SRH: Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen
Methodiek om clienten te ondersteunen bij gewenste kwaliteit van leven
2 soorten van herstel:
• Persoonlijk: verwerken van je aandoening, van wat er gebeurd is, leren omgaan met je aandoening
• Sociaal: weer meedoen in de maatschappij, gelijkwaardigheid aan de ander, acceptatie
Psychosociale rehabilitatie: proces dat mogelijkheden schept voor individuen om hun optimale niveau van
onafhankelijk functioneren in de gemeenschap te bereiken
IRB: Individuele Rehabilitatie Benadering: Evidence based methodiek
Richt zich op de ondersteuning van mensen met een beperking bij het bereiken van hun participatiedoelen
4 niveaus van participatie ondersteuning:
1. Individueel proces 3. Systeemniveau
2. Groepsniveau 4. Overheidsniveau
Gebieden van participatieproblemen:
• Huisvesting • Leren
• Werk • Sociale relaties
• Dagbesteding • Financiën
• Vrije tijd • Zingeving
Oorzaken participatieproblemen:
• Gevolgen van een beperking • Individualisering
• Gevolgen van een kwetsbaarheid • Leegloop platteland
• Armoede • Maatschappelijke ontwikkeling
• Vergrijzing
Gevolgen participatieproblemen:
• Vereenzaming
• Rolvervaging / -verlies
Participatieondersteuning:
• Focus op mogelijkheden
• Eigen wens/doelen van het individu staan centraal
• Iemand moet zelf participeren, professional biedt ondersteuning
Ondersteunen bij participeren:
• Helpen verkennen, kiezen, verkrijgen, behouden van de eigen wensen/doelen
• Achterhalen welke vaardigheden / hulpbronnen al aanwezig zijn / nog verkregen moeten worden
• Vaardigheden / hulpbronnen zijn omgevingsspecifiek
• Vaardigheden gaan voor hulpbronnen
• Vaardigheden: werkwoord + zelfstandig naamwoord
• Bv Opkomen voor jezelf – Praatje maken met groepsgenoten
Pijlers van participatie:
• Herstelbeweging
• UVRM: Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
• Inclusieve samenleving van mensen met een beperking
,Alle mensen hebben recht op:
• Werk naar keuze • Rust / vrije tijd / vakantie
• Eerlijk loon • Voldoende inkomen
• Veilige omstandigheden • Onderwijs
• Huisvesting
UVRM: mensenrechten zijn rechten die inherent zijn aan alle mensen, ongeacht nationaliteit, geslacht,
woonplaats, afkomst, huidskleur, religie, taal of andere status
CRPD: Convention on the Right of Persons with Disabilities VN – verdrag:
• Bevorderen..
• Beschermen..
• Waarborgen..
• Van de mensenrechten van mensen met een beperking
WGBH / CZ uitvloeisel van dit VN – verdrag:
• Wet Gelijke Behandeling op grond van Handicap of Chronische Ziekte
Herstelbeweging:
Proces van ontdekken en gebruiken van eigen verhaal, de eigen kracht en de eigen mogelijkheden
Definitie Herstel:
• Persoonlijk en uniek proces; iemands opvattingen, waarden, gevoelens, doelen en rollen
• Leven met meer voldoening, met hoop en iemand kan geven en nemen
• Ondanks iemands beperkingen en participatieproblemen / aandoening
• Ontstaan nieuwe betekenis, iemand groeit over de gevolgen van de aandoening
Missie IRB:
• Mensen met ernstige, langdurige beperkingen en participatieproblemen ondersteunen
o Bij helen en functioneren tot a en tevredenheid o.g.v. wonen, werken, leren en sociale contacten
• Eigen keuze en met zo min mogelijk professionele hulp.
Succes:
• Wordt altijd bepaald door anderen
• Iemand kan alleen doelen bereiken wanneer anderen in die specifieke woon-, werk-, leer- of sociale
omgeving vinden dat iemand succesvol functioneert. Welke eisen worden er door de omgeving gesteld?
Tevredenheid:
• Wordt alleen door het individu bepaalt
• Doel kan alleen bereikt worden als iemand zelf tevreden is over eigen functioneren.
• Wat wil iemand doen/kunnen in zijn rol/omgeving om met plezier te functioneren.
Definitie van rehabilitatie als hulpverlenersinterventie:
• Mensen met problemen ondersteunen bij het verkennen, kiezen, verkrijgen en behouden
• Eigen persoonlijke activiteitendoelen en participatiedoelen.
o Activiteitendoelen: Kunnen verrichten van bepaalde activiteiten
o Participatiedoelen: Vervullen van rollen
• Rehabilitatie richt zich op mogelijkheden i.p.v. op problemen
• Aandacht gericht op overwinnen van belemmeringen in het dagelijks leven
• Aandacht gericht op vervullen maatschappelijke rollen (sociale en familie contacten).
, Gebieden van rehabilitatie:
• Sociale, familie contacten • Werken / dagbesteding / vrije tijd
• Wonen / zelfzorg • Opleiding / leren
Beleidsveranderingen / veranderingen in wet- en regelgeving:
• WMO – Participatiewet – Jeugdwet van landelijk naar gemeenten
• WMO: Rehabilitatiewet, gericht op ondersteuning van maatschappelijke participatie
• IRB: Gesprekstechniek om WMO praktisch vorm te geven
WMO2007:
Kaderwet, verzameling van een aantal wetten
WvG: Wet Voorzieningen Gehandicapten
OGGZ: Openbare Geestelijke Gezondheidszorg
AWBZ: Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten huishoudelijk / ondersteunend / activerend
WWB: Wet Werk & Bijstand
WLZ: Langdurig chronisch zieken, ouderen
Participatieondersteuning:
• Focus op coaching en herstel
• Systeem / maatschappij / zorg gericht op iedereen die moeite heeft volwaardig mee te doen
• IRB: Gesprekstechniek om WMO praktisch vorm te geven
• Decategorisering
• Gericht op hoe mensen met een beperking
• Vanuit eigen kracht
• In normale maatschappelijke omgeving
• Kunnen deelnemen
3 perspectieven wanneer we iemand niet begrijpen:
1. Communicatieve functies / problemen
2. Psychische functies problemen
3. Psychiatrische ziektebeelden
1e perspectief: communicatieve functies / problemen:
• De ander verkeerd of niet begrijpen
• Je eigen mening willen doordrukken
• Andere betekenis /interpretatie geven aan de woorden van de zender
2e perspectief: psychische functies en persoonlijkheidskernmerken:
• Cognitieve functies: aandacht, bewustzijn, oriëntatie, intelligentie, geheugen, waarneming,
denken, zelfbeleving, executieve functies
• Affectieve functies: stemming, emoties, ,lichamelijke reacties
• Conatieve functies: mimiek, gebaren, drift, wil
• persoonlijkheidskenmerken: persoonlijkheidstrekken, afweermechanismen, geweten
