijk is leiderschap in hedendaagse organisaties?
Reichard & Avolio: wat is het effect van leiderschap interventies? meta-analyse.
Variaties in leiderschap konden variaties in organisatie uitkomsten berwerkstelligen van 34-
66%. De uitkomsten: tevredenheid bij werknemers, productie en kwaliteit.
Lieberson & O’Connor: wat voor veranderingen zien we in de winstgevendheid van
organisaties na een wisseling van CEO? 167 organisaties over 20 jaar heen. Geen bias want
bedrijven zijn verplicht te rapporteren hoeveel winst ze hebben. Na 1 jaar 14-15% variatie in
de winst en 32% na 2 jaar.
Wat maakt een leider tot een goede leider?
1800-1950: de trait-benadering.
- ‘leiders worden geboren’
- ‘leiderschap is een kwestie van juiste persoonlijkheid’
1950-1970: de gedrags benadering. Leiderschap is een kwestie van de juiste vaardigheden,
leiderschap kan je trainen.
The Great Man Theory – Thomas Carlyle: ‘mannen geboren met juiste eigenschappen en
goddelijke opdracht’. Door de aangeboren gave krijgen ze macht en leiderschap. Een soort
recht. Belangrijk; eigenschappen zijn consistent over tijd en culturen (klopt natuurlijk niet).
Charme, overtuigingskracht, dominantie, intuïtie, wijsheid, moed, intelligentie, agressie,
assertiviteit. Het staat los van situationele factoren die geen of weinig invloed hebben op
ontstaan of effectiviteit van leiderschap. Niet een kwestie van training of ervaring.
Kritiek: focus op mannen, lagere klassen kregen geen kans het was erfelijk + verklaart niet
waarom mensen met juiste eigenschappen falen.
1970-nu: contingentie-benadering: leiderschap is een kwestie van een match tussen context
en persoonlijkheid.
Historisch gezien alleen Stogdill (1974) van belang voor eigenschappen van een leider.
De Big Five van leiderschap
- Intelligentie; intelligentie voorspelt kwaliteit van leiderschap en
leiderschapsperceptie. Maar als het gat te groot wordt tussen de leider en de volgers,
dan zal deze persoon waarschijnlijk falen omdat hij niet meer als vertegenwoordiger
wordt gezien.
- Zelfvertrouwen
- Vastberadenheid
- Integriteit
- Sociabiliteit
, Kritiek uit het boek (Northouse);
- Studies leveren weinig consistente resultaten op
- Weinig bewijs voorspellende waarden van leiderschapsuitkomsten
- Karakter-eigenschappen zijn maar een deel van het verhaal.
Kritiek van Tom:
- Hoe zit het met eigenscshappen die niet zo positief bekend zijn?
need for power en the dark triad of personality.
Impliciete motieven
McClelland (1980)
- Need for affiliation; tot de groep behoren, samenwerken, leuk gevonden worden,
houdt niet van risico op onzekerheden.
- Need for achievement; uitdagende doelen stellen, tot grote hoogtes komen,
regelmatig feedback willen
- Need for power; anderen beïnvloeden en controleren, competitive, wil graag winnen,
houdt van status.
Je kan hoog of laag scoren op meerdere motieven.
Obama: gemiddeld in achievement, high affiliation, very high need for power.
1. Need for power hangt samen met presidential greatness
2. Need for power hangt samen met krachtig en positief leiderschap
3. Helaas hangt NfP ook samen met beginnen en betrokken raken bij oorlogen
NfP; genieten van politiek spel, zien en opzoeken van kansen.
NfA; handig voor entrepeneurs, maar problematisch voor presidenten die gefrustreerd raken
door wat ze niet bereiken.
NfA; deals kunnen sluiten, spanning verminderen. Maar kan in problemen komen als je te
lang loyaliteit hebt naar verkeerder personen.
The dark triad of personality
Freud; narcisme is de kern van leiderschap
Narcisme (obsessie met zelf), Machiavellisme, Psychopathie (gebrek aan empathie).
5 indicatoren van narciatische eigenschappen bij CEO’s:
1. Grootte van foto in jaarverslag
2. Mate van prominente rol in persverklaringen
3. Grootte van biografie
4. Frequentie van woorden als ik mijn
Narcisme; positieve voorspeller van productie, innovatie en strategisch leiderschap.
Galvin; narcisten blijken enorm goed in staat een visie neer te zetten en anderen mee te
nemen en te enthousiasmeren. Ze pakken je in. Maar; narcisten kunnen niet tegen kritiek,
luisteren slecht en hebben weinig empathie.