Hey!
Leuk dat je interesse hebt in mijn organisatiewetenschappen samenvatting! Deze samenvatting is echt een life-saver geweest voor mijn studie, en ik weet zeker dat het jou ook kan helpen.
Het is super compact en bevat alles wat je moet weten, zonder dat je door een berg aan informatie hoef...
Samenvatting Organisatiewetenschappen
ZO ND A G 1 OK T OB E R 20 23
Inhoud
Het ontwerp van een organisatie: de basisprincipes ........................................................................................3
De 5 coördinatiemechanismen ............................................................................................................................4
De 5 onderdelen van een organisatie .................................................................................................................5
De 5 communicatie-stromingen voor organisaties ............................................................................................7
De 5 Basisconfiguraties (ideaal typen) .................................................................................................................8
De 4 groepen ontwerpparameters ......................................................................................................................9
Groep 1: Individuele posities ontwerpen .......................................................................................................10
Ontwerpparameter 1: Taakspecialisatie ....................................................................................................10
Ontwerpparameter 2: Formalisatie van gedrag .......................................................................................11
Ontwerpparameter 3: Training en indoctrinatie........................................................................................12
Groep 2: Ontwerp van de gehele superstructuur van de organisatie ......................................................13
Ontwerpparameter 4: Groepering van Eenheden ...................................................................................13
Ontwerpparameter 5: Grootte van eenheden .........................................................................................15
Groep 3: Het 'invullen' van de superstructuur ................................................................................................16
Ontwerpparameter 6: Systemen voor planning en controle ..................................................................16
Ontwerpparameter 7: Verbindingsmiddelen ............................................................................................18
Groep 4: Het ontwerp van het besluitvormingssysteem van de organisatie ............................................21
Ontwerpparameter 8: Verticale decentralisatie .......................................................................................23
Ontwerpparameter 9: Horizontale decentralisatie ...................................................................................23
De situationele factoren ......................................................................................................................................26
Leeftijd en omvang ...........................................................................................................................................26
Het technische systeem....................................................................................................................................27
Stukproductie .................................................................................................................................................27
Massaproductie .............................................................................................................................................27
Procesproductie.............................................................................................................................................28
De omgeving .....................................................................................................................................................29
Macht ..................................................................................................................................................................30
Configuraties ontwerpen .....................................................................................................................................31
Eenvoudige structuur ........................................................................................................................................31
Machinebureaucratie ......................................................................................................................................32
Professionele bureaucratie ..............................................................................................................................34
Divisiestructuur....................................................................................................................................................35
Adhocratie .........................................................................................................................................................38
De configuraties ....................................................................................................................................................40
,Cultuur ....................................................................................................................................................................43
Attitude ...............................................................................................................................................................43
Cultural Web ......................................................................................................................................................47
De vier cultuurtypes of organisatieculturen (Charles Handy) .....................................................................47
Machtscultuur (Zeus): ....................................................................................................................................47
Rollencultuur (Apollo): ...................................................................................................................................48
Taakcultuur (Athena): ...................................................................................................................................48
Persoonscultuur (Dionysus): ..........................................................................................................................48
Dimensies (Hofstede) ........................................................................................................................................48
Doelen ....................................................................................................................................................................49
Deming-cyclus ...................................................................................................................................................49
Doelen en resultaten .....................................................................................................................................49
Macht .....................................................................................................................................................................49
De 4 besluitvormingsmodellen.........................................................................................................................50
3 methoden voor het gebruiken van besluitvormingsmodellen .............................................................51
Professionalisme.....................................................................................................................................................51
Beroepen continuüm ........................................................................................................................................51
De 4 perspectieven op professionalisme .......................................................................................................52
Omgeving ..............................................................................................................................................................53
Mintzberg en de omgeving .............................................................................................................................53
PESTEL-analyse ...................................................................................................................................................53
De 3 soorten omgeving ....................................................................................................................................53
Afhankelijkheid ......................................................................................................................................................54
Afhankelijkheid van de omgeving ..................................................................................................................54
Objectief systeem (Contingentietheorie) ...................................................................................................54
Subjectieve perceptie van de omgeving ..................................................................................................54
Interdependentie en wederzijdse afhankelijkheid .......................................................................................54
Domein ...................................................................................................................................................................55
Mate van Exclusiviteit ........................................................................................................................................55
Samenwerking .......................................................................................................................................................55
Netwerk ..................................................................................................................................................................56
Inter-organisationele samenwerking ..................................................................................................................57
,Het ontwerp van een organisatie: de basisprincipes
Realiteiten: Er worden 3 soorten realiteiten genoemd:
1. Objectief: De feitelijke, meetbare aspecten van de wereld.
2. Subjectief: De persoonlijke ervaringen en percepties van individuen.
3. Intersubjectief: De realiteit die wordt gedeeld en gecreëerd door een groep mensen, inclusief
normen, waarden en sociale conventies.
Perspectieven in de sociale wetenschap: Dit verwijst naar verschillende benaderingen om organisaties
te begrijpen. Er zijn 3 perspectieven.
1. Systeemperspectief: Dit benadrukt de objectieve consequenties van een organisatiesysteem
voor individuele leden en het beperkte handelingsvrijheid van mensen binnen dat systeem.
2. Actorperspectief: Dit legt de nadruk op de handelingsvrijheid van individuen en stelt dat
structuren binnen een organisatie ontstaan door hun acties en interacties.
3. Interactieperspectief: Dit benadrukt dat structuren worden geconstrueerd door de interacties
tussen mensen, waarbij beide perspectieven worden gecombineerd.
Bij iedere taak binnen een organisatie moet er aan 2 voorwaarden worden voldaan;
1. De arbeidsverdeling: De verdeling van het werk in verschillende uit te voeren taken
2. De Coördinatie: Wie welke taken uitvoert
Elementen van een organisatie: De fundamentele componenten waaruit een organisatie bestaat:
1. Structuur: De manier waarop taken, verantwoordelijkheden en autoriteit zijn georganiseerd
binnen de organisatie, inclusief hiërarchie en rapportagelijnen.
2. Mensen: De medewerkers en hun vaardigheden, kennis en gedrag die de organisatie
vormgeven en helpen om haar doelen te bereiken.
3. Doelen: De specifieke resultaten of prestaties die een organisatie wil bereiken.
4. Techniek: De tools, processen en technologieën die worden gebruikt om taken uit te voeren en
doelen te bereiken.
5. Omgeving: De externe factoren en krachten, zoals de markt, concurrentie, wetgeving en
maatschappelijke trends, die van invloed zijn op de organisatie.
De structuur van een organisatie verwijst naar hoe het werk is verdeeld in verschillende taken en hoe
deze taken worden gecoördineerd. Het is belangrijk dat de elementen van deze structuur zorgvuldig
worden gekozen om zowel intern samenhangend en consistent te zijn, als om goed aan te sluiten bij
de situationele factoren.
Er zijn slechts een beperkt aantal configuraties die kunnen verklaren waarom effectieve organisaties
op een bepaalde manier zijn gestructureerd.
Een configuratie houdt in: de ontwerpparameters en de situationele factoren.
, De 5 coördinatiemechanismen
Er zijn 5 coördinatiemechanismen welke gebruikt kunnen
worden als basiselementen voor een organisatiestructuur.
Coördinatie kan plaatsvinden via:
1. Onderlinge aanpassing:
Dit coördinatiemechanisme betreft informele
communicatie en vertrouwt op de vaardigheid van
specialisten om zich aan elkaar aan te passen. Het wordt
vaak gebruikt in eenvoudige organisaties of in situaties
waarin het werk te complex is om van tevoren te verdelen.
Het succes hangt af van de mate waarin specialisten
effectief kunnen samenwerken.
2. Direct toezicht:
Hierbij heeft één persoon de verantwoordelijkheid voor het
werk van anderen en geeft instructies en bewaakt
de uitvoering. Dit mechanisme wordt vaak ingezet in
middelgrote organisaties waarbij informele
communicatie minder praktisch is.
Standaardisatie: De coördinatie vindt plaats nog vóór het
werk wordt uitgevoerd.
3. Standaardisatie van werkprocessen:
Dit houdt in dat de procedures en processen voor
het uitvoeren van werk gestandaardiseerd zijn. De
inhoud van het werk is gespecificeerd of
geprogrammeerd.
4. Standaardisatie van output:
In dit geval zijn de resultaten van het
werk gespecificeerd, zoals de
afmetingen van een product of
prestatiecriteria.
5. Standaardisatie van kennis en
vaardigheden van werknemers:
Hierbij is gespecificeerd welke training
en vaardigheden vereist zijn voor de
uitvoering van het werk.
Naarmate organisaties complexer worden,
verschuift het meest gebruikte
coördinatiemechanisme van onderlinge
aanpassing naar direct toezicht en vervolgens
naar standaardisatie (bij voorkeur van
werkprocessen, anders van output of vaardigheden) om uiteindelijk weer terug te keren naar
onderlinge aanpassing. Meestal worden meerdere coördinatiemechanismen gecombineerd in een
organisatie, afhankelijk van de behoeften en complexiteit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thesshavenaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.
