Boeksamenvatting Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief, 4e druk Te gebruiken bij de cursus: Jeugdrecht (). H 16, 18, 20 t/m H 24 I. Weijers (red.) (2017) 'Jeugdstrafrecht in internationaal perspectief'. Den Haag: Boom Lemma, vierde druk, ISBN 978 94 6236 748 7.
Samenvatting is geschreven...
Hoofdstuk 16 De pedagogische opgave van de
jeugdstrafzitting
Inleiding
Erkend dat minderjarige niet in staat zijn als volwaardige partij deel te nemen aan strafzitting.
Sinds 1900: aparte procedures, door actuele kennis en inzichten: jeugdige verdachten zijn niet
volwassen.
De eis rekening te houden met de ontwikkeling wordt uitgewerkt in: internationale mensenrechten,
ontwikkelingspsychologie en pedagogische inzichten.
De internationale kinderrechten
Er is geen internationaal strafrecht, wel verdragen en aanbevelingen voor de rechtspositie van
jeugdigen.
Beijing Rules
Belangrijke regels voor de zitting bij de rechter.
Regel 8: recht op privacy
Regel 15: recht op juridische bijstand
Regel 16: rapportage over achtergronden van de jongere
Regel 14 is essentieel: procedure moet in een sfeer plaatsvinden van begrip, waarbinnen de
jongere kan participeren en zich vrij kan uitdrukken.
Het zijn aanbevelingen, niet juridisch bindend.
IVRK
Versterkt de positie van minderjarigen met een aantal due-proces-richtlijnen die gericht zijn op:
Eerlijk proces
Aanpassing ban de strafzitting en het recht van jongeren om gehoord te worden
Jongeren moet in staat zijn, zijn positie te bepalen en zijn verdediging te voeren
Jongeren moet goed geïnformeerd worden over de voorliggende bewijsmiddelen
Geïnformeerd worden over de inhoud en gevolgen van de op te leggen straffen en
maatregelen beslissing kan nemen en mening kan delen.
Jongere moet tijdens de zitting aangemoedigd worden zijn visie te geven en deze visie moet
serieus in overweging worden genomen.
In verlengde met Beijing Rule 14: rekening houden met leeftijd en rijpheid van jeugdige.
IVRK kent geen klachtenprocedure, nationale rechter bepaalt in hoeverre er sprake is van schending.
EVRM
Recht op een eerlijk proces: de nationale autoriteiten moeten ervoor zorgen dat minderjarige
verdachten het proces begrijpen en dat ze daarin kunnen participeren. Proces aanpassen op:
Intellectueel vermogen
Ontwikkelingsstadium
Uit de internationale vaststaande kinderrechten komen 2 begrippen naar voren:
Participatie: passief – gehoord worden
Actief – vrij kunnen uitdrukken en stem laten gelden
+ belang van dialoog en visie geven door de verdachte.
Begrip: taalgebruik en informatieverstrekking aan jeugdige. Inspannen zodat de jongeren
begrijpt wat er gebeurt en wat de consequenties zijn van het proces.
,Inzichten vanuit de gedragswetenschappen
Besef dat adolescentie een aparte ontwikkelingsfase is vereist andere aanpak/reactie.
Maken een groei door op cognitief gebied.
Begrip en empathisch vermogen zijn niet vergelijkbaar met volwassenen.
Gevoeliger voor druk van peers.
Onderschatten risico’s.
Moeite met reguleren emoties.
Fysiologische basis: prefrontale cortex is nog niet volledig ontwikkeld
Agressiviteit: eerder emotionele vlak, dan cognitieve vlak
Begrip van het strafproces
Op basis van wetenschappelijke bevindingen: jongeren zijn maar gedeeltelijk verantwoordelijk en
hebben beperkt begrip van de betekenis van het proces.
Strafrechtelijk proces vereist een abstract begrip bij kinderen niet (volledig) ontwikkeld.
Kinderen denken verantwoording schuldig te zijn aan directe omgeving, niet aan overheid: begrip
wet, overheid en burgerschap moet nog groeien.
14-16 jaar begrip wat het betekent voor de rechter te verschijnen: nog nauwelijks een voorstelling
van wat er gebeurt en wat er verwacht wordt ze lopen vaak achter in de ontwikkeling.
Op basis hiervan moet worden vastgesteld dat:
Jongeren onder de 14 jaar niet op een strafzitting thuishoren, zij begrijpen het niet
Jongeren hebben recht op bijzondere hulp.
Ouders
Aangewezen om de jeugdigen te helpen zo veel mogelijk als actor aan de zitting deel te nemen.
Minderjarige staan onder gezag van hun ouders en ouders zijn vanuit de opvoedkundig oogpunt de
eersten die het kind moeten bijstaan = basic procedural safeguard.
Ouders moeten hiertoe in staat worden gesteld.
Raadsman
In eerste plaats gericht op verdediging: zo snel mogelijk vrijkomen, zo licht mogelijke straf.
Vraag: in hoeverre dient de jeugdadvocaat rekening te houden met het opvoedkundig belang van het
kind.
Speelt een cruciale rol in voorbereiding en hulp op de zitting: uitleg/ beter begrijpen en advies
Achteraf: uitleggen vonnis.
Participatie: de pedagogische opgaven voor de jeugdstrafzitting
De rechtbank is een ongunstige omgeving voor jongeren (gebouw, vaste rituelen), maar draagt eraan
bij dat de jeugdige het bezoek niet als makkelijk ervaart.
Spanning: setting en de opgave de jeugdige te helpen zo goed mogelijk deel te nemen. Kinderrechter
heeft een dubbele taak: streng en betrokken zijn, op afstand, maar zeker niet afstandelijk.
De interpersoonlijke relatie tussen rechter en verdachte moet kwalitatief goed zijn: kunnen
participeren draagt bij aan het gevoel van procedurele rechtvaardigheid.
1. Het horen van de verdachte
Om de verdachte in staat te stellen volwaardig deel te nemen aan het proces, moet er gelegenheid
zijn voor actieve participatie door:
Setting: passend, wel streng, maar ook toegankelijk. Binnen gehoorsafstand (zonder
microfoons): jongere en ouders kunnen communiceren met andere betrokkenen.
, Specifieke gesprekstechniek: de rechter moet een balans vinden: tijd die de jongere mag
spreken en tijd die hijzelf spreekt. Vooral: korte, directe, halfopen vragen
Eigen verhaal: mogelijk vertellen van eigen verhaal wordt als positief ervaren en bevorderd
de reflectie op het eigen gedrag.
Serieuze reactie: serieus naar verhaal luisteren. Wanneer de rechter achtergrond info weet,
beter in staat om te reageren op het verhaal van de jongere.
Rol van de ouders: actieve participatie van ouders draagt bij aan deelname jongere omdat:
o Zij het gevoel krijgen serieus te worden genomen
o Via reactie ouders het morele gewicht van wat ze hebben aangericht realiseren.
2. Begrip
Actieve participatie draagt bij aan het stimuleren van diens begrip.
Uitleg: jongeren moet begrijpen wat er besproken wordt: procedure en taalgebruik moeten
begrijpelijk zijn: proces wordt ervaren als eerlijk en objectief.
Jargon vermijden: bij gebruik, toelichten
Motivering beslissing: de kans op begrip en acceptatie is groter. Leidt ook tot reflectie op
eigen gedrag en strafaanvaarding.
Appèl op moreel besef: aandacht voor morele kant helpt jongeren verantwoordelijkheid te
nemen door confronteren met gevolgen van het delict. Schuldbesef gaat om concreet gedrag:
te herstellen door een bepaalde opdracht goed uit te voeren. Schuld onderscheiden van
schaamte!!
Hoofdstuk 18 Cultuur als probleem en als verweer
Inleiding
Nederland is pluriforme samenleving. Cultuur: een dynamisch sociaal construct die door mensen
wordt gemaakt en vormgegeven. Cultuur is aan verandering onderhevig wanneer het in botsing komt
met kaders die door andere groepen mensen geschapen zijn (Geertz).
Cultuur in het (jeugd)straf(proces)recht
Wanneer de culturele achtergrond wordt benoemd, is dat vaak een bewuste keuze waaraan
juridische gevolgen kunnen worden verbonden.
In het strafproces spelen culturele verschillen een rol wanneer allochtone justitiabele de Nederlandse
taal niet of onvoldoende spreken Recht op vertolking en vertaling in strafprocedures: verplicht
gebruik van tolken en vertalers. Moeten aan zekere kwaliteitseisen voldoen.
De culturele achtergrond van allochtone verdachten stelt deskundige voor problemen, waardoor de
kans bestaat dat allochtone verdachten de nodige zorg onthouden wordt of dat zij langer gestraft
worden dan autochtone jongeren voor vergelijkbare delicten.
Culturele delicten
Culturele delicten: gedragingen, strafbaar gesteld volgens strafrecht, maar toelaatbaar volgens intern
(ongeschreven gewoonte) recht van sociale groepen, meestal een migrantengroep, waartoe een
justitiabele toebehoort.
Eigenlijke culturele delicten: stellen een bepaald cultureel gebruik uitdrukkelijk strafbaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper johannad. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
