Samenvatting
Samenvatting De Hullu in het kort
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
- Boek
- Materieel strafrecht
Volledige samenvatting De Hullu + jurisprudentie week 5 SR aansprakelijkheid
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting De Hullu en jurisprudentie week 5 strafrechtelijkeaansprakelijkheid aug-dec 2023
5. Schuld als bestanddeel
Normaal gesproken opzet vereist bij misdrijven, terwijl bij overtredingen alleen objectieve zijde op
voorgrond staat. Soms heeft misdrijf als tegenhanger een overtreding (functioneert opzet mede als
strafverzwarend), soms niet (dan opzet strafbepalend). Bij wijze van uitzondering wordt als soort
tussencategorie gedrag strafbaar gesteld dat weliswaar niet gewild is, maar waar de
onvoorzichtigheid, nalatigheid, gebrek aan voorzorg (schuld) centraal staat. Culpoze delicten, waar
schuld als bestanddeel is opgenomen, zijn meestal als misdrijf gekwalificeerd en hebben doleuze
variant als tegenhanger. Schuld als bestanddeel wordt culpa genoemd. Normatieve oordeel “het
verwijt” dat is vaststelling van culpa gesloten ligt (behoren, gebrek). Culpa ook psychisch component.
Twee soorten schuld: onbewuste schuld en bewuste schuld. Bewuste schuld is aanwezig als ogenblik
van de daad de mogelijkheid der uitkomst voor den geest zweeft, maar toch dat dader, ook blijkens
voorzorgmaatregelen die hij neemt, hoop dat het door zijne handigheid en bijzondere maatregelen
gelukken zal die uitkomst te beletten. Onbewuste schuld (niet-nadenken). Voor culpa is ‘grove schuld’
vereist. Het is niet genoeg ‘dat men niet zo nadacht, niet zoveel wist als de meest nadenkende, meest
kundige, de meest voorzichtige mensen (Culpa levis).’ Het gaat erom dat ‘men minder nadacht, wist,
beleidvol was dan de mens in het algemeen (culpa lata) objectivering.
Roekeloosheid
Binnen de culpa de ‘roekeloosheid’ als strafverzwaringsgrond (verdubbeling strafmaximum) is
geïntroduceerd voor belangrijkste culpoze gevolgsdelicten (art. 307, 308 Sr en art. 6 en 175 WVW.
Gaat om zwaarste vorm culpoze delict, waarbij sprake is van zeer onvoorzichtig gedrag waarbij
welbewust ernstige gevolgen onaanvaardbare risico’s worden genomen. Sprake moeten zijn van
bewustheid van risico van ernstige gevolgen, waarbij op zeer lichtzinnige wijze ervan wordt uitgegaan
dat risico’s niet zullen intreden. Bij bewuste schuld, al dan niet in de vorm van roekeloosheid, komt
(voorwaardelijke) opzet in zicht. Moeilijk onderscheid tussen bewuste schuld en voorwaardelijke
opzet.
5.2. inhoud van culpa
Er moet volgens rechtspraak sprake zijn van ‘een min of meer grove of aanmerkelijke schuld’, kern
lijkt gelegen in verwijtbare aanmerkelijke onvoorzichtigheid. Aanmerkelijkheid meestal betrokken op
onvoorzichtigheid, maar er moet ook voldoende verwijtbaarheid zijn. Hullu en wetgever:
aanmerkelijke verwijtbare onvoorzichtigheid.
Dader moest materieelrechtelijk gezien anders handelen en kon ook anders handelen.
(vermijdbaarheid en verwijtbaarheid of objectieve en subjectieve kant culpa). Vooral in anders
kunnen handelen komt normatieve aspect naar voren. Het gevolg is aan het onvoorzichtige gedrag te
wijten omdat het in strijd was met geschreven/ongeschreven normen en omdat van verdachte ander
mocht worden verwacht. Ook moet worden vastgesteld dat verdachte anders kon handelen (dat et
gevaarlijke gedrag ook verwijtbaar was). Bewijsrechtelijk: normaal gesproken bestaat bij anders
moeten handelen ook mogelijkheid tot dergelijk handelen.
Bij normatieve beoordeling spelen wederrechtelijkheid, geoorloofd risico en Garantenstellung
belangrijke rol.
- Gedrag dat niet wederrechtelijk is (bijv. noodtoestand) is geen onvoorzichtig gedrag;
, - Niet elk risico hoeft te worden vermeden, denk aan sport en spel, handelen met geoorloofde
risico’s valt buiten schuldbegrip. Welke risico’s geoorloofd zijn is afhankelijk van
rechtsbelangen.
- Standaard waartegen gedrag wordt afgemeten wordt mede bepaald door
Garantenstellungen. Als men functioneel handelt met bepaalde verantwoordelijkheid,
worden de maatstaven voor (on) voorzichtig gedrag mede daardoor bepaald. Bijv.
automobilist in verkeer bepaalde verantwoordelijkheid, die bijv bij vrachtwagenchauffeur
aangescherpt wordt. Bij duidelijke negatieve afwijking van de standaard is sprake van
onvoorzichtig gedrag. Hier is sprake van als overtreding gedragsvoorschrift.
Subjectieve component kont tot uiting in voorzienbaarheid: verwijtbaarheid veronderstelt dat
verdachte moest kunnen voorzien dat bepaald gedrag (handelen of nalaten) onvoorzichtig zou zijn en
tot bepaalde gevolgen zou kunnen leiden.
- Bijv. misplaatst vertrouwen op goede afloop (bewuste schuld),
- Misplaatste onoplettendheid, niet-nadenken (onbewuste schuld),
- Mengvorm onverschilligheid,
- Welbewust en lichtzinnig onaanvaardbare risico’s nemen (roekeloosheid).
Voorzienbaarheid verkeersdelict art. 6 WVW zelfden probleem door stelsel gedragsvoorschriften;
voorzienbaarheid worden geobjectiveerd overtreding verkeersvoorschrift naar algemene
bekendheid tot bepaald gevolg leiden. Gedragingen in minder geregelde context, dan
voorzienbaarheid voor verdachte en onvoorzichtige karakter meer aandacht vragen, dan zal oordeel
dat anders behoorde te zijn gehandeld, explicieter aan bod komen. In dat kader moet rechter
zorgvuldigheidsnormen formuleren en zo open culpoze delict nader invullen.
5.3. Soorten culpoze delicten
Twee typen:
1. Culpoze gevolgsdelicten (bijv. 307 Sr): schuldverband op gevolg is betrokken en daardoor
centrale plaats inneemt. In titel VII Tweede boek WvSr meeste culpoze delicten. Bij art. 158 Sr
heeft culpa niet betrekking op alle gevolgen, wel op brand, maar niet het gevolg van de
brand. Doleuze variant is 157 Sr. op art. 307,308 Sr en 6 WVW meeste jurisprudentie
betrekking. Alleen deze 3 delicten kennen roekeloosheid als wettelijke strafverzwarende
omstandigheid. Goed causaliteit en culpa uit elkaar houden.
2. Culpa op een bijkomende omstandigheid: bijv. schuldheling art. 417bis Sr: waarvan men
redelijkerwijs had moeten vermoeden… Delict ‘pro parte doleus, pro parte culpoos’= art.
248a Sr: van een minderjarige ‘wiens minderjarigheid hij kent of redelijkerwijs moet
vermoeden.’ Als verwijtbaar falend bewustzijn. Bij dit delict wordt ten dele opzet “opzettelijk”
en ten dele schuld vereist ‘redelijkerwijs moet vermoeden’.
5.4. Culpa in de rechtspraktijk
Elke vervolging voor culpoos gevolgsdelict wordt gekleurd door de nadere omschrijving van de culpa
in de tenlastelegging. HR geen hoge eisen aan feitelijke uitwerking culpa: bijv. ‘redelijkerwijs had
kunnen begrijpen of vermoeden’ of ‘met verwaarlozing van de ten dezen geboden voorzichtigheid’
zijn voldoende. Zelfde geld voor culpoze gevolgsdelicten voor ‘aanmerkelijk onvoorzichtig’ gevolg
door feitelijke beschrijving gedrag. De soort schuld, maar vooral de mate van schuld kunnen variëren.
‘aanmerkelijk’ of ‘grof’ zijn passende uitdrukkingen. Zo worden veel beslissingen over culpoze
delicten grotendeels bepaald door bijz. feitelijke en juridische omstandigheden van casus in kwestie.
5.4.2. Normatieve karakter
Verpleegster-arrest belangrijk, omdat veel aspecten culpa naar voren komen. Verdachte was
veroordeeld voor dood door schuld omdat zij als verpleegster en tot taak hebbende om bij operaties
te assisteren, in een mindere of meerdere mate van grove onoplettendheid bij de vervulling van de
haar voorgeschreven taak was optreden doordat zij aan de assistente van de chirurg een verkeerd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper beterdanathenastudies. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75632 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen