Medische (patho)fysiologie II
Hoorcollege 8 – 28 november 2023
Spijsvertering I
- Algemene aspecten van de tractus digestivus
- Neurale regulatie
- (Regulatie van) secretie (maag, dunne darm); reflux
- (Regulatie van) motiliteit (maag, dunne darm, colon)
Hoofdfuncties van spijsverteringssysteem (4 volgens Vander’s)
- Absorptie
- Digestie (spijsvertering)
- Secretie (enzymen/water)
- Motiliteit (spieractiviteit)
Absorptie is het uiteindelijke doel, maar kan niet bereikt worden zonder de andere functies.
Er is geen regulatiemechanisme voor de mate van opname
Tractus digestivus zal alles wat die binnenkrijgt proberen op te nemen, zit geen grens aan.
Behalve voor ijzer, hier is wel een grenswaarde. Er is wel een grenswaarde voor de inname
Het maag-darmstelsel, digestieve systeem of gastro-intestinale stelsel, Latijn: tractus
digestivus, is het orgaansysteem dat via de spijsvertering instaat voor de opname van
voedingsstoffen uit voedsel ten behoeve van het lichaam.
Speekselklieren zijn belangrijk. Als er geen of onvoldoende speeksel wordt geproduceerd
wordt het moeilijk om het eten door te slikken. Ook kun je alleen maar opgeloste stoffen
proeven, dus hiervoor is speeksel ook nodig. Speeksel bevat ook amylase, wat al een begin
maakt aan vertering.
Spijsverteringssysteem = spijsverteringskanaal (TD) + klieren
Epiglottis sluit de trachea af bij het doorslikken van eten in de oesophagus. Voedsel gaat
dan naar maag. Vanuit maag gaat het naar dunne darm. Dunne darm bestaat uit
duodenum, jejunum, ileum. Duodenum is klein, hierin komen belangrijke secreten vrij van
pancreas, alvleesklier, …
Vanuit dunne darm gaat het naar dikke darm en dan naar rectum en anale sfincter.
Anale sfincter: de kringspieren zorgen ervoor dat de ontlasting niet gelijk de anus uitkomt
, Beweging in spijsverteringskanaal is in 1
richting, door peristaltische bewegingen.
Ander hulpmiddel daarbij zijn meerder sfincters (kringspieren) aanwezig die eten in
verkeerde richting tegenhouden. Zie plaatje voor alle verschillende. Is tussen slokdarm,
maag, dunne darm, dikke darm, anus (interne en externe) alle sfincters hebben ook een
eigen functie. Ook moet slokdarm en dunne darm beschermd worden tegen maagzuur, dus
ook dat is functie van sfincters.
Inhoud van tractus digestivus behoort tot externe milieu, staat in direct contact met
buitenwereld. Risico hierbij is blootstelling aan pathogene bacteriën/virussen.
Beschermingsmechanismen hiertegen zijn:
- Lysozymen
- Mucus
- maagzuur
o aspecifiek
- lymfocyten (gut-associated lymphoid tissue)
o specifieke afweer
Darm is niet vrij van micro-organismen. Colon bevat darmmicrobioom. Deze bacteriën
beïnvloeden onze afweer, metabolisme, etc.
Plica en villi zorgen voor vergroting van
darmoppervlak. Op de villi zitten microvilli die
het oppervlak ook nogmaals vergroten.
Vergroting van absorberend oppervlak
Structuur van
darmvlok (villus):
- Crypt met onderin endocriene cellen.
- Bloedvaten, opnemen en bron voor secretieproducten
- Lymfevat
- Deze cellen leven 1-5 dagen, hierna worden ze vervangen
Dwarsdoorsnede van het
spijsverteringskanaal
- Binnenkant: mucosa met villi, cellen die
voor absorptie zorgen
