Samenvattig recht
Inhoud
Hoofdstuk 1: Handelsnamen..................................................................................................................1
Hoofdstuk 2: Merken..............................................................................................................................3
Hoofdstuk 3: Modellenrecht...................................................................................................................9
Hoofdstuk 4: Auteursrecht....................................................................................................................13
Hoofdstuk 5: Slaafse nabootsing...........................................................................................................18
Studiemateriaal week 6........................................................................................................................19
Studiemateriaal week 7........................................................................................................................20
Hoofdstuk 1: Handelsnamen
De handelsnamen wet is bedoeld om misleiding en verwarring te voorkomen, bijvoorbeeld in het
geval een ander bedrijf opeens dezelfde naam gaat gebruiken. Het merkenrecht geeft uitsluitend
recht om een bepaalde naam te gebruiken en je hiermee te onderscheiden van andere bedrijven.
1.2 Naam
a. Persoonsnamen/familienamen: De handelsnaam kan gebaseerd zijn op de persoonsnamen van de
oprichters. Nadeel is dat als de oprichter wegvalt, de lading niet meer dekt. Bij hele bekende
bedrijven hoeft dit geen probleem te zijn, bijvoorbeeld Albert Heijn.
b. Fictieve en fantasienamen: Bijvoorbeeld Google. Omdat de naam geen betekenis heeft kan de
naam eenvoudig internationaal worden uitgerold. Nadeel is dat mensen de naam wellicht minder
snel kunnen onthouden.
c. Beschrijvende namen: Een naam die bestaat uit één of meer kenmerken van het bedrijf, het is dan
voor consumenten snel duidelijk waar het bedrijf voor staat. Nadeel is dat de naam niet te
monopoliseren is.
d. Verwijzende namen: Nadeel is dat als andere bedrijven vergelijkbare namen gaan gebruiken, het
moeilijk is om de unieke positie te behouden.
Onderscheidend vermogen: Handelsnamen hoeven niet perse onderscheidend te zijn, merknamen
wel.
1.3 Bescherming van een handelsnaam
Een handelsnaamrecht ontstaat door het feitelijke gebruik van de naam. Het inschrijven van een
handelsnaam is niet vereist voor het verkrijgen van bescherming. Een onderneming die een naam in
,het KVK register heeft ingeschreven, maar nooit heeft gebruikt, kan het gebruik van dezelfde naam
door een jonge onderneming niet tegen gaan.
Onderneming – gebruik: Het gebruik van een handelsnaam kan op allerlei manieren plaatsvinden:
gebruik op briefpapier, op de gevel van het pand, op een website, visitekaartjes, facturen,
advertenties etc. Wel moet het gaan om de naam van de onderneming met het doel winst te
behalen. Een hobbyclubje of een vereniging voldoet hieraan dus niet.
Online gebruik van handelsnamen: Tegenwoordig is het overgrote deel van de ondernemingen actief
op internet, er zijn twee gebruiksvoorbeelden:
- Gebruik als domeinnaam: Het kan zo zijn dat de domeinnaam zo een manier gebruik wordt
dat het gezien wordt als gebruik handelsnaam en dat er rechten opgebouwd worden.
- Gebruik als naam voor sociale media-accounts: Enkel de registratie is niet voldoende, er moet
ook daadwerkelijk gebruik van worden gemaakt.
1.4 Bescherming tegen wat/wie?
De Hnw beschermt tegen verwarring en misleiding.
Bescherming tegen verwarring: Bescherming tegen gebruik van jongere handelsnamen, voor zover
verwarringsgevaar te duchten is.
- Jongere gelijke handelsnamen: Behalve dat het gaat om een jóngere naam, moet deze naam
ook hetzelfde zijn of in ieder geval in belangrijke mate overeenstemmend dat het verwarring
kan opleveren.
- Plaats van vestiging: Als beide ondernemingen zich in dezelfde plaats bevinden is kans op
verwarring groter. Omdat veel ondernemingen in heel Nederland actief zijn en niet alleen in
de vestigingsplaats, speelt de vestigingsplaats alleen nog een rol bij lokale ondernemingen
zoals bakkers, horeca etc.
- Aard van de onderneming: De aard van de onderneming is van belang, daarmee wordt
bedoeld wat voor soort producten/diensten er wordt aangeboden en voor welke doelgroep.
Een handelsnaam mag niet verleidend zijn. Een eenmanszaak mag bij bijvoorbeeld geen B.V. of Zn.
Opnemen in de naam en daarmee doen lijken of de onderneming aan meer dan één persoon
toebehoort.
, Hoofdstuk 2: Merken
2.1 Introductie
Nederlandse merkenwet 1880: In 1880 werd in Nederland de eerste merkenwet van kracht. Alleen
door een inschrijving in het register ontstond een recht. Bescherming van een woord kon alleen in de
vorm van een logo. Kon niet voor diensten worden aangevraagd.
Merkenwet 1893: De merkenhouder kreeg rechten op basis van gebruik, inschrijving was nog wel
belangrijk. Verbod op merken die uitsluitend bestonden uit letters, cijfers of woorden werken
opgeheven.
Benelux-Merkenwet 1971: Voor een vrij verkeer van goederen was het noodzakelijk dat de wetgeving
van eigendomsrechter geharmoniseerd werd. In deze wet ontstond weer bescherming door
registratie van een merk en niet door gebruik. Merk registratie is in de hele Benelux geldig en niet
alleen in Nederland.
Benelux-verdrag inzake de intellectuele eigendom 2006: Sinds 2006 wordt het merkenrecht in de
Benelux geregeld door het Belelux-verdrag inzake de intellectuele eigendom (BVIE)
Internationale regelgeving: Het merkenrecht is in de EU grotendeels geharmoniseerd, niet alleen
met een Benelux-merkregistratie kan bescherming worden verkregen; met een Uniemerk wordt met
één aanvraag direct bescherming verkregen voor alle landen in de Europese Unie. Via de
overeenkomst van Madrid kunnen merkhouders in veel landen eenvoudig en wereldwijd
merkbescherming claimen, momenteel zijn 124 landen lid van dit verdrag.
2.3 Soorten merken in de praktijk
Lang niet alle kenmerken zijn te claimen als merk, de volgende tekens zijn wel te claimen:
Woordmerk: Soms bestaat een merk alleen maar uit een woord. Woordmerken kunnen gebaseerd
zijn op persoonsnamen, fictieve namen, beschrijvende namen, of verwijzende merken.
Typografie: Soms wordt een merk in een opvallende, speciale schrijfwijze gebruikt. Door niet alleen
het merk te registreren in standaard hoofdletters, maar ook in de gebruikte, speciale schrijfwijze kan
de merkhouder optreden als een ander bedrijf eenzelfde schrijfwijze gaat gebruiken om zijn eigen
producten te promoten (bijvoorbeeld Coca Cola).
Logo en beeldmerk: Een logo/beeldmerk kan bestaat uit de combinatie van woord en beeld
(voorbeeld Redbull met de twee stieren), alleen een beeld (tong van Rolling Stones), de afbeelding
van een product of zelfs het portret van een bekende artiest.
Slagzin: Voor een slagzin gelden dezelfde regels als voor een woordmerk. Consumenten moeten de
slagzin zien als een herkenningsteken voor een bedrijf.
Vorm van producten: De vorm van een product of een verpakking kan ook een merk zijn.
Kleurmerk: Een kleur kan een merk zijn, maar er moet duidelijk worden aangegeven hoe de kleur in
de praktijk gebruikt wordt.
