PROBLEEM 1
Leerdoelen:
1. Wat is opsporing en wie zijn daarmee belast?
2. Op welke grond mag de politie observeren?
3. Wat is stelselmatige observatie?
4. Wat is het verschil tussen observatie en stelselmatige observatie?
5. Op welke grond mogen telefoongesprekken worden afgeluisterd?
6. Door wie mag onder welke voorwaarden een smartphone in beslag worden genomen en op welke grond kan een bevel tot
uitlevering worden gegeven
7. Mag een smartphone worden doorzocht?
8. Terug naar het probleem
a. Is er in casu sprake van observatie of stelselmatige observatie?
b. Mag aan Koos en Pierre het bevel worden geven tot uitlevering van hun telefoons zodat deze in beslag kunnen
worden genomen?
Wat is opsporing en wie zijn daarmee belast?
Het vooronderzoek staat in artikel 132 Sv. En opsporingsonderzoek staat in art. 132a Sv en maakt deel uit
van dat vooronderzoek. ‘Onder opsporing wordt verstaan het onderzoek in verband met de strafbare feiten
onder gezag van de officier van justitie met als doel het nemen van strafvorderlijke beslissingen.’
- Het gaat dus om een strafvorderlijk onderzoek.
- De officier van justitie heeft dus de leiding
De strafvordering begint met opsporing. Opsporing begint op het moment waarop het vermoeden rijst dat
een strafbaar feit is begaan.
- Artikel 132a Sv geeft definitie van opsporing: “het onderzoek in verband met strafbare feiten onder
gezag van de OvJ met als doel het nemen van strafvorderlijke beslissingen”. Mate waarin OvJ
feitelijk bij het opsporingsonderzoek is betrokken, verschilt per zaak.
Politie heeft een eigen professionaliteit en gaat in de praktijk met een grote mate van zelfstandigheid te werk.
Slechts in de ‘grote’ zaken van veel maatschappelijk gewicht bepaalt de OvJ daadwerkelijk mee de inhoud
en richting van het onderzoek. Toch is OvJ ook in die zaken verantwoordelijk voor de opsporing. Hij dient er
door geregeld overleg en het geven van algemene aanwijzingen voor te zorgen dat de politie werk van
behoorlijk niveau levert → waarborgfunctie.
Opsporing beperkt zich niet alleen tot voorbereidend onderzoek. In elk stadium van het geding kan
bewijsmateriaal opduiken waarnaar onderzoek moet worden gedaan, of kunnen onduidelijkheden ontstaan
die moeten worden opgehelderd.
9.2.1: Wettelijke taaktoedeling
Legaliteitsbeginsel: artikel 1 Sv.
Niet specifiek strafvorderlijk, maar gaat over het hele publiekrecht. Betekent dat alle
overheidsoptreden dat belastend is voor burgers, moet berusten op een wet in formele zin.
Er zijn 3 redenen waarom opsporingsactiviteiten belastend zijn voor burgers op wie de activiteiten
betrekking hebben:
o Eerste: bij opsporing wordt gebruik gemaakt van methoden (dwangmiddelen) die diep
ingrijpen in de rechten van burgers → telefoons afluisteren, huizen doorzoeken, vrijheden
ontnomen etc.
o Tweede: het systematisch verzamelen en registreren door de overheid van gegevens
omtrent personen is een privacygevoelige aangelegenheid op zich.
o Derde: doel onderzoek: strafrechtelijke sanctionering van wetsovertredingen. Een onderzoek
dat verstrekkende consequenties kan hebben voor de burger tegen wie dat onderzoek is
gerecht, is voor hem al daarom belastend.
, Conclusie: opsporing die door/vanwege de overheid wordt verricht om de strafwet te handhaven moet steeds
berusten op een wet in formele zin, dus ook als de gebezigde opsporingsmethoden zelf geen inbreuk maken
op de (grond)rechten van de burger. Voldoende grondslag in de wet? → ten minste is vereist dat de wet
aanwijst welke personen of instanties met opsporing zijn belast. Een nauwkeurige taaktoedeling vormt de
basis van de wettelijke regeling van opsporing. Daarna kunnen eisen worden gesteld, wie verantwoordelijk
is, wie gezag uitoefent, regels gesteld, bevoegdheden toegekend
9.2.2: Personen met opsporing belast
Artikel 141 Sv: ‘gewone’ opsporingsambtenaren.
Sub a: officier van justitie
Sub b: ambtenaren van de politie
Sub c: militairen van de Koninklijke Marechaussee
Sub d: opsporingsambtenaren van bijzondere diensten
Officier van Justitie
Hij geeft leiding aan het opsporingsonderzoek. Dit staat ook in artikel 148 lid 1 Sv. Daarin staat dat de OvJ
belast is met het opsporen van strafbare feiten en in het tweede lid staat dat de OvJ daartoe bevelen kan
geven aan personen die belast zijn met opsporing, denk bijvoorbeeld aan politieagenten.
De betrokkenheid van de OvJ bij een opsporingsonderzoek verschilt per officier, maar ook per onderzoek.
De OvJ is juridisch onderlegd, maar is misschien minder vaardig in de tactische kant van het onderzoek. En
daar is dan de politie erg goed in.
Ambtenaren van de politie
Dit zijn de belangrijkste categorie opsporingsambtenaren en zij doen het meeste opsporingswerk in het
strafvorderlijk systeem. Wie nou precies de ambtenaren van de politie zijn, staat in de Politiewet.
Dus dat vind je in artikel 2 sub a en sub c van de Politiewet.
Militairen van de Koninklijke Marechaussee
Niet heel belangrijk voor nu, maar zij hebben de politiektaak ten behoeve van de krijgsmacht, en dat zij die
taak vervullen op Schiphol.
Opsporingsambtenaren van bijzondere diensten
Denk aan de Viod, zij kunnen ook gebruik maken van de bevoegdheden die in het WvSv staan.
Buitengewone opsporingsambtenaren
Buitengewone opsporingsambtenaren zijn aantal personen, die hun bevoegdheid ontlenen aan een
bijzondere wet (art. 142 lid 1 sub c) maar ook aan een akte van opsporing (art. 142 lid 1 sub a).
Belangrijk verschil tussen 2 soorten ambtenaren.
Gewoon opsporingsambtenaar: opsporingstaak is algemeen.
Buitengewoon opsporingsambtenaar: beperkt tot bepaalde strafbare feiten.
Art. 142 lid 1 sub c Sv spreekt van de personen die bij bijzondere wetten met de opsporing van de daarin
bedoelde strafbare feiten zijn belast, en voegt toe: voor zover het die feiten betreft. In de akte kan wel
worden bepaald dat de opsporingsbevoegdheid alle strafbare feiten omvat (art. 142 lid 2).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merle_1234. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.