Ontwikkelings- en levensfasepsychologie
Een analyse van de levensloop
Bron: www.gerritbreeuwsma.nl
A.D. Naam docent
Studentnummer Xxx Mw Laeta van Amesfoort
20 november 2017
NCOI
HBO Bachelor Toegepaste Psychologie, specialisatie
Kinderpsychologie en pedagogiek
Module Ontwikkelings- en levensfasepsychologie
,Voorwoord
Mijn naam is AD. Ik woon in L, ben 43 jaar en getrouwd met J. We hebben een zogenaamd
samengesteld gezin: ik heb een dochter M van 8, die inmiddels de achternaam van J draagt
en dus “onze” dochter is. J heeft uit een eerder huwelijk twee kinderen, dochter S die 14 jaar
is en zoon T die nu 12 jaar is.
J heeft een hechte, warme familie. Men is geïnteresseerd in elkaar en zorgt voor elkaar. Het
verbaasde mij dan ook niets dat “tante” B (zo noem ik haar nu ook) direct en volmondig “Ja”
antwoordde op mijn vraag of ik haar mocht interviewen voor deze moduleopdracht. Tante B
is de zus van de, helaas inmiddels overleden, vader van John.
De module Ontwikkelings- en levensfasepsychologie maakt onderdeel uit van de
Bacheloropleiding Toegepaste Psychologie, specialisatie kinderpsychologie en pedagogiek.
Een opleiding die ik zo boeiend vind en met heel veel plezier volg. Deze module vormt hierop
geen uitzondering. Het is een interessante en ook best spannende ervaring geweest om de
opdracht te maken doordat deze zo persoonlijk is. Het terugblikken op het leven, met daarin
hoogte- en dieptepunten, raakte B. En daarmee raakte het mij ook. Blijdschap en verdriet
gingen samen en dat maakt deze module tot dusver de meest persoonlijke en meest intense
module die ik gevolgd heb.
Mijn bijzondere dank gaat dan ook gaat uit naar tante B en de open manier waarop ze
meegewerkt heeft aan mijn opdracht. Wat een lief mens is het.
Daarnaast dank ik J die mij altijd zoveel ruimte en tijd geeft om te investeren in deze
opleiding en wiens optimisme me door momenten sleept wanneer ik het zelf even niet meer
zie zitten. Tot slot dank ik Laeta van Amesfoort voor het enthousiasme waarmee ze ons als
groep begeleid heeft in deze boeiende module.
Ik hoop dat u als lezer deze moduleopdracht met plezier zult lezen!
AD
Leiden, 20 november 2017
1
, Samenvatting
B groeide op als jongste van het gezin in de naoorlogse jaren. Ze heeft twee oudere zussen
en een oudere broer. Het gezin kenmerkt zich vanuit een rolpatroon van een verzorgende
moeder en een autoritaire vader die financieel voor het gezin zorgde. De moduleopdracht is
ingedeeld in leeftijdsfases. De theorie uit de boeken van Feldman Ontwikkelingspsychologie
(2016) en Ontwikkelingspsychologie II (2015) die gekoppeld wordt aan de levensloop van de
geïnterviewde is als volgt:
Allereerst wordt de baby-, peuter- en kleuterfase (0-6 jaar) beschreven. De hechtingstheorie
van Ainsworth en we maken kennis met de theorieën van Freud en Erikson, respectievelijk
die van de stadia van de psychoseksuele ontwikkeling en de stadia van psychosociale
ontwikkeling. Vader was aan het werk of aan het studeren en moeder zorgde. Het fallische
stadium van de psychoseksuele ontwikkeling zoals Freud deze beschreven heeft is
herkenbaar door het zogenaamde elektracomplex. Mogelijk kunnen we uit deze periode de
oorsprong van een fixatie herleiden. Moeder was kort in haar reactie: er werd niet veel
gepraat thuis. Initiatief versus schuldgevoel, een stadium beschreven door Erikson dat zich
voltrekt rond de 3 - 6 jaar, wordt uitgelicht aan de hand van een tragisch voorval.
Vervolgens gaan we in op de schooltijd (6-12 jaar). Het stadium van vlijt versus
minderwaardigheid van Erikson wordt afgezet tegen de opvoedstijlen van Baumrind. De
cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget en de morele ontwikkelingstheorie van Kohlberg
passeren de revue. B blikt met een tevreden gevoel terug op haar jeugd, dit is een zeer
beschermde en gelukkige periode in haar leven geweest. Aan de hand van een anekdote uit
het interview komt naar voren dat B blijk geeft niveau 2, het conventionele moraal van
Kohlberg, bereikt te hebben.
In de adolescentietijd (12-20 jaar) lezen we over de theorie van de identiteitsontwikkeling van
Marcia en speelt wederom Freud een rol: aan het einde van deze levensfase is het
zogenaamde genitale stadium bereikt. Deze periode kenmerkt zich door het zoeken naar
een eigen identiteit en zelfstandigheid. Haar ontwikkelde aversie tegen autoritair gedrag
maakt dat ze al vrij jong het huis verlaat om op zichzelf te wonen. Ze vindt na wat
omzwervingen een baan waar zij in haar element is.
In de eerste volwassenheid (20-40 jaar) staat het stadium van intimiteit versus isolement van
Erikson centraal. Het verhaal van B geeft weer dat zij zich in deze fase steeds aan de
positieve kant bevindt, de intimiteitkant. We lezen dat B geniet van het leven en ze ontmoet
de man waarmee ze tot op de dag van vandaag getrouwd is. De driedimensionale theorie
over liefde van Sternberg wordt beschreven en verder wordt de ontwikkelingspsycholoog
Schaie in deze fase aangehaald evenals Vaillant.
De volwassenheid (40-60 jaar), het stadium van generativiteit versus stagnatie volgens
Erikson, eindigt met een stagnatie. De theorie van Erikson is een model van normatieve
crisis die mensen in hun leven doormaken. Modellen van ingrijpende gebeurtenissen staan
daartegenover. De ontwikkelingspsycholoog Peck heeft een visie die voor B van toepassing
is. Twee dieptepunten in het leven van B voltrekken zich in deze periode die tot op heden
bepalend zijn voor hoe B het leven waardeert. Het model van rouwverwerking van Kübler-
Ross wordt daarom ook in deze fase aangehaald.
Tot slot komen we in de huidige levensfase aan, de rijpheid (60+ jaar). Deze fase kenmerkt
zich door het stadium van integriteit versus wanhoop volgens de theorie van Erikson. Een
stagnatie in deze fase leidt tot spijt vanwege gemiste kansen in het leven. Iets dat B in het
interview letterlijk aangeeft te hebben. Terugkijkend op het geheel eindigen we met de
Kohlberg, aangevuld met de theorie van de morele ontwikkeling van meisjes en vrouwen van
Gillian.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amandadongelmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.