Aardrijkskunde Systeem aarde h.3
§1 Natuurlijke landschappen op aarde
Endogene krachten hebben de basis gelegd voor het fundament van het landschap,
dan gaan exogene krachten het landschap verder vormen.
Er ontstaat een ecosysteem onderlinge relaties tussen elementen. Als de
veranderingen niet te heftig zijn blijft het systeem in evenwicht.
Geofactoren : factoren die de elementen vormen van verschillende ecosystemen.
• Gesteente en reliëf lithosfeer
• Klimaat en lucht atmosfeer
• Bodem biosfeer, lithosfeer, hydrosfeer
• Water hydrosfeer
• Vegetatie biosfeer
• Mens en dier biosfeer
Gesteente en reliëf en klimaat geven het meest de conditie voor de aard aan.
Tropische zone
De tropische zone strekt zich uit aan de weerszijden van de evenaar tussen de
keerkringen. Het klimaat is warm , temperatuur nooit onder de 18˚C. Het hele jaar
door of overvloedige neerslag of er is één droog seizoen.
Veel neerslag + warme temperaturen dichtbegroeide oerwouden
Droog seizoen + warme temperaturen uitgestrekte savannen
Horizonten : verschillende lagen in de bodem.
Latosol : de bodem in de tropische zone / tropische bodem
Door hoge temperatuur en vochtige omstandigheden zitten er veel bacteriën in de
bodem. Die bacteriën zetten dood plantenmateriaal om in mineralen. Die mineralen
worden weer door plantenwortels opgenomen.
Er zit niet veel humus in de bodem, daardoor lossen de ijzer- en aluminiumoxiden
niet op en ontstaat er een rode bodem.
Subtropische zone
In de subtropische zone is het iets kouder dan in de tropen. Ten minste 8 maanden is
de temp. boven de 8˚C. Het hele jaar door neerslag = Subtropisch zeeklimaat / één
droog seizoen = Middellands zeeklimaat.
Licht tropisch woud en zomergroene loofwouden.
De bodems kennen minder uitspoeling en zijn roodgeel van kleur.
, Gematigde zone
Vooral op het noordelijk halfrond , grote delen van Noord-Amerika, Europa en
Rusland.
Op het zuidelijk halfrond amper te vinden.
De temperatuur heeft een matigende invloed of juist grote verschillen tussen winter
en zomer. Ten minste 4 maanden hoger dan 10˚C.
In warmere gebieden zomergroene loofwouden, in de gebieden met strengere
winters gemengde wouden (loofbomen en naaldbomen).
De bodems hebben verschillende horizonten.
Zomergroene loofwouden geven een redelijke humuslaag. Er is wel uitspoeling maar
door hogere temperaturen worden er niet zoveel zouten uitgespoeld. Die komen in
de B-laag. Vruchtbare bruine bosbodem.
Boreale zone
Overgang tussen de gematigde en de polaire zone. Slechts enkele maanden per jaar
warmer dan 10˚C. Niet veel neerslag. De vochtigheid verdampt niet veel.
Uitgestrekte dennenbossen (Taiga’s). Zone komt niet voor op het zuidelijk halfrond.
Podzolbodems : ontstaat bij dennenbossen. De humuslaag is zuur. Neerslag is
groter dan verdamping, er is uitspoeling van zouten en mineralen ; askleurige laag.
Dieper in de bodem vormen de zouten de inspoelingslaag. Moedermateriaal van de
bodem is zand.
Polaire zone
Gebieden bij de polen, de temperatuur nooit boven de 10˚C. Te koud voor bomen.
In de winter kan de temperatuur dalen tot -45˚C. Neerslag is vaak sneeuw.
In de meer gematigde gebieden vind je struikachtige planten, in de heel koude
gebieden ijskappen.
De bodems zijn toendrabodems , niet veel gelaagdheid en is groot deel v/h jaar
bevroren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jonu17. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.