Toetsstof menswetenschappen thema 10
Inhoudsopgave
PowerPoints.................................................................................................................................................. 1
Les 1......................................................................................................................................................................2
Les 2......................................................................................................................................................................3
Kiezen voor het jonge kind............................................................................................................................. 6
H2. Ontwikkeling van jonge kinderen..................................................................................................................6
H2.3 Ontwikkelingsgebieden...........................................................................................................................6
H4 Doelen voor de onderbouw...........................................................................................................................11
H4.2 Welke doelen zijn van belang voor de onderbouw?.............................................................................12
H6 Didactisch handelen......................................................................................................................................15
H6.3 Didactisch handelen is doelbewust handelen.......................................................................................15
H6.5 Onderwijs plannen................................................................................................................................16
Basisontwikkeling voor peuters en de onderbouw........................................................................................18
H3. De volwassene is de spil...............................................................................................................................18
H3.1 Uitgangspunten voor de rol van de volwassene...................................................................................18
H3.2 Pedagogisch-didactisch handelen.........................................................................................................18
H3.3 Ontwerpen en plannen maken.............................................................................................................20
H3.4 Handelingsgericht observeren, registreren en evalueren.....................................................................21
PowerPoints
,Les 1
Cognitieve ontwikkeling volgens Piaget:
Ontwikkelingsgebiede Beschrijving
n
Sensomotorisch Motorische reacties op prikkels via zintuigen.
stadium (0 tot +/- 2 Objectpermanentatie: Begrip dat objecten blijven bestaan, zelfs als
jaar) ze niet worden gezien.
Indirecte imitatie en assimilatie.
Pre-operationele Symbolisch spel, intensieve taalverwerving.
stadium (+/- 2 tot +/- 7 Egocentrisch denken, centratie, ontbreken van conservatiebegrip.
jaar)
Concreet-operationele Zakelijker denken, logisch redeneren
stadium (+/- 7 tot +/- Ontwikkeling van reversibiliteit en decentratie
11 jaar) Conservatiebegrip ontwikkelt zich
Formeel-operationele Abstractere fase, loskomen van concrete denkwijzen
stadium (vanaf +/- 11
jaar
Mechanismen bij ontwikkeling denkstructuren/ schema’s:
Adaptie Equilibratie
Assimilatie: Gebruik van bestaande Streven naar evenwicht tussen cognitieve
schema’s in nieuwe situaties. structuren en omgeving
Accommodatie: Aanpassing van Herstellen van evenwicht door assimilatie en
schema’s aan nieuwe situaties. accommodatie
Leren door symbolisch spel is belangrijk voor de ontwikkeling van nieuwe denkschema’s
Aandachtsproblemen:
Deels niet ontwikkeling gebonden Deels wel ontwikkeling gebonden
Temperament kenmerken (in Jonge kinderen ervaren meer moeite met
combinatie met omgeving) volgehouden aandacht dan oudere kinderen
Taakkenmerken
Sociale ontwikkeling:
Sociale ontwikkeling omvat begrip, positief gedrag en sociale vaardigheden, inclusief kennis van
omgangsregels. Natuurlijke neiging tot sociaal zijn; baby’s richten zich op mensen, imiteren. Cognitief
egocentrisme heeft geen invloed op empathie. Hersenonderzoek benadrukt de invloed van de
omgeving op persoonlijke ontwikkeling, met een focus op spel boven vervroegd schools leren.
Emotionele ontwikkeling:
Emotionele ontwikkeling omvat bewustwording en beheersing van emoties, sterk verweven met
sociale groei. Essentieel is veilige hechting. Jonge kinderen ervaren kenmerkende gevoelens.
Tussen 4-5 jaar ontwikkelen kinderen controle over hun driftleven.
Van 6 tot 9 jaar begrijpen ze complexere emoties, ontwikkelen een realistischer wereldbeeld, stellen
filosofische vragen, ervaren invloeden van media en confronteren emoties bij dood en echtscheiding.
, Les 2
Kleuters hebben een grote fantasie:
• Emotionele leven weerspiegelt in fantasie
• Fictieve vriendschappen
• Wereld begrijpen via fantasie
• Kleuters liegen niet!
• Animistisch denken: leven toekennen en levenloze objecten
• Magisch denken: met fantasie kennis aanvullen (bijvoorbeeld: opgeslokt worden door de wc of
opgezogen worden door de stofzuiger)
• Fantasie kan overslaan in angst.
Kinderangsten:
Onplezierig gevoel van beklemming of spanning, een biologisch bepaalde reactie op de
gewaarwording van gevaar:
• Bescherming tegen overprikkeling
• Fantasie/ werkelijkheid
• Gehechtheid/ opvoeding
• Concrete angsten/ sociaal evaluatieve angsten
Neem dit altijd serieus! Maak er geen grappen over.
Agressie = gedrag om een ander schade toe te brengen met een vooropgezet plan. Dus niet wanneer
een jong kind iemand aan de kant duwt omdat hij een fiets wil.
Hechtingstheorie Bolwby:
• Kind vertoont aangeboren gedrag dat nabijheid, bescherming en verzorging uitlokt. Hierdoor
ontstaat hechting.
• Veilige hechting: opvoeders reageren op de sociale toenaderingspogingen van hun baby een
ouder pakt signalen snel en positief op en is voorspelbaar.
• Als een kind ouder wordt aan meerdere personen hechten.
• Veilige hechting: basisvertrouwen/ basisveiligheid nieuwe dingen onderzoeken kind heeft
het gevoel dat de opvoeder beschikbaar is.
Gevolgen onveilige hechting:
• Geen vertrouwen in anderen en zichzelf
• Gevolgen voor het aangaan en in stand houden van relaties
• Verkent de omgeving minder en leert minder
• Negatief effect op cognitieve ontwikkeling
• Problemen met het aanvaarden van gezag
• Oorzaak van lichamelijke problemen
Geremde hechting Ongeremde hechting
Overdreven waakzaam Zoekt veel contact, allemansvriend
Reageren afwijzend op sociaal contact Niet in staat om relaties in stand te houden
Teruggetrokken en lusteloos Grensoverschrijdend gedrag
Apathisch, onzeker en huilt niet Snel gefrustreerd
Speelt zonder plezier Laat zich niet troosten
Lijkt op ASS Leert weinig uit ervaringen
Egocentrisch, weinig wederkerigheid
Druk, impulsief en ongeconcentreerd
Lijkt op ADHD
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manonvandenbrand. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.