Interview
Les aantekeningen Biologie thema 2 transport 6vwo
Dit document is een samenvatting van heel thema 2 transport uit het boek bvj. Alle belangrijke informatie staat hierin. Succes met het leren voor je toets!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting biologie transportThema 2 transport
Transportsystemen
Bloedsomloop
Gesloten circulatiesysteem
Bij gewervelde dieren is de bloedsomloop een gesloten circulatiesysteem:
- Hart (of meerdere harten)
- Bloed zit in bloedvaten
- Vloeistof zit in bloedvaten waar bepaalde stoffen in worden vervoerd
- Eenrichtingsverkeer
Voordeel: Voedingsstoffen/zuurstof kunnen snel en effectief over grotere afstanden worden
vervoerd.
Nadeel: Gesloten circulatiesysteem kost veel energie.
Regenwormen hebben meerdere harten die bloed rondpompen.
Enkelvoudige bloedsomloop
Bij een enkelvoudige bloedsomloop stroomt het bloed per omloop één keer door het hart.
Het bloed komt binnen in de boezem, en pompt het bloed door naar de kamer.
De kamer pompt het bloed weg van het hart.
Dubbele bloedsomloop – BiNaS 84A
Bij een dubbele bloedsomloop stroomt het bloed per omloop twee keer door het hart.
De dubbele bloedsomloop kun je opdelen in de kleine bloedsomloop en de grote
bloedsomloop.
De kleine bloedsomloop gaat zo: Hart – longen – hart
*CO2 afgeven aan de longen en O2 opnemen in het bloed. -> Longen geven CO2 weer af aan
omgeving.
De grote bloedsomloop gaat zo: Hart – organen van het lichaam – hart
*O2 naar organen brengen Co2 terug naar het hart.
De kleine bloedsomloop begint aan de rechter kant van het hart naar de longen en weer
terug. De grote bloedsomloop gaat van de linker kant van het hart via de aorta naar de
boven- of onderkant van je lichaam naar de organen en weer terug naar het hart. Per
omloop komt een bloeddruppeltje dus twee keer bij het hart voordat die weer terug is.
Sommige gewervelden hebben een bloedsomloop met een eenkamerhart. Bijvoorbeeld
amfibieën:
- Twee boezems (bloed komt binnen)
- Een kamer (bloed gaat weg)
Reptielen hebben:
- Twee kamers
, - Twee boezems
- Maar is het bovenste gedeelte van de kamers open
Open circulatiesysteem
Bij een open circulatiesysteem zijn (interne) organen omringd door hemolymfe:
- Bloed drijft rond wordt dus hemolymfe genoemd
- Circulatievloeistof die zorgt voor de uitwisseling van stoffen.
- Er zijn meerdere harten die een zetje geven aan het bloed zodat het bloed blijft
stromen.
- Insecten bewegen met hun achterlijf zodat het bloed goed blijft rondstromen.
Nadeel: Beperkt hoe groot een organisme kan worden.
Voordeel: Kost niet veel energie in onderhoud.
Embryonale bloedsomloop – BiNaS 84B
Op het moment dat de baby in de buik zit heeft de baby niks aan de longen omdat die in het
vruchtwater zit en dus niet kan ademhalen. Het zuurstof krijgt een baby vanuit de
navelstreng van de moeder. De slagaders van de moeder brengen zuurstofrijk bloed naar de
placenta, de bloedvaten van de moeder en het kind zitten gescheiden. Zuurstof en
voedingsstoffen diffunderen naar de bloedvaten van het kind. En de bloedvaten van het kind
gaan via de navelstreng naar het kind toe. De navelstreng ader brengt zuurstofrijk bloed naar
het kind en vanaf daar wordt het door het lichaam heen verspreidt.
In de longen van het kind zit nog geen lucht en dat geeft wat weerstand wat voor problemen
bij het hart zou kunnen zorgen. Daarom zijn er wat aanpassingen in de embryonale
bloedsomloop. Omdat de longen nog niet gevuld zijn met zuurstof zorgt dat voor heel veel
weerstand als het bloed richting de longen zou gaan. Daardoor zou de druk aan de
rechterkant van de kamers te groot kunnen worden. Dus de eerste aanpassing wat bij baby’s
in de buik is, is het ovale venster (Foramen Ovale). Ongeveer 28% van het gemengde
zuurstofrijk zuurstofarme bloed gaat via het Foramen Ovale rechtstreeks naar de linkerkant
waar het de aorta in kan.
Een deel gaat nog wel van de rechterkamer richting de longen maar daar is de Ductus
Arteriosis (Ductus Botalli), daar gaat ongeveer 61% richting de aorta. De overige 10 of 11 %
gaat verder richting de longen. Er moet wel nog wat bloed gaan naar de longen, want de
longen hebben ook zuurstof nodig want het is een orgaan die zich moet ontwikkelen.
Zodra een baby geboren wordt vullen de longen zich met lucht. Dat zorgt ervoor dat de
weerstand lager wordt in de longen. Daardoor kan makkelijker bloed richting de longen
vloeien. De druk wordt dan een stukje lager in de rechter boezem/kamer. Het klepje van het
ovale venster wijst richting de linkerkamer. Als er minder hard bloed richting de linkerkamer
stroomt zal het klepje minder ver open staan. De druk aan de linkerkant wordt groter,
waardoor het ovale venster dicht wordt gedrukt en het wandje dichtgroeit. Daardoor zijn de
linker- en rechterboezem met een wandje gescheiden. Na 1 of 2 dagen groeit de Ductus
Arteriosis ook dicht. Men vermoed dat dat gebeurt door de verandering van
zuurstofconcentratie, en dat die zichzelf afknijpt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindeyvdijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen