Ik heb een samenvatting van hfst 5 nova sk vwo3 gemaakt met daarin alles duidelijk en eenvoudig uitgelegd en ook oefenopdrachten en powerpoints daarin verwerkt!
Scheikunde samenvatting hoofdstuk 5
Paragraaf 5.1: Fossiele brandstoffen
Aardolie, aardgas en steenkool zijn fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen zijn
koolstofverbindingen die zijn ontstaan uit resten van plantaardig en dierlijk leven van miljoenen jaren
geleden.
De eigenschappen van de stoffen in aardolie zijn heel verschillend. Aardolie kan je voor veel
verschillende doeleinden gebruiken. Maar omdat de eigenschappen van de stoffen in aardolie heel
verschillend zijn, moeten de stoffen eerst worden gescheiden.
Aardolie is een mengsel van voornamelijk koolwaterstoffen (= ontleedbare stoffen waarvan de
moleculen zijn opgebouwd uit koolstofatomen en waterstofatomen) die op elkaar lijken. De lengte
van de moleculen heeft invloed op de stofeigenschappen van de olie. Hoe langer de moleculen, hoe
stroperiger, hoe minder brandbaar en hoe hoger het smelt- en kookpunt.
Het scheiden van de verschillende moleculen in aardolie gebeurt door destillatie. De destillatie word
gedaan in een olieraffinaderij en vind plaats in toren van 30 tot 40 meter hoogt. De
scheidingsproducten die uit de destillatie ontstaan worden fracties genoemd.
Werking van destillatie:
Door de verschillen in kookpunten van de moleculen in aardolie
kan de aardolie worden gescheiden.
Eerst word de aardolie verwarmt, waarna de hete aardolie in de toren
te recht komt. De korte koolwaterstof ketens verdampen (die hebben
een laag kookpunt, kookpunt is traject waarna vloeibare stoffen
verandert in gas) en de lange koolwaterstof ketens (C=30+) blijven
vloeibaar. De vloeibare vloeistof word weggehaald. Hoe hoger in de
toren, hoe meer de temperatuur afneemt. De verdampte (= gassen)
koolwaterstofketens condenseren (gas → vloeibaar) steeds meer, des
te hoger in de toren. Zware destillaten condenseren als eerste, dit
komt doordat hun kooktraject (temperatuurgebied waarin vloeibare
fase overgaat toch gasvormige fase) tussen de 330 en 370 graden
Celsius ligt:
tussen 330 tot 370 → vloeibaar (verandert steeds meer) naar gas
tussen 370 en 330 → gas (verandert steeds meer) naar vloeibaar
, Wereldwijd is de vraag naar benzine erg groot. ZO GROOT dat de benzinefractie in aardolie niet genoeg is om
aan deze vraag te voldoen! Er word daarom benzine gemaakt uit de fracties van gasolie en nafta. Dit gebeurt
met behulp van het kraakproces. Door de naftafractie en gasoliefractie sterkt te verhitten (of met behulp van
katalysator), breken grotere koolwaterstofmoleculen in stukken en ontstaan kleinere moleculen. Deze vorm
van kraken heet thermisch kraken. Het kraken gebeurt zonder dat er zuurstof aanwezig is!
Na de splitsing van het molecuul, moet
het molecuul rechts en links de juiste
covalentie hebben.
De covalentie van C = 4. Elke C atoom
moet dus 4 bindingsstreepjes hebben.
De Natuur doet dat door na de
splitsing een H atoom over te geven
aan het andere molecuul! In het eigen
molecuul moet vervolgens een
dubbele binding optreden, zodat elk C
atoom heeft 4 bindingsstrepen!
Je ziet hier dat je in het 2de molecuul
goed moet kiezen welke H van plek
verandert! Je moet altijd 1 van de 2
H’s boven of onder het C-atoom
verplaatsen, die naast het buitenste
C-atoom ligt.
Koolstofkringloop:
Bij de verbranding van branstoffen komt te veel CO2 vrij.
Niet alle CO2 kan door de planten worden opgenomen.
Platen maken zuurstof en glucose uit water en koolstofdioxide
(6 CO2 + 6 H2O → C6H12O6 + 6 O2) met behulp van zonlicht.
Dit proces word ookwel fotosynthese genoemd!
Er komt dus steeds meer CO2 in de atmosfeer en dat vertserkt
het broeikaseffect. De koolstofkringloop is dus uit evenwicht!
Waterstof (H2) is geen energiebron (omdat waterstof niet verkrijgbaar is maar eerst moeten worden
geproduceerd en opgeslagen) maar een energiedrager. Voertuigen kunnen ook op waterstof rijden.
Deze voertuigen zijn uitgevoerd met een waterstofbrandstofcel (= een soort batterij). In de brandstofcel
reageert waterstof met zuurstof tot water. De chemische energie word omgezet tot elektrische
energie. Uit de uitlaat komt water! Als waterstof uit water word gehaald met behulp van duurzame
energiebronnen (zonne- of windenergie) dan word waterstof een duurzame brandstof genoemd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tim076. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,50. Je zit daarna nergens aan vast.
