Organisatie en management – Jos Marcus & Nick van
Dam – 8e druk
Hoofdstuk 9 Structurering
De tweezijdige invloed op het organiseren van activiteiten
Externe afstemming Organiseren Interne afstemming
Structurering: heeft betrekking op het probleem van het ontwerpen van een organisatiestructuur,
waarbinnen mensen en middelen worden afgestemd op de te bereiken doelstellingen van de
organisatie.
Organisatiestructuur: de manier waarop taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden in een
organisatie zijn verdeeld en de onderlinge relaties zijn geregeld. volgende structuren spelen hier
een rol:
- Organieke structuur: de verdeling van alle werkzaamheden over verschillende functies en
vervolgens over organen waarbinnen bepaalde (groepen) functies worden vervuld.
- Personele structuur: heeft betrekking op de mensen in de organisatie zelf. Bij het vaststellen
van de personele structuur wordt aandacht besteed aan:
Hiërarchische verhoudingen: door wie worden opdrachten gegeven?
Bevoegdheden: wie mag bepaalde beslissingen nemen?
Personele bezittingen: welke werknemers zijn werkzaam op bepaalde afdelingen en
in welke functies?
Communicatie: wie informeert anderen en op welke wijze?
Arbeidsverdeling: het verdelen van werkzaamheden in deeltaken, die toegewezen worden aan
personen of andere werkverbanden in een organisatie, zoals afdelingen. (overal maatwerk)
Productiviteit: aantal prestaties in een bepaalde tijd.
Omspanningsvermogen: het aantal mensen aan wie iemand leiding kan geven.
VERTICALE RICHTING
Taak: de technische inhoud van een functie en geeft aan wat iemand precies doet.
Verticale differentiatie: in het geheel van werkzaamheden in een organisatie wordt een aantal
niveaus onderscheiden. Dit komt voort uit kostenoverwegingen: bepaalde werkzaamheden worden
overgedragen aan een lager hiërarchisch niveau.
Er moet rekening gehouden met de sociale aspecten van het werk anders wordt het werk erg saai.
Maatschappelijke aspecten: moet rekening mee gehouden worden bij arbeidsverdeling omdat:
vanuit de maatschappij worden eisen gesteld aan de opbouw van taken. Bijv. Arbowet.
Samenvattend kunnen we stellen dat bij het verdelen van arbeid vier motieven een rol spelen:
1
, 1. Kostenmotief: taken moeten op een zodanige wijze worden ingedeeld dat efficiënt
functioneren en produceren mogelijk gemaakt wordt.
2. Bestuur motief: de wijze waarop taken opgebouwd en verdeeld worden, moet besturing van
de organisatie mogelijk maken. Toezicht op de uitvoering van de verschillende taken moet
mogelijk zijn.
3. Sociaal motief: taken moeten voor individuele personen een bepaalde aantrekkelijkheid
bezitten. Er moet sprake zijn van onder andere afwisseling, verantwoordelijkheid en
beslissingsbevoegdheid.
4. Maatschappelijk motief: bij de opbouw van taken moet rekening worden gehouden met
maatschappelijke eisen bijv. veiligheidsvoorschriften.
Werkstructurering: het bewust rekening houden met technische, economische en sociale aspecten
van het werken in een organisatie of op een afdeling. werkstructurering heeft de volgende fasen
meegemaakt:
- In eerste instantie is aandacht besteed aan werk extrinsieke factoren en veranderingen in de
werkomgeving: uiterlijkheden van het werk, zoals lawaai temperatuur etc. geeft allemaal
verbetering aan het werkklimaat.
- Vervolgens ging het om de opbouw van het werk zelf. aandacht voor werk intrinsieke
factoren: belangstelling ging in deze fase uit naar:
Taakverrijking: elementen van kwalitatief hoog niveau worden aan de taak
toegevoegd.
Taakverruiming: elementen van kwalitatief gelijk niveau worden aan de taak
toegevoegd.
Taakroulatie: medewerkers wisselen onderling taken uit.
HORIZONTALE RICHTING
Functies: wanneer tussen taken een bepaalde samenhang wordt gebracht ontstaan functies. Een
functie geeft de gemeenschappelijke doelstelling aan van de taken die verricht moeten worden en de
daar bijbehorende verantwoordelijkheden en bevoegdheden.
Functionalisatie: in eerste instantie worden samenhangende taken in functies van individuele
personen ondergebracht.
Afdelingsvorming: hierna worden deze individuele functies opnieuw samengevoegd in afdelingen.
m.b.t. functionalisatie zijn 2 hoofdvormen te onderscheiden:
1. Interne differentiatie: wordt gezocht naar gelijksoortigheid van de te verrichten
werkzaamheden. (F) meestal bij kleine organisaties
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper estherslotman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
