Dit document is een overzichtelijke en beknopte samenvatting van anatomie en fysiologie (martini) hoofdstuk 6: beenderstelsel.
Samenvatting is goed te gebruiken voor de A/F/P toetsen, met afbeeldingen.
Anatomie beenderenstelsel
Variaties in botstructuur
- 2 typen beenweefsel bij lange pijpbeenderen (macroscopisch)
o Compact beenweefsel (substantia compacta) vooral in diafyse
o Spongieus beenweefsel (subtantia spongiosa) vooral in epifyse
o Buitenste beenvlies/periost en binnenste beenvlies/endost
o Bloedvaten door gehele bot en mergholte
- 2 typen beenweefsel bij lange pijpbeenderen (microscopisch)
o Compacta: parallelle osteonen (cilindervormige systemen van Havers)
met centrale kanalen van Havers en verbindingskanalen van
Volkmann (met arteriën, venen)
o Spongiosa: netwerkvormig gerangschikte botbalkjes/trabeculae
o Rustende botcellen/osteocyten in lacunen (met lamellen en
kanaaltjes)
- Beenweefsel (microscopisch)
o Beenweefsel = cellen + vezels + tussenstof
o Cellen
Osteoblasten: botaanmaak
Osteoclasten: botafbraak
Rustende osteoblasten: osteocyten
o Vezels
Bij jonge kinderen vooral elastine- maar ook
collageenvezels
Bij volwassenen vooral collageen- maar ook
elastinevezels
o Tussenstof/matrix: calcium- en fosfaatdepot
Relatie kracht en botstructuur
- Buig- en rotatiekrachten
o Belasting uit beperkt aantal richtingen > compacta met
parallelle osteonen die doorbuigen voorkomt bij
loodrechte belasting
- Compressiekrachten
o Geringe belasting van uiteenlopende richtingen (in
mergholte of bij gewrichten) > spongiosa met
trabeculae gerangschikt in de richting van de krachten
Functies beenweefsel
- Mechanische functies - Fysiologische functies
o Weerstand tegen externe krachten o Vorming van bloedcellen
o Hefboomsysteem voor transfer van (hematopoëse)
kracht o Calciumopslag (homeostasis van
o Bescherming voor vitale interne mineralen)
organen
Bone remoddelling > homeostase
- Hermodellering en belasting
o Hermodellering = voortdurende afbraak (osteoclasten) en opnieuw vormen (osteoblasten)
van botweefsel
o Botvormen aangepast aan belasting
o Turn-over van mineralen > aanpassing aan nieuwe belasting mogelijk
o Jongvolwassen bot: ieder jaar 1/5 van skelet gerecycled
- Homeostase
o Homeostase = evenwicht in aanmaak, opslag en afbraak van botmassa
o Botten: 99% calcium
o Controle van opslag/afgifte van botmassa door hormonen
Hormoonregulatie calcium in bot
- Hormonen > opslag/afgifte calcium
o Parat(hyreoideaal) hormoon (PTH uit bijschildklier) laat
botten Ca2+ afgeven aan bloed (osteoclasten) en bevordert
terugresorptie van Ca2+ uit nieren
o Calcitonine (uit schildklier) bevordert de calciumopslag in bot
bij verhoogde Ca2+- concentratie in het bloed
- Vitamine
o Vitamine D3 bevordert calciumopname in de dunne darm
o In huid gevormd o.i.v. UV-licht
Verminderde botbelasting
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aafkedijkstra01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,37. Je zit daarna nergens aan vast.
