Uitwerking arresten - Inleiding Privaatrecht Blok 4
Jurisprudentie
Week 1
- HR 11 december 1959, ECLI:NL:HR:1959:AG2042, NJ 1960/230, m.nt. L.E.H. Rut-ten (Eelman/Hin)
- HR 10 april 1981, ECLI:NL:HR:1981:AG4177, AA 1981, p. 708 e.v. m.nt. P. van Schilfgaarde
(Hofland/Hennis)
- HR 17 december 1976, ECLI:NL:HR:1976:AC5835, AA 1977, p. 654 e.v. m.nt. P. van Schilfgaarde
(Bunde/Erckens)
- HR 15 november 1957, ECLI:NL:HR:1957:AG2023, AA 1958, p. 103 m.nt. W.C.L. van der Grinten
(Baris/Riezenkamp)
- HR 19 juni 1959, ECLI:NL:HR:1959:217, NJ 1960/59, m.nt. L.J. Hijmans van den Bergh (Kantharos
van Stevensweert)
- HR 21 januari 1966, ECLI:NL:HR:1966:AC4621, AA 1966, p. 161 e.v. m.nt. W.C.L. van der Grinten
(Booy/Wisman)
- HR 21 december 1990, ECLI:NL:HR:1990:ZC0088, AA 1991, p. 661 e.v., m.nt. Jac. Hijma (Van
Geest/Nederlof)
Week 2
- HR 13 maart 1981, ECLI:NL:HR:1981:AG4158, AA 1981, p. 355 e.v. m.nt. P. van Schilfgaarde
(Haviltex)
- HR 22 oktober 2004, ECLI:NL:HR:2004:AO9494, AA 2005/4, p. 261 e.v., m.nt. T. Hartlief
(Endlich/Bouwmachines)
Week 3
- HR 17 januari 1958, ECLI:NL:HR:1958:AG2051, NJ 1961/568 (Tandartsen)
- HR 5 november 1965, ECLI:NL:HR:1965:AB7079, NJ 1966/136, m.nt. G.J. Scholten (Kelderluik)
- HR 17 november 1967, ECLI:NL:HR:1967:AC4789, AA 194/42, p. 479 e.v. m.nt. W.C.L. van der
Grinten (Pos/Van den Bosch)
- HR 24 februari 1984, ECLI:NL:PHR:1984:AG4766, AA 1984, p. 479 e.v. m.nt. J.H. Nieuwenhuis (Zeug
geel 113)
- HR 22 februari 2002, ECLI:NL:HR:2002:AD5356, NJ 2002/240, m.nt. J.B.M. Vranken (Taxibus)
Week 4
- HR 17 april 1970, ECLI:NL:HR:1970:AC5012, NJ 1971/89 (Amotie-arrest)
- HR 14 november 1997, ECLI:NL:HR:1997:ZC2491, NJ 1998/147 (Uitslag/Wolterink)
,Week 1
HR 11 december 1959, ECLI:NL:HR:1959:AG2042, NJ 1960/230, m.nt. L.E.H. Rut-ten (Eelman/Hin)
Onderwerpen: Totstandkoming overeenkomsten, geestelijke stoornis, gerechtvaardigd vertrouwen
Relevante Artikelen: Artikel 3:34 BW en artikel 3:35 BW
De feiten
In het voorjaar van 1954 besluit Eelman om zijn boerderij te verkopen, hij verkoopt deze aan Hin
tegen een normale economische prijs. Tijdens de levering van de boerderij op 1 juli weigert Eelman
om mee te werken aan de levering. Eelman geeft namelijk aan dat hij van de koopovereenkomst af
wil, hij is schizofreen en verkocht zijn boerderij enkel omdat hij geesten zag. Eelman beroept zich op
artikel 3:34 BW, de geestelijke stoornis. Hin beroept zich daarentegen op gerechtvaardigd
vertrouwen, art. 3:35 BW. In het begin van 1955 wordt Eelman echter onder curatele gesteld
wegens krankzinnigheid.
De rechtsvraag
Kan de koopovereenkomst worden vernietigd op grond van art. 3:34 BW of blijft deze in stand
wegens art. 3:35 BW?
Overweging
De Hoge Raad overwoog dat er in casu een aantal omstandigheden zijn die moeten worden
beoordeeld. Ten eerste moet er worden gekeken tegen welke prijs de boerderij is verkocht, dit was
tegen een normale economische prijs. Ten tweede moet er worden gekeken of Eelman ten tijde van
de koopovereenkomst daadwerkelijk aan een geestelijke stoornis lijdde. Indien Eelman ten tijde van
de overeenkomst daadwerkelijk feitelijk onbekwaam was moet er worden gekeken of Hin zich op de
schijn van de bekwaamheid van Eelman kan beroepen. In casu kon Hin niet weten dat Eelman
feitelijk onbekwaam was, de koopovereenkomst is derhalve geldig.
Rechtsregel
Rechtshandelingen van handelingsonbekwamen zijn altijd vernietigbaar. Bij rechtshandelingen van
feitelijk onbekwamen moet er worden gekeken of de wederpartij gerechtvaardigd heeft vertrouwt
op de bekwaamheid van de feitelijk onbekwame. Indien dit het geval is, is de overeenkomst geldig.
Relevante artikelen
Art. 3:34 BW:
Lid 1: Heeft iemand wiens geestvermogens blijvend of tijdelijk zijn gestoord, iets verklaard, dan
wordt een met de verklaring overeenstemmende wil geacht te ontbreken, indien de stoornis een
redelijke waardering der bij de handeling betrokken belangen belette, of indien de verklaring onder
invloed van die stoornis is gedaan. Een verklaring wordt vermoed onder invloed van de stoornis te
zijn gedaan, indien de rechtshandeling voor de geestelijk gestoorde nadelig was, tenzij het nadeel op
het tijdstip van de rechtshandeling redelijkerwijze niet was te voorzien.
Lid 2: Een zodanig ontbreken van wil maakt een rechtshandeling vernietigbaar. Een eenzijdige
rechtshandeling die niet tot een of meer bepaalde personen gericht was, wordt door het ontbreken
van wil echter nietig.
Art. 3:35 BW:
, Tegen hem die eens anders verklaring of gedraging, overeenkomstig de zin die hij daaraan onder de
gegeven omstandigheden redelijkerwijze mocht toekennen, heeft opgevat als een door die ander tot
hem gerichte verklaring van een bepaalde strekking, kan geen beroep worden gedaan op het
ontbreken van een met deze verklaring overeenstemmende wil.
