Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en het
ruggenmerg.
De hersenen zijn de volgende delen te onderscheiden:
- Hersenstam
- Kleine hersenen (cerebellum)
- Grote hersenen (cerebrum); deze hebben tijdens
de ontwikkeling een grote groei doorgemaakt en
puilen uit rondom de hersenstam(zie foto).
Liquorcirculatie en cisternen(= latijns voor reservoir):
Hersen- en ruggenmergvocht is een heldere, kleurloze
vloeistof die de hersenen en het ruggenmerg omringt. Het
speelt een essentiële rol bij de bescherming en voeding
van het centrale zenuwstelsel. Het vocht wordt
geproduceerd in de hersenventrikels en circuleert door
de subarachnoïdale ruimte, dit is de ruimte tussen de
hersenen en de omringende beschermende membranen
die meningen worden genoemd.
“De circulatie van hersen- en ruggenmergvocht zorgt voor
een stabiele omgeving voor de hersenen door afvalstoffen
te verwijderen en voedingsstoffen af te leveren. Het
fungeert ook als een kussen, waardoor de hersenen en het
ruggenmerg beschermd worden tegen letsel.”
Cisternen zijn specifieke locaties binnen de
subarachnoïdale ruimte waar het hersen- en
ruggenmergvocht zich ophoopt. Ze dienen als reservoirs
en spelen een rol bij het reguleren van de stroom van
hersen- en ruggenmergvocht. Enkele belangrijke cisternen
in de hersenen zijn de cisterna magna, pontiene cisterne
en interpedunculaire cisterne.
a: frontaal. b: Mediaan
, Rondom de hersenen en het ruggenmerg liggen drie vliezen: hersenvliezen of meninges.
Er liggen 3 vliezen om de hersenen en het ruggenmerg heen: Hersenvliezen of meningen. Dunne
bindweefsellagen, rondom het ruggenmerg zou je ze eigenlijk ruggenmergvliezen moeten noemen,
maar vaak worden ze ook daar hersenvliezen genoemd.
Van buiten naar binnen:
- Het harde hersenvlies (dura mater)
- Het spinnenwebvlies (arachnoidea)
- Het zachte hersenvlies (pia mater)
Hard vlies:
Het harde vlies, de dura mater, zit stevig vast aan het
beenvlies van de schedel (hard tegen hard). De dura volgt
de binnenkant van de schedel en de binnenkant van het
wervelkanaal tot helemaal onderaan. De dura heeft een
beschermende functie.
Zacht vlies:
Het zachte vlies, de pia mater, volgt het oppervlak van de
hersenen en het ruggenmerg (zacht op zacht).
Bloedvaten in de pia lopen van daar het zenuwweefsel in.
Het spinnenwebvlies:
Het spinnenwebvlies, de arachnoïdea, ligt tegen de dura
aan. Dit dunne vlies is de afdeklaag van de
subarachnoïdale ruimte: een soort ‘kruipruimte’, met spinnenwebdraden en
liquor(cerebrospinalis)/hersenvloeistof. Op de bodem van die ruimte ligt het zachte vlies. Onder in
de rug is er veel ruimte tussen de dura en de pia: de lumbaalzak(waarin veel liquor zit). Veel
neurologen gebruiken deze plek om via een lumbaalpunctie liquor af te nemen voor onderzoek, bijv.
bij verschijnselen van een hersenvliesontsteking (meningitis).
Liquor:
De liquor wordt geproduceerd in een vaatrijk gebied in de wand
van de 2 grootste hersenventrikels. Hersenventrikels zijn holle
ruimtes in de hersenen. Door openingen in de wand van enkele
ventrikels kan de liquor naar buiten stromen, naar de
subarachnoïdale ruimte. De liquor zit daardoor zowel in de
hersenen als daaromheen.
De liquor rondom de hersenen en het ruggenmerg fungeert als
schokdemper. Daarnaast dient het vocht voor de uitwisseling van
voedings- en afvalstoffen. De liquor wordt voortdurend ververst:
geproduceerd en (in aders) geresorbeerd. Ook vervoert de liquor
stoffen met een pijnstillende werking (endorfinen).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jeroen_vandijken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.