Samenvatting
Samenvatting Feniks geschiedenis 4/5 Havo H5 Tijd van ontdekkers en hervormers
Een samenvatting van het boek Feniks geschiedenis 4/5 Havo H5 Tijd van ontdekkers en hervormers inclusief kenmerkende aspecten.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
8 beoordelingen
Door: ZaidBakdounes • 3 jaar geleden
Door: thijmenvanderpol • 4 jaar geleden
Door: shebaaaxx • 5 jaar geleden
Door: NadineKoliniatis • 6 jaar geleden
Door: noahguill • 6 jaar geleden
Door: malissamosterd • 6 jaar geleden
Door: kramerheuvel • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Feniks geschiedenis 5 havoH5 Tijd van ontdekkers en hervormers
Paragraaf 1 De wereld wordt groter
Kenmerkende aspecten:
1. Het begin van de Europese overzeese expansie.
2. Het veranderde mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling.
3. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de Klassieke oudheid.
4. De protestante reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg
had.
5. Het conflict in de Nederlanden, dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat.
Door ontdekkingsreizen aan het eind van de 15 e eeuw was het wereldbeeld verbeterd. Handel rondt
de Middellandse Zee en Zwarte Zee raakte verbonden met hazen in het noorden, door kruistochten
kwam er meer contact met Arabieren uit Zuidoost-Azië.
Motieven voor de ontdekkingsreizen:
- Voor de handel. (Specerijen, zijde, edelstenen en vruchten uit Azië)
- Koningen wilden door de ontdekkingsreizen hun macht en status begroten.
- Verspreiding van het Christendom.
- Nieuwsgierigheid en zucht naar avontuur.
De Portugezen ondernamen als eersten ontdekkingsreizen om Indië te bereiken. Ze volgde de kust
van Afrika zuidwaarts, en hielden deze route geheim en bewaakte deze streng. Langs de route
bezetten ze kustplaatsen en eilanden die ze versterkten met forten en soldaten. Vanuit deze
factorijen dreven ze handel met de lokale bevolking.
Veel mensen verlieten Spanje, Koning Ferdinand en Isabella tolereerden geen niet-katholieken (dit
zou de eenheid van hun land en machten bedreigen). Na voltooiing van de reconquista (=herovering)
richtten zij zich op hun geldmiddelen op overzeese ontdekkingstochten.
Columbus had zich voorbereid op de reis naar Indië. Na vijf weken varen zette hij voet aan land in het
Caribische gebied en noemde de inwoners indianen (omdat hij dacht dat hij Indië had bereikt). Terwijl
hij eigenlijk Amerika op dat moment had ontdekt.
Na Columbus reisden meer mensen naar de nieuw ontdekten gebieden, ze werden aangetrokken
door de verhalen over de enorme hoeveelheden goud. Deze conquistadores (= Spaanse
ontdekkingsreizigers die een groot deel van Midden- en Zuid-Amerika onder Spaans bestuur
brachten) trokken gewapend van de kust het binnenland binnen. Hernán Cortés viel in 1519 het
gebied van de Azteken binnen. De Azteken waren hoogontwikkeld en oppermachtig in Midden-
Amerika. Er was een bloeiende economie (cacaobonen vormden het betaalmiddel). De Azteken
voerden veel oorlogen.
De Azteken zagen Cortés als hun god Quetzalcotl. Cortés joeg de Azteken angst aan met zijn wapens,
paarden en honden. Ook vochten andere inheemse volken mee aan de zijde van de Spanjaarden. De
leider van de Azteken ‘Montezuma’ sneuvelde na een gevecht door het onderbreken van een
religieuze ceremonie die Cortés probeerde te stoppen. In 1521 gaven de Azteken zich over.
, Spaanse conquistadores koloniseerden de rijken van de Azteken en de Inca’s.
De gevolgen hiervan waren dat:
- Op het land en in de goud- en zilvermijnen werkten lokale inwoners als dwangarbeiders. (Ze
waren echter niet bestand tegen het zware werk)
- Ze hadden geen weerstand tegen de besmettelijke ziektes die de Spanjaarden meegebracht
hadden, hierdoor stierven miljoenen mensen.
- De inheemse bevolking werd bekeerd tot het Christendom. (In het geheim bleven ze hun
eigen oude goden aanbidden)
De Spaanse priester Bartolomé de Casas die door de nieuwe wereld had gereis, zette zich in voor een
betere behandeling van de inheemse bevolking en schreef er boeken over. Hij stelde voor om
Afrikaanse slaven in te zetten voor het werk. Dit leidde in 1542 tot nieuwe wetten: de oorspronkelijke
bevolking van Midden- en Zuid-Amerika kregen rechten en golden voor de Spaanse wet als
volwaardige mensen.
Karel V gaf de kolonie in 1530 een eigen bestuur. Aan het hoofd kwam een onderkoning. De
samenleving werd ingedeeld naar afkomst. (Inwoners van Spaanse of Europese afkomst stonden
bovenaan, daarna de mensen van gemengd bloed en daaronder de inheemsen, en slaven namen de
laagste positie in.) Ook kregen mensen die geboren waren in Spanje de hoogste banen en
rechtspraak. Ook kregen ze lichtere straffen dan inheemsen of slaven.
Er ontstond een handelsdriehoek tussen Europa, Afrika en Amerika.
Leveringen:
Europa -> Afrika en Amerika Wapens, textiel en luxe goederen.
Afrika -> Amerika Zwarte Afrikanen.
Afrika -> Europa Suiker, rum, koffie, cacao, katoen en tabak.
Amerika -> Spanje Goud en zilver.
Spanje verbood andere landen handel te drijven in Spaans-Amerika. Nederlandse, Franse en Engelse
handelaren probeerden dit te ontduiken en pleegden kaapvaart op de Spaanse zilvervloten.
Paragraaf 2 Een nieuw mens- en wereldbeeld
In de Middeleeuwen had het christelijke geloof het denken van kunstenaars en wetenschappers
beheerst. Door hernieuwd contact met het Midden-Oosten en met Arabische wetenschappers
bloeide de belangstelling op voor andere verklaringen van de werkelijkheid dan de Bijbelse. Dit wordt
het humanisme (= Geestelijke beweging van 1400-1600 die zich richtte op de studie van de Klassieke
Oudheid. Humanisten waren zelfstandige denkers die op rationele manier de maatschappij
probeerden te verbeteren.) genoemd.
Versalius was een hoogleraar en beschreef in zijn boek de anatomie van het menselijk lichaam.
In de schilder- en bouwkunst werd de terug keer naar het klassieke voorbeeld zichtbaar doordat
kunstenaars beelden of gebouwen in de stijl van de Oudheid gingen maken. De klassieke kunst
beleefde een renaissance (= Cultuurstroming in Noordwest-Europa in de zestiende eeuw die de mens
als individu centraal stelde en de kunst uit de Klassieke Oudheid als voorbeeld nam/wedergeboorte).
Architecten en beeldend kunstenaars gebruikten het erfgoed (De gebouwen uit Italië vanuit de
Oudheid) als voorbeeld. Een verandering in de beelden waren dat de gezichten niet meer streng
keken, ze lieten juist emoties zien. Bekende Italiaanse renaissancekunstenaars zijn Michelangelo (van
het beeld David) en Leonardo da Vinci. Zij waren zowel architect als kunstenaar.
In Italië was de stad Florence het centrum van de renaissancekunst.
De Renaissance-schilder uit Nederland was Lucas van Leyden. Hij schilderde vooral mensen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GPMEXAMENS. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 65507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen