Overig
Probleem 8 Verbintenissenrecht
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Omvat Probleem 8 van het vak Verbintenissenrecht aan de EUR in Bachelor Jaar 2.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
PROBLEEM 8- H8 Rechtshandeling en overeenkomst en HR 20 juni 1986 (Citronas)
Wanneer heeft een contractuele bepaling derde werking?
Inleiding: het beginsel van de relativiteit van de overeenkomst
Dat aan een geldig tot stand gekomen verbintenis scheppende overeenkomst rechtsgevolgen verbonden zijn
ten aan aanzien van partijen, spreekt voor zich; partijen sluiten de overeenkomst juist met het oog op de
voor hen eruit voortvloeiende verbintenissen.
Maar dat aan een overeenkomst echter ook rechtsgevolgen zouden kunnen toekomen ten aanzien van
derden, dus van hen die bij de overeenkomst geen partij zijn, spreekt niet vanzelf.
Bij een rechtshandeling kan men zijn goederenrechtelijke rechtsposities wijzigen, zodanig dat derden
daaraan gebonden zijn.
De verbintenis scheppende overeenkomst heeft alleen betrekking op de persoonlijke verhouding tussen
partijen.
Wanneer A bij verbintenis scheppende overeenkomst ten aanzien van een hem toebehorende zaak
aan B een bepaald recht verschaft (bijvoorbeeld om het goed in bruikleen te hebben), bindt hij
derden daarmee niet. Hij is alleen zelf aan het overeengekomen gebonden.
Bij het verbintenissenrecht is men dus slechts bevoegd ten aanzien van zijn eigen persoon
(relativiteitsbeginsel).
Voorbeeld: wanneer A met B overeenkomt dat B gebruik mag maken van een zaak waarvan C
eigenaar is, zal A aan zijn verplichtingen uit die overeenkomst alleen kunnen voldoen wanneer hij C
weet te bewegen, hetzij om de zak aan hem over te dragen, hetzij om aan B het gebruik toe te
staan. Dat C noch tot het een noch tot het ander verplicht is, volgt uit het beginsel van de relativiteit
van de overeenkomst. Weigert C, dan heeft dat tot consequentie dat A in zijn verhouding tot B
wanprestatie pleegt: B zal A op grond van art. 6:74 tot schadevergoeding kunnen aanspreken. Maar
ongeldig is de tussen A en B gesloten overeenkomst dus niet, ook niet wanneer B wist dat niet A
maar C eigenaar van de zaak was.
Dus beginsel: alleen partijen zijn gebonden
Nuanceringen en uitzonderingen
Hoe ruim moet het beginsel van de relativiteit van de overeenkomst worden genomen? Men zal het beginsel
van de relativiteit van de overeenkomst moeten opvatten, dat het slechts inhoudt dat een overeenkomst
alleen voor partijen verbintenissen doet ontstaan.
Het is dus zo dat alleen partijen die op grond van de overeenkomst elkaars schuldeiser en
schuldenaar zijn.
Er bestaan hierop uitzonderingen. Het relativiteitsbeginsel houdt in dat een overeenkomst alleen voor
partijen verbintenissen doet ontstaan. Indien men het begrip ‘partij’ eng opvat, zal men veel meer
uitzonderingen op het beginsel vaststellen, dan wanneer men een ruime interpretatie van dat begrip
voorstaat, want dan vallen er meer dingen onder.
Stel in het geval van vertegenwoordiging in de principaal dat dat een derde is, en de
vertegenwoordiger is een partij, omdat hij degene is die feitelijk bij de totstandkoming van de
overeenkomst betrokken is, dan zou vertegenwoordiging een uitzondering op het beginsel van de
relativiteit van de overeenkomst vormen.
o Maar bij ons is het juist dat de achterman een partij is en zijn vertegenwoordiger niet.
o Daarom is vertegenwoordiging geen uitzondering.
, In de wet geregelde gevallen van derdenwerking
De wetgever heeft in art. 6:251-257 enkele gevallen willen samenbrengen, waarin een overeenkomst
behalve voor partijen ook voor derden bepaalde rechtsgevolgen in het leven roept.
De wetgever heeft in 6:251-257 enkele gevallen opgenomen, waarin een overeenkomst behalve voor
partijen ook voor derden bepaalde rechtsgevolgen in het leven roept. Het gaat om:
Kwalitatieve rechten (6:251)
Kwalitatieve verplichtingen (6:252)
Derdenbeding (6:253-256)
Blokkering van de paardensprong (6:257)
DERDENWERKING BUITEN DE IN DE WET GEREGELDE GEVALLEN
Principe
Derdenwerking hoeft niet beperkt te blijven tot de in de wet geregelde gevallen, dat komt door de ruime wijze
waarop art. 6:1 wordt geïnterpreteerd.
- De tekst van dat artikel zegt weliswaar dat verbintenissen alleen kunnen ontstaan als dit uit de wet
voortvloeit, maar men neemt aan dat dat niet nodig is dat elke verbintenis rechtstreeks op enig
wetsartikel steunt.
Voldoende is dat het ontstaan van een verbintenis past in het stelsel van de wet en aansluit bij de wél in de
wet geregelde gevallen. → Quint/Te Poel-arrest (niet verplicht), maar dit arrest heeft artikel 6:1
herformuleert.
In beginsel kunnen naar aanleiding van een overeenkomst derhalve ook buiten de wet om voor derden
verbintenissen of rechtsgevolgen ontstaan, hetzij ten voordele, hetzij ten nadele van de derde.
Derdenwerking van exoneratiebedingen
In de rechtspraak is meer dan eens derden werking in een niet in de wet geregeld geval aanvaard. Met
name met betrekking tot exoneratiebedingen blijkt in de praktijk zich veelvuldig de vraag voor te doen, of zij
ook tegen derden kunnen worden ingeroepen.
- De HR stelt het relativiteitsbeginsel voorop.
o Uitgangspunt is: dat contractuele bedingen alleen van kracht zijn tussen handelende
partijen.
- Soms kan een uitzondering op het beginsel worden aanvaard – de derde moet een contractueel
beding ‘in redelijkheid’ tegen zich laten gelden – maar daartoe, volgens het Citronas arrest, moet
dan in de aard van het desbetreffende geval voor derden werking een voldoende rechtvaardiging
kunnen worden gevonden.
CITRONAS ARREST NOEMT 3 GRONDEN VOOR DERDENWERKING:
1. In de eerste plaats ‘het op gedraging van de derde terug te voeren vertrouwen van degene die zich
op het beding beroept, dat hij dit beding zal kunnen inroepen ter zake van hem door zijn wederpartij
toevertrouwde goederen’.
2. Als tweede noemt de HR ‘de aard van de overeenkomst en van het betreffende beding in verband
met de bijzondere relatie waarin de derde staat tot degene die zich op het beding beroept.
3. Vervolgens verwijst het arrest naar ‘het stelsel van de wet, in het bijzonder indien de wet aan
bepaalde daarin geregelde overeenkomsten binnen zekere grenzen werking jegens derden toekent
en het betreffende geval in dit stelsel moet worden ingepast.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merle_1234. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen