Samenvatting geschiedenis van 12 hoofdstukken!
- boek memo 3 vmbo - kgt
- boek memo 4 vmbo - kgt
Inhoud: Eerste Wereldoorlog, Tweede Wereldoorlog, Koude Oorlog, Industriële revolutie, staatsinrichting en veel meer.
De ideale voorbereiding & hulpmethode voor je (eind)examens. Voor meer duidelijkh...
Leerjaar 3 Hoofdstuk 1.
Paragraaf 1.
Wat zocht de VOC in Indonesië?
- Specerijen: Kruiden die groeien in de landen rond de evenaar, zoals
peper, kaneel, kruidnagel en nootmuskaat.
- Verenigde Oost-Indische compagnie (VOC): Nederlandse
handelsvereniging, opgericht in 1602; kreeg van de Staten-Generaal als
enige Nederlandse onderneming het recht om op Azië te varen en daar
handel te drijven.
- Handelsmonopolie: Het recht om als enige producten te verhandelen.
De VOC had bijvoorbeeld het handelsmonopolie in specerijen.
Pagina 3 van 53
, Hollandse kooplieden richtten in 1602 een bedrijf op om specerijen uit
Oost-Indië te halen: de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC).
De VOC mocht van de Nederlandse Staten-Generaal als enige
handeldrijven met Oost-Indië. Het voordeel van zo’n
handelsmonopolie is dat
je geen concurrentie hebt
dus veel winst kunt maken.
Veel specerijen, zoals
kruidnagel, nootmuskaat en
foelie, kwamen van de
Molukken. Deze
eilandgroep was dan ook
erg belangrijk voor de
VOC.
Hoe maakte Nederland de kolonie winstgevend?
- Cultuurstelsel: Door Nederlanders in 1830 ingevoerd landbouwstelsel
op Java, waarbij de boeren producten moesten verbouwen die de
Nederlandse regering voorschreef.
Op welke manier was het cultuurstelsel schuldig aan het hongersnood?
- Vaak moesten boeren goede landbouwgrond afstaan voor de bouw van
suikerfabrieken met omliggende grond. (Boeren kregen wel een stukje
grond terug maar vaak was dit veel slechtere landbouwgrond).
- ook dwongen sommige regenten de boeren om meer land te gebruiken
voor het Cultuurstelsel.
- Daarbij eisten inlandse vorsten vaak belasting van de boeren voor hun
eigen luxeleven.
- Voor het verbouwen van suikerriet en indigo was veel water nodig, dat
dus niet voor de eigen rijstteelt gebruikt kon worden.
- Boeren moesten zo hard werken voor de exportproducten dat ze hun
eigen rijstvelden verwaarloosden.
- Wanneer de grond ongeschikt was om een van de exportproducten op
te verbouwen, moest de boer op een andere manier pacht betalen. Hij
moest dan 66 dagen per jaar voor het Nederlandse bestuur werken. In
de praktijk was dit soms wel honderd of tweehonderd dagen per jaar.
Nederlands
regering
Gouverneur Hoogste bestuur
generaal
Residenten
Provincies
Assistent
Pagina 4 van 53
resident Regent
Dorpshoofden
, Inlandse vorsten
Paragraaf 3.
Waarom kwam er een vrije economie na het afschaffen van het
cultuurstelsel?
- Liberalisme: Politieke stroming die opkomt voor zoveel mogelijk vrijheid
van de burgers.
In het cultuurstelsel bepaalde de Nederlanders overheid wat er
verbouwd werd en wie de producten mocht verhandelen. Vrije
ondernemers kregen er dus geen kans voor. Dat paste namelijk niet bij
het liberalisme.
Vanaf 1870 werd het Cultuurstelsel beëindigd en kregen vrije
ondernemers een kans. Zij konden voortaan grond huren van de
overheid. Het aantal ondernemers nam snel toe en zo ontstonden er
veel grote landbouwondernemingen.
Ook de mijnbouw in aardolie, steenkool en tin kwam in particuliere
handen. De overheid bemoeide zich steeds minder met de koloniale
economie.
Was het afschaffen van het Cultuurstelsel een verbetering voor de
Indonesiërs?
Nee, want ze werden gelokt om een contract arbeider (koelies) te zijn. En die
werden nog slechter behandeld bijvoorbeeld:
- Ze werden gelokt met een voorshot op hun loon wat echter wel
terugbetaald moest worden na afloop van hun contract. (Maar het loon
was zo laag dat ze hun schuld niet konden terugbetalen). Daarom
moesten ze voor de plantage-eigenaar blijven werken.
- Er moest gewerkt worden in een brandende zon.
- Met eenvoudige werktuigen urenlang hakken, spitten en schoffelen
- De koelies werden streng gestraft voor kleine overtredingen en kregen
te weinig eten.
Pagina 5 van 53
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper edeligoz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
