Samenvatting

Samenvatting Overzichtsdocument met leerstukken volkenrecht

1 keer verkocht

Vak
Volkenrecht (R_VOLK.RE)

Instelling
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)

Boek
International Law

In dit document staan alle leerstukken + arresten + regelgeving verwerkt die je kunt gebruiken op het open boek tentamen. Per leerstuk is een samenvatting gegeven van de belangrijkste aspecten en van elk arrest wordt een korte samenvatting gegeven met de belangrijkste rechtsregels. Daarnaast zijn e...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 38 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Ja
Geupload op 19 december 2023
Aantal pagina's 38
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

monisme
dualisme
staatsaansprakelijkheid
zelfbeschikkingsrecht
verenigde naties
internationaal recht
verdragen
europese unie
jus ad bellum
kolonialisme
remedial rights
soevereiniteit
ve

Volgen

merelvvuuren Lid sinds 4 jaar 34 documenten verkocht

€10,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Volkenrecht week 1 – rechtsbronnen en verdragenrecht

Regelgeving
- Verdrag van Wenen inzake het verdragenrecht (1969) (blz 55 reader)
o Geeft regels over: definitie van een verdrag, totstandkoming van verdragen,
voorbehouden, inwerkingtreding en toepassing van verdragen, wijziging en
beëindiging van verdragen en interpretaties van verdragen.
Jurisprudentie
- Lotus Case (soevereiniteit, permissive system)
o Verdragen komen tot stand vanuit de vrije wil en met toestemming van de staten.
o De belangrijkste juridische kwestie in de Lotus-zaak was of een staat het recht had
om jurisdictie uit te oefenen over handelingen die plaatsvonden op volle zee en die
geen directe betrekking hadden op het grondgebied van die staat. Het permanente
hof van internationale justitie oordeelde in zijn uitspraak dat een staat het recht
heeft om jurisdictie uit te oefenen over handelingen die buiten haar territoriale
wateren plaatsvinden, tenzij er een specifieke regel van internationaal recht bestaat
die het tegenovergestelde bepaalt.
o Permissive system: als er geen uitdrukkelijk verbod op een bepaald handelen is, dan
is het niet verboden
o Uit dit arrest volgt ook dat het internationale systeem bestaat uit onafhankelijke
staten en staten zijn alleen gebonden aan regels die zij vrijwillig hebben aanvaard.
Soevereine staten mogen handelen zoals ze willen, tenzij het in strijd is met een
bepaald verbod
- Reparations to the Genocide Convention (voorbehouden)
o Aangezien geen enkele staat gebonden kan zijn door een voorbehoud waarmee hij
niet heeft ingestemd, volgt hieruit noodzakelijkerwijs dat elke staat die hiertegen
bezwaar maakt, op basis van zijn individuele beoordeling binnen de grenzen van het
criterium van doel en strekking, de staat die een voorbehoud maakt al dan niet als
partij bij het verdrag zal beschouwen. In de normale gang van zaken zal een dergelijk
besluit alleen van invloed zijn op de relatie tussen de staat die het voorbehoud
maakt en de staat die het bezwaar maakt.
o Een staat die het verdrag nog niet heeft ondertekent, kan een andere staat ook niet
uitsluiten.
o Een staat die het verdrag wel heeft ondertekent, maar nog niet heeft gerectificeerd
betekent dat het bezwaar wel geldig was, maar het heeft geen onmiddellijk juridisch
effect. Het drukt slechts de houding uit.
o Een voorbehoud heeft geen werking ten aanzien van een staat die dat voorbehoud
niet aanvaardt. (dit volgt uit het gegeven dat staten alleen gebonden zijn aan regels
van internationaal recht waar zij mee ingestemd hebben).
o Voorbehouden mag indien het niet in strijd is met het doel en het voorwerp van het
verdrag. Niet alle voorbehouden zijn dus automatisch toelaatbaar.
o Het is in beginsel toegestaan om voorbehouden te plaatsen bij het Genocide
Verdrag, zij mogen echter geen afbreuk doen aan het doel en de strekking van het
verdrag.
- Rawle Kennedy v. Trinidad and Tobago (HR 1999) (mensenrechtencomité en IVBPR)
o Als het mensenrechtencomité een bepaald vb strijdig acht met het voorwerp en het
doel van het IVBPR dan kan het voorbehoud van tafel worden geschoven en geldt
het niet. De verdragsrelatie wordt wel behouden (severability)
o Een voorwerp mag niet in strijd zijn met het voorwerp of doel van het verdrag.

,Leerstukken

1. Soevereiniteit

Internationaal is er geen centralisatie van wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht, zoals
dit binnen een staat is geregeld. Er is een relatie van formele gelijkheid tussen staten.
- In het internationale recht bestaat er niet zoiets als één soeverein Er zijn heel veel
soevereine staten die gelijkwaardig zijn aan elkaar. Zij zijn gebonden aan het internationale
recht
o In het Lotus arrest komt de decentrale structuur tot uiting en de soevereiniteit. Er is
for3. mele gelijkheid tussen staten. Daarnaast volgt uit dit arrest dat staten alleen
gebonden zijn aan internationaal recht wanneer zij daar zelf me hebben ingestemd.
Dit laat dus weer de soevereiniteit van staten zien. Er is geen bevoegdheid om
wetten op te stellen voor andere staten. Enkel door wilsuitingen kunnen staten
zichzelf binden.
o Citaat uit lotus arrest: ‘the rules of law binding upon states therefore emanate from
their own free wil. Restrictions upon the independence of states cannot therefore be
presumed.’

2. Decentrale structuur

Decentrale structuur = een decentrale structuur verwijst naar een organisatorische of bestuurlijke
opzet waarbij de autoriteit, besluitvorming en verantwoordelijkheden gedistribueerd zijn over
verschillende niveaus of eenheden binnen de organisatie, in plaats van sterk geconcentreerd te zijn
op één centraal punt.

Internationaal recht is recht van/voor/door staten. Er is niet zoiets als een centrale wetgever.
Rechtsvorming ontstaat doordat staten instemmen.
- Er is geen centrale uitvoerende macht maar soms wel internationale organisaties die
vergaande bevoegdheden hebben gekregen. De Veiligheidsraad kan bijvoorbeeld ver gaan
tot bescherming van de internationale veiligheid.
- Er is ook geen verplichte rechtspraak.
o IGH: instemming met rechtsmacht
 Het IGH is het belangrijkste gerechtelijke orgaan van de VN. Het heeft als
taak geschillen tussen staten op een vreedzame manier te beslechten en
juridische adviezen te verstrekken over juridische kwesties.
 Het ICJ heeft rechtsmacht over alle staten die partij zijn bij het Statuut van
het Internationaal Gerechtshof. Het ICJ is primair opgericht voor geschillen
tussen staten.

3. Rechtsbronnen

De rechtsbronnen van het internationaal recht zijn:

 Verdragen -> verdragen zijn de decentrale structuur van het internationale recht. Een staat
wordt gebonden aan een verdrag door het uitdrukken van zijn wil. Geen staat is verplicht tot
het deelnemen aan een verdrag (soevereiniteit)
o Je kunt verdragen zien als internationale contracten tussen staten.

,  Gewoonterecht -> gewoonterecht is recht dat spontaan uit een rechtsgemeenschap
ontstaat. Gewoonterecht is in beginsel verbindend voor alle staten in de wereld. Je hoeft niet
te kijken of staten hebben ingestemd met de regel zoals dit bij verdragen geldt
o Gewoonterecht is vaak ongeschreven recht, maar wel gecodificeerd in nieuwe
teksten. Het is bindend voor alle staten, ongeacht of ze hun handtekening eronder
hebben gezet
 2 vereisten gewoonterecht: er moet sprake zijn van een algemene praktijk;
en deze algemene praktijk moet worden gevolg vanuit de overtuiging dat het
ook een wettelijke plicht is om dat te doen (opinio juris).
 Algemene rechtsbeginselen
 Rechterlijke uitspraken en academische stukken van de meest gekwalificeerde volkenrecht
juristen

4. Rechtspraak internationaal

Er zijn veel rechtsprekende machten, maar deze zijn functioneel verdeeld. De overkoepelende
ontbreekt dus grotendeels. Je hebt bijvoorbeeld mensenrechten EHRM, recht van de zee, strafrecht
internationaal strafhof etc.).

5. De verenigde Naties

De Verenigde Naties is een internationale organisatie die is opgericht met als doel de samenwerking
tussen staten te bevorderen, vrede en veiligheid te handhaven, internationale betrekkingen te
coördineren en mondiale uitdagingen aan te pakken.

Wat doet de VN:
- Vrede en veiligheid
- Economische en sociale ontwikkeling
- Mensenrechten
- Humanitaire zaken
- Internationaal recht

De organen van de VN zijn
- Secretariaat
- International court of justice
- Trusteeship council
- Economic and social council
- Security council (veiligheidsraad)
o Mandaat: vrede en veiligheid
o 5 permanente leden met een vetorecht: China, Frankrijk, Rusland, UK, USA)
o 10 niet-permanente leden
o De VR kan: advies vragen aan IGH, optreden in conflicten (mediator), bindende
besluiten nemen, militaire interventies mandateren.
o De veiligheidsraad heeft ook een vetorecht
- General assembly
- Specialized agancies (MF, IMO, World Bank)
- Funds and programs (UNICEF, WFP)
- Related Organizations (OPCW, WTO, WHO)

6. Internationaal Gerechtshof (IGH) (vertaling: international court of justice ICJ)

, Contentious cases (judgements)
- Dit betreft de geschillenbeslechting tussen staten
- Bindend

Advisory opinions
- Deze geschieden op aanvraag van VN organen of gespecialiseerde organisaties
- Niet-bindend

IGH en decentrale structuur
- Geen verplichte rechtsmacht
- Staten moeten rechtsmacht Hof erkennen

De erkenning rechtsmacht kan als volgt geschieden
- Optionele clausule: verklaring algemene acceptatie IGH jurisdictie
- Compromissoire clausule: overeenkomst tussen partijen
- Forum prorogatum: ad-hoc jurisdictie
- Verwijzing vanuit derde verdragen
- Transfer van rechtsmacht vanuit PCIJ

7. Verdragen

Bij botsing van twee verdragsverplichtingen geldt (art. 30 Verdragenverdrag):
● Als dezelfde partijen betrokken zijn (X en Y hebben zowel verdrag A als B gesloten en verdrag A
en B botsen met elkaar), dan gaat het meest recente verdrag voor het oudere verdrag ( lex
posterior); en
● Als verschillende partijen betrokken zijn (X heeft met Y verdrag A gesloten, met Z verdrag B
gesloten en verdrag A en B botsen met elkaar), dan moet staat X een keuze maken welk
verdrag hij nakomt en zal hij de andere partij op een andere manier moeten compenseren
(bijvoorbeeld schadevergoeding).

De definitie van een verdrag volgens het Weens Verdragenverdrag is als volgt:
● Het moet gaan om een geschreven overeenkomst;

● Die tussen staten is gesloten;

● Ongeacht haar bijzondere benaming.

Pacta sunt servanda: afspraak is afspraak. Door een verdrag te ratificeren, wordt een staat gebonden
aan deze verplichtingen.

Het Weens Verdragenverdrag bepaalt wie een verdrag mag sluiten (art. 7 Weens Verdragenverdrag).
Dat zijn in ieder geval: staatshoofden, regeringsleiders en ministers van Buitenlandse Zaken (art. 7 lid
2 Weens Verdragenverdrag). Ook andere personen kunnen worden gevolmachtigd om een verdrag
te sluiten (art. 7 lid 1 Weense Verdragenverdrag).

Staten kunnen voorbehouden maken (art. 19 Verdragenverdrag). Een voorbehoud is een eenzijdige
handeling waarmee een staat aangeeft iets in het verdrag te willen wijzigen of een deel ervan uit te
sluiten. Een voorbehoud is niet toegestaan als:
● Het verdrag zelf het maken van voorbehouden verbiedt;

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merelvvuuren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Samenvatting

Samenvatting Overzichtsdocument met leerstukken volkenrecht

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Meer samenvattingen voor studieboek

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud