Kennis- en inzichtsdoelstellingen van week 3 van Stofwisseling 1 uitgewerkt per doelstelling inclusief verhelderende afbeeldingen. Informatie komt uit colleges, boeken, practica en werkgroepen. In deze samenvatting o.a. histologie en fysiologie. Handig voor de CRUX-toets 1!
Doelstellingen week 3
a. De student kan de embryologische ontwikkeling van klieren in het algemeen en van de
spijsverteringsklieren in het bijzonder beschrijven:
Klieren ontstaan uit bedekkend epitheel in de foetus. Er is onderscheid te maken tussen endocriene
klieren en exocriene klieren. Endocriene klieren hebben geen afvoerbuis naar een oppervlak, maar
secreteren hun stoffen direct naar de bloedbaan. Vooral hormoonklieren werken zo.
Exocriene klieren hebben een ductus naar een oppervlak en monden uit in een ruimte. Door de
ductus worden de stoffen afgegeven en deze kunnen direct inwerken in de ruimte waar ze
uitmonden. In de tractus digestivus zijn veel muceuze klieren te vinden die zo werken. Exocriene
klieren liggen meestal in groepjes bij elkaar en monden uit in een grote ductus. Dus ‘een’ exocriene
klier bestaat uit vele kleine acini.
Exocriene klieren kunnen merocriene secretie hebben. Dan verlaten de stoffen zich via vesikels die
samensmelten met oppervlak. Merocriene exocriene klieren kunnen onderverdeeld worden in
muceuze en sereuze klieren.
- Sereuze klieren scheiden vooral enzymen uit. Hebben een goed ontwikkeld RER en golgi-
systeem. Enzymen worden uitgescheden middels granula. Speekselklieren en pancreas
bevatten veel sereuze acini.
- Muceuze klieren scheiden mucus uit, waar veel suikers in zitten. Hebben ook een goed
ontwikkeld RER en Golgi en wordt ook uitgescheden middels granula.
b. De student kan de microscopische anatomie en de functie van de organen van de tractus
digestivus beschrijven, te weten: speekselklieren, slokdarm, maag lever, pancreas, dunne
darm, dikke darm:
Algemene opbouw van de wand van de tractus digestivus (van buiten naar binnen):
1. Serosa 4. Muscularis mucosae
2. Muscularis 5. Lamina propria
3. Submucosa 6. Mucosa: epitheelcellen
, 2
▪ Speekselklieren: bestaan uit muceuze en sereuze klieren die samen uitmonden in een ductus.
Er zitten ook myoepitheliale cellen bij de sereuze cellen, die bij samentrekking de secretie
stimuleren. Geven speeksel af in de mondholte om een glijvlak te creëren, bacteriën te
doden en te starten met de digestie. Zo bevat speeksel linguaal lipase en α-amylase. De
wand van de mond bestaat uit gelaagd epitheel.
Sereuze cellen: • Muceus secreet
• Gepolariseerd (glycoprotein)
• Eiwit secreet • Cylindrisch
• Piramide vormig • samengedrukte kernen
• Ronde kernen (basaal)
• Secretie granula apicaal • Secretie granula apicaal
• Gegroepeerd in acinus • (zwak gekleurd)
Muceuze cellen: • Buisjes = tubulus
• Gepolariseerd
- De glandula parotida: bevat alleen sereuze cellen en geeft α-amylase af.
- De glandula submandibularis: produceren 2/3 deel van al het saliva (speeksel). Hebben
vooral sereuze acini, maar ook kleinere delen muceuze cellen. Geven lysosomen af die een
rol spelen bij het doden van bacteriën.
- De glandula sublingualis: voornamelijk muceuze acini en enkele sereuze cellen die amylase
en lysosomen toevoegen aan het speeksel dat wordt afgegeven door de glandula
sublingualis.
▪ Slokdarm: de wand van de slokdarm bestaat uit gelaagd epitheel. Er zijn geen
slijmbekercellen aanwezig in de wand. Het speeksel dat wordt doorgeslikt dient onder
andere als glijmiddel in de slokdarm. In de submucosa van de oesophagus zitten muceuze
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneruthverkuil. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
