Wat is een zintuig? ZINTUIGEN ALGEMEEN
Een orgaan, wat een bepaald soort prikkels, waarvoor het gevoelig is, in de vorm van een impuls via
een aanvoerende zenuw doorgeeft aan een bepaald gedeelte van de hersenen waar men zich al dan
niet van de prikkel bewust wordt.
Wat is een sensor?
De zintuigcel die de passende (adequate) prikkel opvangt en doorgeeft naar de zenuwcel wordt een
sensor genoemd.
Waar kunnen prikkels vandaan komen?
Prikkels komen niet alleen vanuit de buitenwereld, maar ook vanuit het lichaam zelf, zoals pijn,
hongergevoel, dorst, spanning en angst. Enkele voorbeelden van prikkels van buiten het lichaam zijn
koude, warmte, lawaai, donker/licht, kleur en geur.
Welke vormen van energie zijn er en wat doen sensoren hiermee?
Informatie over ons lichaam en de wereld kan als verschillende vormen van energie worden
ontvangen: geluid, licht, warmte enz. Sensoren zijn in staat om deze vormen van energie om te zetten
in elektrische energie. Iedere sensor kan 1 vorm van energie omzetten.
Welke factoren spelen een rol bij het opvangen van informatie door sensoren?
- Adequate (passende) prikkel zintuigcellen zijn gevoelig voor bepaalde prikkels. Deze prikkels
worden specifiek genoemd.
- Onderscheidingsdrempel in het algemeen kan men verschillen tussen in sterkte uiteenlopende
prikkels wel waarnemen, tenzij de verschillen te klein zijn. Het minimale verschil dat men nog kan
waarnemen is de zogenaamde onderscheidingsdrempel.
- Gevoeligheid het menselijk oog kan in principe slechts lichtprikkels waarnemen waarvan de
golflengte ligt tussen de 400 en 800 nm.
- Aandacht voor een prikkel wanneer de aandacht is afgeleid, is men zich van vele zintuigprikkels,
die men normaal wel zou waarnemen, niet bewust. De drempelwaarde is als het ware verhoogd.
- Adaptatievermogen dit is het aanpassingsvermogen van een zintuig aan veranderde
omstandigheden. Het aanpassen aan een zwakke prikkel, zoals toch nog iets zien bij weinig licht,
noemt met positieve adaptatie (aanpassing). Het na een tijdje niet meer ruiken van stank is een
voorbeeld van negatieve adaptatie.
Welke soorten zintuigcellen kan je onderscheiden?
- Chemosensoren gevoelig voor chemische stoffen. Hiertoe behoren de reuk, smaak en pH
sensoren (aortaboog).
- Thermosensoren gevoelig voor temperatuurverschillen. Hiertoe behoren de warmte en koude
zintuigen (huid en thalamus).
- Mechano sensoren gevoelig voor mechanische prikkels. Hiertoe behoren de tastzin, drukzin en
pijnzintuigen (huid).
- Fotosensoren of elektromagnetische sensoren. Gevoelig voor licht. Bevinden zich in het netvlies
(retina) van het oog.
Anatomie 4, Zintuigen