Samenvatting van H2 nectar 4vwo biologie. Deze samenvatting is alle stof die je moet weten uit dit hoofdstuk en kan ook gebruikt worden bij voorbereiding op je examens (hallo 6vwo'ers ;) ).
, 2.1 Cellen leven samen
Organisatieniveaus
- Molecuul is het kleinste deel van een moleculaire stof die nog de chemische eigenschappen
van die stof bezit en bestaat uit atomen.
- Organel een onderdeel van de cel met een bepaalde taak.
- Cel functionele basiseenheid van elk organisme.
- Weefsel een groep cellen met dezelfde bouw en functie.
- Orgaan verschillende weefsels die samenwerken aan een bepaalde taak.
- Orgaanstelsel diverse organen die samen een bepaalde taak hebben.
- Organisme een levend wezen.
- Populatie groep organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied.
- Levensgemeenschap alle organismen in een bepaald gebied.
- Ecosysteem een begrensd gebied waarin organismen relaties hebben.
- Systeem Aarde dynamisch systeem gevormd door alle processen op aarde en hun onderlinge
interacties.
Emergente eigenschap
Een nieuwe eigenschap op een hoger organisatieniveau die ontstaat door de interactie van delen op
een lager organisatieniveau. De onderdelen apart hebben die eigenschap niet.
Levenskenmerken
Levenskenmerken zijn eigenschappen en processen die typisch zijn voor het leven zoals we dat op
aarde kennen en zijn in het leven van organismen en cellen in ieder geval op een bepaald moment
zichtbaar. Ze zijn:
- Opgebouwd uit één of meer cellen
- Groei (o.a. door celdeling)
- Voortplanting
- Stofwisseling (opnemen, omzetten en afgeven van stoffen)
- Waarnemen van en reageren op prikkels
- Erfelijk materiaal
Celdifferentiatie
Het begint bij één bevruchte eicel die gaat delen en dan gaan die cellen weer delen etcetera. Eerst
lijken al die cellen nog erg op elkaar, het zijn nog stamcellen. In een volgend ontwikkelingsstadium
van het embryo ontstaan cellen die verschillen in grootte, vorm en functie. Dit heet celdifferentiatie.
Gedifferentieerde cellen onderscheiden zich door de verschillende eiwitten die ze maken.
Verhouding oppervlakte/inhoud
De verhouding oppervlak/inhoud beperkt de maximale grootte die cellen kunnen hebben. Bij groei
3 2
neemt namelijk het volume sneller toe (factor 𝑥 ) dan het oppervlak (factor 𝑥 ). Bij een kleine cel is
de verhouding oppervlak/inhoud nog goed waardoor zij snel voldoende stoffen uit hun omgeving
kunnen opnemen of afstaan. Bij cellen met een groter volume is er vaak een ‘tekort aan oppervlak’
om dat snel genoeg te kunnen doen.
Oppervlak groot organisme kleiner dan klein organisme maar volume wel groter. Iets met een klein
oppervlakte houdt beter warmte vast dus grote dieren meer warmte vasthouden en kleine dieren
hebben een groter oppervlak en laten sneller warmte los.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esroosvdbroek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,37. Je zit daarna nergens aan vast.
