Samenvatting
SAMENVATTING BESTUURSRECHT JAAR 2
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Samenvatting over alle belangrijke onderdelen van het bestuursrecht
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BESTUURSRECHT SAMENVATTINGWeek 1
Paragraaf 1.2.3 Legaliteit –
Beginselen van de democratische rechtsstaat; gelijkheid, rechtszekerheid, democratie en
dienende overheid (overheid moet zich richten op het belang van de samenleving als geheel)
Het legaliteitsbeginsel brengt met zich mee dat overheidsbevoegdheden in beginsel bij of
krachtens een wettelijk voorschrift moeten worden toegekend. Een publiekrechtelijke
bevoegdheid kan worden toegekend bij wettelijk voorschrift of in uitzonderingsgevallen in
een ander besluit, zoals een vergunning. Soms kan zo een bevoegdheid ook worden
ontleend aan ongeschreven recht.
Als het bestuur iets wil doen moet daarvoor in ieder geval een grondslag voor bestaan. De
overheid is gebonden aan het recht, het handelen daarvan moet in overeenstemming zijn
get met het beginsel wetmatigheid van bestuur.
Hoofdstuk 3 Verlening van een publiekrechtelijke
bestuursbevoegdheid –
Het legaliteitsbeginsel houdt in voor de bevoegdheid van bestuursorganen tot het nemen
van besluiten waarbij eenzijdige belangen van de burger kunnen worden geschaad, dus
negatief overheidsoptreden steeds een wettelijke grondslag is vereist. Ook voor positief
overheidsoptreden is vaak een wettelijke grondslag vereist. Voorbeeld; art. 4:23 Awb;
bepaald dat een bestuursorgaan slechts subsidie kan verstrekken op grond van een wettelijk
voorschrift dat regelt voor welke activiteiten subsidie kan worden verstrekt.
Een publiekrechtelijke bevoegdheid wordt in beginsel aan een bestuursorgaan toegekend bij
wettelijk voorschrift. Uitdrukkelijke toekenning (attributie) vinden we bijvoorbeeld in
voorschriften die vaststellen dat een bestuursorgaan een bepaalde rechtshandeling kan
verrichten. Ook komt het voor dat een bestuursorgaan door de wetgever verplicht wordt om
een besluit te nemen. Soms is het wel lastig dat bepalingen ruim geformuleerd zijn, op basis
hiervan kan er niet worden vastgesteld of er in een concreet geval een bevoegdheid
voorhanden is.
De bevoegdheid tot wijziging van een besluit ligt over het algemeen als implied power in de
bevoegdheid tot het nemen of weigeren van een besluit. Het legaliteitsbeginsel, het systeem
van de wet of de aard van het besluit kan zich echter verzetten tegen het in een bepaald
geval aanvaarden van een geïmpliceerde bevoegdheid tot wijziging en intrekking. Zo moet
op grond van het legaliteitsbeginsel worden aangenomen dat een besluit tot wijziging og
intrekking van een eerder besluit dat bij wijze van bestraffende bestuurlijke sanctie wordt
genomen, een uitdrukkelijke wettelijke grondslag behoeft.
,Af en toe komt het voor dat een bestuursrechtelijke bevoegdheid wordt toegekend in een
vergunningsvoorschrift. Dit is in het geval als in zo een voorschrift bepaald is dat de
vergunninghouder moet voldoen aan de eisen.
Attributie is het scheppen van een nieuwe bevoegdheid. Attributie moet op een wettelijk
voorschrift gebaseerd zijn, dit kan eer wet in formele zin zijn maar ook een wet in materiele
zin (zoals een APV). Het woord ‘kan’ is vaak een duidelijke indicatie dat het gaat om een
nieuwe bevoegdheid.
Bestuursbevoegdheden worden vaak geattribueerd aan bestuursorganen van de Staat, de
provincies en de gemeenten.
Delegatie is het door een orgaan (de delegans) overdragen van een al bestaande aan de
delegant toekomende, bevoegdheid aan een ander (de delegataris) die deze bevoegdheid op
eigen naam en onder eigen verantwoordelijkheid gaat uitoefenen. Het is belangrijk om te
weten dat degene die de overgedragen bevoegdheid gaat uitoefenen, voor die uitoefening
een eigen juridische verantwoordelijkheid krijgt en daarmee in de plaats treedt van het
oorspronkelijke bevoegde orgaan.
De bevoegdheid kan niet meer uitgeoefend worden door de delegataris. Art. 10:18 Awb
bepaalt dat het bestuursorgaan de delegatie ten alle tijden kan beëindigen.
Delegatie is toegestaan indien er een wettelijk voorschrift is voorzien.
Niet aan ondergeschikten, delegatie wordt namelijk volledig overgedragen.
Het intrekken van de delegatie is een vergaande stap die een gevaar voor de rechtszekerheid
inhoudt en daarom als ‘ultimum remedium’ moet worden gezien. Het ligt dan ook voor de
hand om eerst te kijken of kan worden volstaan met het vaststellen van beleidsregels die de
delegataris bij de bevoegdheidsuitoefening in acht moeten nemen.
Mandaat is het door een bestuursorgaan machtigen van een ander om een al bestaande aan
de mandaatgever toekomende , bevoegdheid op naam en onder juridische
verantwoordelijkheid uit te oefenen.
Er is hier geen wettelijke grondslag vereist, er is namelijk geen verschuiving of verplaatsing
van bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Dit betekent niet dat mandaat altijd is
toegestaan! Er zijn twee uitzonderingen waar mandaat niet is toegestaan;
Het desbetreffende wettelijke voorschrift kan een verbod van mandatering inhouden,
voorbeeld hiervan is art. 177 Gemeentewet; ‘geen machtiging wordt verleend tot het
nemen van een besluit…’
De aard van de bevoegdheid kan zich tegen mandaatverlening verzetten, dit is een
soort vangnet en laten we als laatste stap over.
De normale werkzaamheden; dit moet blijken uit de functie
Ingrijpendheid van de bevoegdheid; dit is een breed concept, denk aan
inbreuken op grondwet of mensenrechten. De drempel hiervan is echter heel
laag. Financiële belangen hebben in het bestuursrecht geen relevantie, de
overheid kan namelijk altijd nog compenseren.
Art. 10:3 lid 2 Awb – de expliciete mandaatverboden
In dit lid is aangegeven in welke gevallen de aard van de bevoegdheid zich in ieder geval
tegen mandaatverlening verzet.
, a. Vaststellen van a.v.v. Het is niet de bedoeling kan dergelijke voorschriften in mandaat
worden vastgesteld door een ondergeschikte ambtenaar.
b. Bijzondere besluitvormingsprocedure. Hier kan gedacht worden aan het besluit tot
aanwijzing van een veiligheidsrisicogebied door de burgemeester op grond van art.
151b Gemeentewet. Volgens het tweede lid mag de burgemeester pas tot aanwijzing
overgaan nadat hij overleg heeft gehad met de officier van justitie in het
driehoeksoverleg.
c. Vernietigen en niet goedkeuren van besluiten, is van zo ingrijpende aard dat het
uitsluiten van mandaatverlening geen andere toelichting behoeft. Zie art. 10:25 Awb.
Art. 10:3 lid 3 en 4 Awb – het relatieve mandaatverbod
Volgens het derde lid is het ontoelaatbaar dat degene die het besluit op bezwaar in mandaat
neemt, dezelfde persoon is als degene die het primaire besluit in mandaat heeft genomen.
Het vierde lid houdt een vergelijkbare regel in. Er moet worden voorkomen dat degene die
de boete oplegt, dezelfde is als degene die het proces-verbaal heeft opgemaakt.
Normcondities (wanneer)
Normadressaat (wie)
Normobject (wat)
Bij mandaat blijft de mandaatgever niet alleen bevoegd om zelf te beslissen, maar blijft hij
ook verantwoordelijk voor alles wat de gemandateerde binnen de grenzen van het hem
verleende mandaat heeft gedaan of nagelaten. Denk aan het voorbeeld van de Duo brieven
die niet allemaal worden ondertekend door Duo maar hier vindt meestal ook mandaat
plaats.
Paragraaf 7.4 Beslissingsruimte (beoordeling en beleidsvrijheid) –
Door dat de wetgever vaak volstond met het toekennen van bestuursbevoegdheden die in
de wet verder niet of nauwelijks genormeerd waren, kregen bestuursorganen discretionaire
bevoegdheden. Dit zijn bevoegdheden die in tegenstelling tot gebonden bevoegdheden,
bestuursorganen in meer of mindere mate vrijlaten om in concrete gevallen naar hun eigen
inzicht besluiten kunnen nemen.
Er wordt tegenwoordig aangenomen dat op basis van een discretionaire bevoegdheid,
terughoudende getoetst moet worden dan een besluit dat genomen is op basis van een
gebonden bevoegdheid. Deze terughoudende rechterlijke toetsing heet marginale toetsing
genoemd, waarbij de rechter als grensrechter optreedt. Dat wil zeggen dat hij zich beperkt
tot de vraag of het bestuursorgaan bij het vellen van zijn oordeel of het nemen van zijn
besluit niet de grens heeft overschreden van wat nog als redelijk te beschouwen is.
Bij beoordelingsvrijheid is het bestuursorgaan vrij om zelfstandig te beoordelen of aan de
door de wetgever gestelde voorwaarde voor bevoegdheidsuitoefening is voldaan.
Bij beleidsvrijheid is het bestuursorgaan vrij om op grond van belangenafweging van het
gebruik van een bevoegdheid af te zien in gevallen waarin wel aan de door de wetgever
gestelde voorwaarden is voldaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maarleveld7. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen