Hoofdstuk 4 Bescherming van Biologie voor jou voor VWO 6. Het bevat alle paragrafen:
'De huid en bescherming', 'Afweer', 'Immuniteit' en 'Transplantatie en bloedtransfusie'. Vooral het tweede paragraaf, betreffende afweer, wordt uitvoerig besproken. Met behulp van de BINAS en Biologie voor jou en...
Hoofdstuk 4 – Bescherming
4.1 De huid en bescherming p 184
De huid (van buiten naar binnen)
- Opperhuid – eerste bescherming, bevat geen bloedvaten maar ontvangt zuurstof en
voedingsstofen via de lederhuid d.m.v. weefselvloeistof
o Hoornlaag – dode, verhoornde epitheelcellen
Beschermt tegen beschadiging, uitdroging en infectes
Eelt – extra dikke hoornlaag
o Kiemlaag
Bevatten melanocyten – pigmentvormende cellen vormen
melanine en geven dit af aan opperhuidcellen via hun uitlopers
Melanine beschermt de huid tegen ultraviolette straling in
zonlicht
Bevat haarzakjes die talgklieren bevattenn zorgen voor haren door de
opperhuid en de producte van talg om de hoornlaag soepel te houden
- Lederhuid – bestaat grotendeels uit bindweefselcellen
o Zintuigcellen
o Uitlopers van zenuwcellen
o Haarspiertjes
o Bloedvaten
o Zweetklieren
- Onderhuidse bindweefsel (hoort niet meer echt bij de huid)
o Vetcellenn slaan vet op in de grote vacuole zorgt voor warmte-isolate
Zie ook BINAS 87A voor de bouw van de huid
Temperatuurregeling
Warmteafgifte vergrotenn
- Bloedvaten in de huid verwijden toename van warm bloed in de huid zorgt voor
afkoeling
- Producte van zweet (water en zouten) verdamping zorgt voor het onttrekken van
warmte van de huid
Warmteafgifte verkleinenn
- Bloedvaten in de huid vernauwen
- Zweetproducte neemt af
- Lichaamsharen gaan rechtop staan dit heeft daarentegen weinig nut door de
minimale beharing van mensen
Zie ook BINAS 87B voor de werking van warmteregulate
, Verandering van huidkleur
- Mensapenn lichtgekleurde huid
- Evolute naar de mensn beharing verminderde waardoor bescherming tegen Uv-licht
afnam
o Uv-licht kan leiden tot huidkanker en beschadiging van foliumzuur (B11)
Huid veranderde naar een donkere kleur
- Vervolgens trokken mensen richtng Europa en Azië (vanuit Afrika) er ontstond
een vitamine D-tekort waardoor mensen weer een blanke huidskleur kregen
4.2 Afweer p 189
Pathogenen – ziekteverwekkende organismen
Infecte – het binnendringen van een pathogeen
Lichaamsvreemd – cellen of stofen die niet in het lichaam thuishoren
Soorten ziekteverwekkers
- Virus
o Eén molecuul DNA/RNA met een eiwitmantel
o Klein (0,1 µm)
o Hebben gastheercellen nodig om zich voort te kunnen planten
o Werkingn
Virus hecht zich aan de gastheercel
DNA/RNA van het virus wordt opgenomen in het cytoplasma van de
gastheercel
Virusinfecftie - in de cel vindt vermenigvuldiging van het virus plaats
o Schade door de infecte hangt af vann
Manier van beschadigingn door middel van de afgifte van
eiwitverterende enzymen door het virus of door de cellen
beschadigende toxinen te laten produceren
Herstellend vermogen van het betrefende weefsel
1e linie afweer:
- Deze vorm van afweer is aspecifek – gericht op vele typen ziekteverwekkers
- De 1e linie is niet immunologisch, want betekent dat het niet door immunologische
organen en systemen gevormd wordt
- Deze vorm van afweer vindt plaats vóór infecte, dus voor het binnendringen van de
ziekteverwekker in het interne milieu van het lichaam
- De 1e linie bestaat uit twee delenn
o Mechanische afweer
Huid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hildeeschx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.