Samenvatting
Samenvatting Systeem Aarde Hoofdstuk 1 VWO
Systeem Aarde Hoofdstuk 1 , aardrijkskunde voor atheneum of gymnasium. Onderdeel van domein Aarde , stof voor het CE of SE. Boek de GEO.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1 Systeem aarde§1.1 Het ontstaan en de opbouw van de aarde
Hoe begrijp je het verleden van de aarde?
De aarde is 4.5 miljard jaar oud.
Actualiteitsprincipe : beginsel van processen die we nu op aarde zien, werkten
vroeger ook zo. Heden sleutel verleden.
Kraamkamer van de aarde
Sterren bestaan uit golven en slierten gas en stof. 4,6 Miljard jaar geleden
ontstonden in een kleine nevel van heet gas en stof door samentrekking van
zwaartekracht concentraties van deeltjes grootste massa: zon.
In de nevel vormden zich rondom de protozon planeetachtige lichamen. Door
zwaartekracht kwamen ze in botsing ze werden groter en groter.
8 grote planeten met manen, dwergplaneten, asteroïden en planetoïden die
om de zon draaien.
Schillen
2 belangrijke verschillen aarde-andere planeten :
1. Vloeibaar water
2. Inwendige gelaagdheid ; verschillende schillen met specifieke eigenschappen
Je kan bij de eigenschappen van schillen kijken naar de chemische en fysische
samenstelling.
Chemische samenstelling
Eerste 100 milj jaar van de aarde zorgden inslagen van meteorieten voor veel
warmte aarde smolt zware elementen (ijzer) zakten naar de diepte kern van
ijzer en een mantel.
Er was wss al een manteltje, groot hemellichaam sloeg in op aardopp. aarde
smolt opnieuw bij de afkoeling trad scheiding op van mineralen met hoge & lage
smelttemperatuur nog lichtere gesteenten in buurt v/h aardopp.
Zo ontstonden schillen met verschillende chemische samenstelling : differentiatie.
Aardkern : binnenste v/d aarde. Bestaat voornamelijk uit ijzer. Temp ligt tussen
3.000 en 5.000 °C.
Aardmantel : tussen aardkorst en –kern. Bestaat uit veel magnesium en ijzer. Temp
ligt tussen 2.800 (bij kern) en 1.800 °C.
Aardkorst : buitenste, dunne laag v/d aarde. Twee vormen:
1. Continentale korst : onder de continenten. Dikte van 30 tot 70 km. Licht
gesteente (veel graniet)
2. Oceanische korst : onder de oceanen. Dikte van 1 tot 7 km. Zwaar gesteente
(basalt)
, Fysische samenstelling
Hardheid van de schillen.
Lithosfeer : harde, vaste buitenlaag. Bevat aardkorst en harde bovengedeelte van
de mantel. Onder oceanen dunner dan onder continenten. Van 60 tot 150 km diep.
Asthenosfeer : onder lithosfeer. Zachtere laag. Van 60 tot
400 km diep. Op een paar plekken bij magmahaarden
gesmolten. Grootste gedeelte is plastisch gesteente.
Binnenmantel : harder deel van de mantel, onder
asthenosfeer. Van 400 tot 2.900 km diep. Hoge druk
vaster gesteente dan asthenosfeer.
Vloeibare buitenkern : buitenste deel kern, vloeibaar
gesteente
Binnenkern : binnenste deel kern, hard gesteente.
Inwendige warmte
- Bij ontstaan aarde kwam er al warmte mee (hete
nevelgassen en stof).
- De warmte van meteorietinslagen heeft zich in de aarde opgehoopt.
- Radioactiviteit van sommige gesteenten : daarbij komt warmte vrij heet,
vast gesteente verplaatst zich langzaam in de mantel richting aardopp. Zo
wordt warmte naar buiten getransporteerd.
Bij lithosfeer verplaatst warmte zich op 2 manieren:
1. Lithosfeer is te hard om plaatst te maken voor de bel heet gesteente.
Warmte wordt door geleiding naar buiten verplaatst. Moeilijk.
2. Lithosfeer breekt door de druk van het hete gesteente. Magma komt aan
het aardopp.
- Door radioactief verval kan in lange tijd het gesteente een paar honderd
graden warmer worden.
- Uitwendige warmte : zon
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jonu17. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen