Samenvatting
Samenvatting inleiding strafrecht
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Samenvatting van alle literatuur met leerdoelen per week overzichtelijk uitgewerkt.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
Voorbeeld 4 van de 42 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
StrafrechtLeerdoelen week 1 (hoofdstuk 1 + 7 + 15.4.1 t/m 15.4.4)
- herken je de plaats van het strafrecht binnen het recht;
- kun je de bronnen van het strafrecht onderscheiden;
- begrijp je de uitgangspunten en beginselen van het Nederlands strafprocesrecht en kun je
deze in een specifieke context toepassen op een casus;
- weet je wat het recht op een eerlijk proces, zoals neergelegd in artikel 6 EVRM, inhoudt
en welke deelnormen hieruit voortvloeien;
- kun je uitleggen wat het strafvorderlijk legaliteitsbeginsel inhoudt en, in het verlengde
daarvan, het begrippenpaar instrumentaliteit en rechtsbescherming;
- kun je de diverse procesdeelnemers en procesfasen onderscheiden en kun je hun
karakteristieken benoemen.
Hoofdstuk 1
Doelen van straffen -> 1.3
De doelen van het Nederlandse strafrecht zijn:
- vergelding, is het laten voelen van wat iemand gedaan heeft. (leedtoevoeging)
- preventie, kent 2 verschillende soorten. Je hebt speciale preventie dat is een dader die in
aanraking is gekomen met de gevolgen van het overschrijden va neen strafrechtelijke norm,
de volgende keer zal die wel 2x nadenken voordat hij nog eens zoiets doet. En je hebt
generale preventie dat heeft als doel dat ook andere dan de gestrafte lering trekken uit het feit
dat er voor het plegen van een strafbaar feit straf opgelegd kan worden.
- voorkomen van eigenrichting (niet voor eigen rechter spelen)
- resocialisatie, is ervoor zorgen dat mensen weer terug kunnen keren in de samenleving.
Materieel strafrecht, formeel strafrecht en sanctierecht -> 1.4
Materieel strafrecht gaat over de vraag wat een strafbaar feit is. Formeel strafrecht wordt ook
wel strafprocesrecht of de strafvordering genoemd. Dit deel van het strafrecht bepaald wie
welke taken en bevoegdheden heeft.
Commuun en bijzonder strafrecht -> 1.5
Commune strafrecht is het strafrecht dat in de wetboeken is opgenomen.
Bijzonder strafrecht zijn de strafbepalingen in andere wetten zoals de wegenverkeerswet of de
Opiumwet.
Hoofdstuk 7
Procesdeelnemers -> 7.3
Drie fasen in het strafrecht:
1. Opsporing (zoekfase)
2. Vervolging (onderzoeksfase)
3. Terechtzitting (bezoekfase)
Procesdeelnemers:
- Rechters, zij beoordelen een strafzaak.
- Rechter-commissaris, zij werken als rechter bij gerechten maar zij nemen slechts deel
aan het onderzoek dat aan de zitting voorafgaat.
- Opsporingsambtenaar, dit is een ambtenaar met een specifieke
opsporingsbevoegdheid.
- (hulp) Officier van justitie, Een hulp officier is een hogere functionaris die bepaalde
bevoegdheden van een ovj mag uitoefenen.
- Verdachte, iemand die beschuldigt wordt van een strafbaar feit.
, - Advocaat, adviseert de verdachte en voert met hem de verdediging. Ook wel een
raadsman/raadsvrouw genoemd. (advocaat+verdachte=verdediging)
- Griffier, verleent juridische ondersteuning bij een rechtbank of gerechtshof. Hij maakt
aantekening van alles wat er tijdens een zitting wordt gezegd en gedaan, en maakt
daarvan eventueel een proces verbaal.
- Slachtoffer, heeft ook rechten. Heeft spreekrecht en mag ook een schriftelijke
slachtofferverklaring afleggen.
- Tolken, zij kunnen vertalen.
- Deskundigen, voeren speciaal onderzoek uit voor een rechter ook wel forensische
deskundigen genoemd.
- Getuigen, iemand anders dan de verdachte moet met een verklaring komen. Die is niet
verplicht om te komen verschijnen en is ook niet verlicht om een verklaring af te
leggen bij de politie.
- Reclassering, heeft zowel adviserende als toezichthoudende taken. Zij is ook bevoegd
met de tenuitvoerlegging van taakstraffen.
- Openbaar Ministerie, zij beslissen om een zaak aan de rechter voor te leggen (artikel 9
Sv). Zij hebben de verantwoordelijkheid over het opsporingsonderzoek. De leiding
van het gehele OM is in handen van het college van procureurs-generaal (artikel 130
RO). De Minister van Justitie en Veiligheid is politiek verantwoordelijk voor het hele
OM.
- Raad voor kinderbescherming, is een deskundig orgaan.
Belangrijkste deelnemers bij de opsporingsfase:
- Opsporingsambtenaren
- Verdachte
- (hulp) ovj
- Rechter-commissaris
De kantonrechter oordelen over de meeste overtredingen (artikel 382 Sv). Eenvoudige
misdrijven worden door de politierechter berecht (artikel 368 Sv).
De getuige -> 7.3.4
Wanneer een getuige is opgeroepen om te worden gehoord door de rechter-commissaris, is hij
verplichtte verschijnen (artikel 213 Sv). De rechter-commissaris kan de getuige naar hem toe
laten brengen en kan hem ook beëdigen, maar maakt van deze bevoegdheden alleen in
bijzondere situaties gebruik (artikel 213 lid 2 en 216 Sv), bijvoorbeeld wanneer het
vermoeden bestaat dat de getuige op een later moment niet meer zal kunnen worden gehoord.
Wanneer een getuige ter zitting wordt gehoord, moet hij altijd worden beëdigd (artikel 290 lid
4 Sv). Legt hij vervolgens een valse verklaring af, dan maakt hij zich schuldig aan meineed
(artikel 207 Sv). De getuige, is integenstelling tot de verdachte, verplicht te verklaren wanneer
hij door de rechter-commissaris of ter zitting wordt gehoord. Weiger hij dit, dan kan hij in
bepaalde gevallen worden gegijzeld (artikel 221 en 294 Sv). Hij wordt dan gedetineerd.
Slechts in bijzondere gevallen is de getuige gerechtigd zich van een verklaring te onthouden
wanneer hij door een rechter-commissaris of een zittingsrechter wordt gehoord. Hiervan is
bijvoorbeeld sprake wanneer de getuige het risico loopt door het afleggen van een verklaring
zelf te worden vervolgd (artikel 219 Sv). Geeft de wet de getuige het recht te zwijgen, dan
wordt gesproeken van een verschoningsrecht (artikel 217 en 218 Sv).
,De deskundige -> 7.3.5
De ovj of rechter kan een deskundige benoemen (artikel 51i, 150 en 227 Sv). In de artikel 51i-
51m Sv worden de belangrijkste regels gegeven met betrekking tot het onderzoek van de
deskundige en de rapportage op basis daarvan.
Procesfasen -> algemeen -> 7.4.1
- Opsporingsonderzoek -> voorbereidend onderzoek
- Onderzoek ter terechtzitting -> eindonderzoek
- Beraadslaging en uitspraak -> met een vonnis, die bevat onder andere de
bewezenverklaring, de bewijsmiddelen, de opgelegde straf en een motivering van de
beslissing (artikel 359 Sv). De belangrijkste overwegingen en de beslissing worden
tijdens een openbare zitten van de rechtbank uitgesproken (artikel 362 Sv).
- Hoger Beroep en cassatieberoep zijn twee rechtsmiddelen: middelen om een beslissing
van een overheidsinstantie te kunnen aanvechten.
- Tenuitvoerlegging
Procesfasen -> vervolging -> 7.4.2
Er wordt gesproken van vervolging wanneer een zittingsrechter of een rechter-commissaris op
initiatief van de ovj een beslissing moet nemen in een strafzaak. De vervolging begint vaak
doordat de verdachte wordt gedagvaard door de ovj (artikel 258 Sv).de vervolging kan ook
aanvangen doordat de ovj aan de rechter-commissaris vraagt te besluiten een verdachte in
bewaring te stellen (artikel 63 Sv). Ook dan zal een rechter immers een beslissing moeten
nemen.
Proceshandelingen -> legaliteitsbeginsel -> 7.5.1
Artikel 1 Sv
Het legaliteitsbeginsel wil zeggen dat er geen een feit strafbaar is dan uit kracht van een
voorafgaande wettelijke bepaling. Strafbepalingen zijn altijd in het geschreven recht terug te
vinden. Het hoeft niet perse in formele zin het kan ook terug te vinden zijn in de Algemene
Plaatselijke Verordening.
4 onderdelen van het legaliteitsbeginsel:
- Lex scripta
- Lex certa
- verbod op terugwerkende kracht
- verbod op analogie
Proceshandelingen -> bestanddelen van de bevoegdheidverlenende norm -> 7.5.2
Bevoegdheidverlenende normen kennen ten minste drie soorten bestanddelen, te weten:
- De handeling
- De bevoegde
- De bevoegdheidsvoorwaarden
Proceshandelingen -> beginselen van behoorlijke procesorde -> 7.5.3
Deze beginselen zijn erkend in het arrest Braak bij binnentreden. We kennen de volgende
beginselen:
- Beginsel van redelijke en billijke belangenafweging -> subsidiariteit en
proportionaliteit.
- Beginsel van zuiverheid van oogmerk
- Vertrouwensbeginsel
- Gelijkheidsbeginsel
, Hoofdstuk 15.4 Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
Rechtspraak door het EHRM -> 15.4.2
Europees Hof voor de Rechten van de Mens is gevestigd in Straatsburg en bestaat uit rechter
uit alle bij het verdrag aangesloten staten. (artikel 26, 27, 28, 29, 34, 35, 41, 43 en 44 EVRM)
Artikel 6 EVRM: het recht op een eerlijk proces -> 15.4.4
Artikel 6 EVRM garandeert een eerlijk proces voor eenieder die wordt vervolgd. Vanaf het
moment dat iemand wordt vervolgd, komen hem de rechten toe die in het artikel worden
genoemd. Het begrip criminal charge in het EVRM heeft wel een andere betekenis dan het
woord ‘vervolging’ in het Nederlandse strafprocesrecht. Het heeft een autonome betekenis.
Dat houdt in dat de betekenis van een begrip niet alleen wordt bepaald door de categorisering
van de gedraging naar nationaal recht. Het EHRM zal wel als eerste kijken naar het nationale
recht. Behoort een bepaalde gedraging tot het strafrecht van de aangeklaagde staat, dan is
sprake van een criminal charge. In dat geval zijn twee factoren van belang: de aard van het
feit en de soort sanctie waarmee een gedraging is bestraft. De criminal charge vangt aan op
het moment waarop iemand aan bepaald overheidsoptreden de redelijke verwachting kan
ontlenen dat tegen hem een vervolging zal worden ingesteld. Iedereen tegen wie een criminal
charge is ingesteld, heeft recht op een eerlijk proces.
Lid 1: de strafzaak moet binnen een redelijke termijn aan de rechter worden voorgelegd. Dit
geldt voor de rechtbank maar ook voor het hof en hoger beroep. Het termijn bestaat niet uit
een vast aantal maanden of jaren. Het gaat steeds om de concrete omstandigheden in een zaak.
Voor de bepaling van de redelijkheid worden in de rechtspraak bepaalde factoren gehanteerd.
Het gaat daarbij vooral om:
- De ingewikkeldheid van de zaak
- Het gedrag van de verdachte (nader onderzoek te laten uitvoeren op verzoek van de
verdachte)
- De houding van de justitiële autoriteiten
- De positie van de verdachte (voorlopige hechtenis of op vrije voeten)
De redelijke termijn kan op tenminste drie manieren een rol spelen:
- Heeft de behandeling vanaf het ontstaan van de criminal charge tot aan de
einduitspraak door de rechter binnen een redelijke termijn plaatsgevonden?
- Is de totale vervolging in alle instanties, bijvoorbeeld vanaf de criminal charge tot aan
de uitspraak door de Hoge Raad, afgewikkeld binnen een redelijke termijn?
- Is de behandeling binnen een hogere rechterlijke instantie binnen de redelijke termijn
geschied?
De Hoge Raad hanteert als algemeen uitgangspunt voor de redelijke termijn dat de
einduitspraak in eerste aanleg binnen twee jaar na aanvang van de vervolging moet worden
gedaan en in hoger beroep binnen twee jaar na de instelling van het hoger beroep. In de
cassatieprocedure moeten de relevante stukken door het hof binnen acht maanden naar de
Hoge Raad zijn gestuurd. Wordt de redelijke termijn overschreden, dan kan strafvermindering
het gevolg zijn.
Verklaringen van een verdachte mogen niet onder dwang worden verkregen (artikel 29 Sv).
Lid 1: de rechter moet onafhankelijk en onpartijdig zijn. Dit zie je in Nederland bijvoorbeeld
terug doordat de rechter-commissaris niet mag deelnemen aan het onderzoek ter terechtzitting
omdat hij al betrokken was bij het vooronderzoek (artikel 268 Sv).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmaenneg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53920 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen