Klassieke oudheid 800BC-400AC
Algemene inleiding
De Griekse cultuur heeft veel aanzien verworven in de kunstgeschiedenis. De wetenschappelijke
vooruitgang heeft tot op de dag van vandaag nog een grote betekenis, zoals de wiskunde en
sterrenkunde. Democratie is een Griekse uitvinding, alle mannen kregen het recht om te
stemmen, de vrouwen nog niet.
Door de veroveringen van Alexander de Grote, werd de Griekse cultuur en taal over een groot
gebied verspreid. De beeldende kunst raakte beïnvloedt door diverse culturen. Na zijn dood werd
het rijk opgesplitst. De hoofdsteden werden grote centra van handel, industrie, wetenschap en
kunst.
Godsdienst speelt een belangrijke rol. Goden & tempels. Sculpturen van goden, en afbeeldingen
op vazen. De Griekse mythologie heeft grote aantrekkingskracht gehad op latere generaties
kunstenaars.
Griekse filosofen zochten naar een nieuwe wereldvisie; Socrates, Plato en Aristoteles. Zij zijn de
basis geweest voor de ontwikkelingen in de kunsten.
Naast deze Griekse beschaving komt er een andere beschaving op, namelijk de Romeinen.
Rome was een van de belangrijkste dorpen; tweeling Romulus en Remus. In de loper eeuwen
wordt Rome steeds machtiger. Het veroverde grote delen van Europa, Noord-Afrika, het Midden-
Oosten en rond de Middellandse zee, waaronder Griekenland.
De kracht van de Romeinse veroveringspolitiek, lag erin dat ze de cultuur van de overwonnen
volken respecteerden. Ze lieten de bestaande cultuur intact en voerden niet de Romeinse cultuur
in.
200 na Chr. brokkelde de macht af, en 396 na Chr. werd het rijk gesplitst in het West-Romeinse
rijk en het Oost-Romeinse rijk. Keizer Constantijn zorgde ervoor dat Constantinopel werd
verkozen als nieuwe hoofdstad (West-Romeinse rijk was al gevallen). Byzantijnse cultuur staat
bekend om haar grote rijkdom, en grote invloed die rijkt tot in Italië.
Tegen het einde van het Romeinse rijk, komt het Christendom op. pas na een paar jaar wordt de
godsdienst omarmd, keizer laat zich bekeren en is de eerste christelijke Romeinse keizer.
1/5
, Grieken
Inleiding
De ouden grieken hebben een rijke beschaving. In de kunsten ligt de nadruk op schoonheid en
harmonie. Zoeken naar ideale verhoudingen en streven naar perfectie. Het menselijk lichaam
wordt in de beeldhouwkunst bestudeerd, dmv ideale maatverhoudingen.
Filosofen zoals Plato en Aristoteles leggen hun ideeën over de kunst vast.
Er worden veel openlucht theaters gebouwd, deze zijn halfrond en worden tegen duivels
aangebouwd.
Ook concertzalen, raadzalen, badhuizen, markthallen, sportscholen en zuilenhallen worden
gebouwd.
Veel Griekse schilderkunst is verloren gegaan, zo ook van de beeldhouwkunst maar omdat de
grieken veel van de Romeinen hebben gekopieerd weten we er toch heel veel over.
Architectuur
Beroemde Griekse tempel, het Parthenon. Gebouwd ter verering van de god Athena.
De tempel is op een podium gebouwd, op het podium staan zuilen, die bekroond worden met
kapitelen. De ruimte tussen de zuilen wordt overbrugt door architraven. Vandaar dat deze
constructie architraafbouw wordt genoemd. Op de architraven rust het zadeldak, de voor en
achterzijde van het dak zijn afgesloten met een timpaan. Die versierd is met beeldhouwwerk.
De oudste tempels zijn van hout gemaakt en in heldere kleuren beschilderd. Oorspronkelijk zijn
de zuilen samengebonden rietstengels. Vanaf 600 Voor Chr. worden tempels van steen en
marmer gebouwd. Groeven in de zuilen verwijzen naar de rietstengels. De trigliefen doen denken
aan de uiteinden van de balken van de oude tempel.
Kenmerkend is de eenvoud en harmonie van de tempels. De grieken gaan uit van vaste
maatverhoudingen, deze komen overeen met de verhoudingen van het menselijk lichaam.
Hiervan wordt de ‘Gulde snede’ afgeleid.
Griekse architecten maakten ook gebruik van gezichtsbedrog; om te voorkomen dat de zuilen een
plompe indruk maken, is de zuil van de schacht naar boeven dunner gemaakt. De zuilen op de
hoek zijn iets breder en. dichter bij elkaar gezet. Doordat deze meer licht krijgen lijken ze dunner.
In de Griekse bouwkunst onderscheiden we verschillende stijlen/orden.
- Dorische stijl, de oudste (700 v. Chr.). De vorm vd gebouwen komt wat zwaar en massief over.
het kapiteel heeft de vorm van een kussen; vandaar het kussenkapiteel. De zuilen hebben geen
voetstuk.
- Ionische stijl (570 v. Chr.). Deze stijl is wat sierlijker dan de Dorische. Kapiteel heeft Voluten die
de zijl omklemmen en verbonden zijn; vandaar krulkapiteel. De zuilen zijn ranker, en staan wél
op een voetstuk.
- Corintische stijl (400 v. Chr.). Het kapiteel bestaat uit een samengesteld geheel van
bladvormen; vandaar bladerkapiteel. In tegenstelling tot de andere orden, bestaat de architraaf
uit drie lagen steen.
Een ander typische bouwwerk is het theater. Het heeft een rond middenpunt, de Orchestra.
hierachter is een rechthoekige ruimte waarop een klein rechthoekig gebouw zit, proskenion en de
skene. Het theatron is de halfronde tribune.
2/5
