Kenmerkende aspecten tijdvak 7: tijd
van pruiken en revoluties (1700 – 1800)
KA27: Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale
verhoudingen.
Wetenschappelijke revolutie (KA26): vertrouwen in het denken van mensen neemt
toe -> Verlichting: kritisch denken over godsdienst en maatschappij (sociale standen
etc.). Filosofen nemen aan dat denken leidt tot minder bijgeloof en rationelere keuzes
-> betere samenleving (= rationeel optimisme). Minder noodzaak voor religieuze
verklaring -> opkomst van atheïsme en deïsme. Geloof in maakbaarheid
samenleving.
Belangrijke denkers: Voltaire: godsdienstvrijheid, geen staatsreligie. Rousseau:
volkssoevereiniteit (= een volk bepaalt over het eigen lot en grondgebied) en
beschermen grondrechten. Sociale verhoudingen: Gelijkheid en vrijheid (door
beschermen grondrechten). Smith: vrije markteconomie (mensen maken rationele,
economische keuzes; geen bemoeienis staat). Montesquieu: trias
politica (wetgevende, rechterlijke en uitvoerende macht gescheiden).
KA28: Het voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk
bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
Door Verlichting -> kritiek op ancien régime (= standenmaatschappij waarin de vorst
alle macht heeft). Om voort te blijven bestaan, hervormden sommigen vorsten hun
bestuur -> verlicht absolutisme: de vorst heeft nog steeds alle macht, maar
invoeren van bepaalde verlichtingsideeën (bijv. godsdienstvrijheid, ophef van
censuur, etc.) = “alles voor het volk, niets door het volk”. Pruisen o.l.v. Frederik II:
invoering verlicht absolutisme. Frankrijk o.l.v. Lodewijk XVI: vasthouden aan ancien
régime en absolutisme.
KA29: Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel en
de opkomst van het abolitionisme
Vanaf 1700: groei Europese expansie overzee (zie KA18). Groei trans-Atlantische
slavenhandel: (i) Afrikaanse bevolking tot slaaf gemaakt; (ii) vervoerd naar koloniën
in Amerika (in het geval van de Republiek: Suriname) om te werken op plantages
(plantagekoloniën); (iii) opbrengst plantages vervoerd en verhandeld in Europa.
Door Verlichting en christelijke waarden: abolitionisme (= stroming die strijdt tegen
slavernij en slavenhandel) -> afschaffing slavernij in de 19e eeuw. Op Curaçao
(1795): Tula (tot slaaf gemaakte) gebruikt beide argumenten tegen Nederlandse
slavenhouders en komt in opstand -> wordt vermoord, opstand neergeslagen
KA30: De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg
discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap
- Eerste democratische revolutie: Amerikaanse revolutie: Oneens met Britse
regering. Onafhankelijkheidsverklaring: geïnspireerd door verlichtingsidealen (o.a.
Locke). Grondrechten, zoals vrijheid, mensenrechten beschermd
als grondrechten (Bill of Rights). Invoering trias politica (scheiding wetgevende,
rechterlijke en uitvoerende macht).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukmolenaar26. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.