Samenvatting
Samenvatting dieetbehandelingsrichtlijn 30 acute en chronische pancreatitis
- Vak
- Dieetleer
- Instelling
- Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Samenvatting van de dieetbehandelingsrichtlijn 30 acute en chronische pancreatitis
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Les 4 – pancreasziektenPancreasziekten: Het pancreas (de alvleesklier) speelt een belangrijke rol bij de spijsvertering en bij de regulate
van de bloedglucosespiegel. Het pancreas produceert verschillende enzymen die nodig zijn voor de vertering
van koolhydraten, eiwiten en veten. e hormonen glucagon en insuline spelen een essentile rol bij het
reguleren van de bloedglucosespiegel. Ontsteking(acuut of chronisch ) van het pancreas veroorzaakt veel
klachten/complicates (pijn, steatorroe, diabetes mellitus)
Dieetbehandelingsrichtlijn 30: acute en chronische pancreatts
e alvleesklier is een orgaan dat in de buikholtje ligt, achter de maag en de 12-vingerige darm en staat in
nauwe relate met de daar gelegen grote vaten, de linkernier en de milt.
e ‘kop’ van het pancreas ligt rechts midden in de buik onder de lever en tegen de 12-vingerige darm
Het ‘lichaam’ van het pancreas bevindt zich achter de maag en de ‘staart’ van het pancreas ligt links in de
buikholte dicht bij de milt en linkernier.
Functes pancreas:
1. Endocriene functe: de producte en afscheiding van insuline, glucagon en somatostatne door kliertjes, de
zogenaamde eilandjes van Langerhans aan de bloedbaan.
2. Exocriene functe: de producte van spijsverteringssappen. oor de alvleesklier lopen veel kleine
afvoerkanaaltjes, die samenkomen in de grote afvoergang van de alvleesklier. eze afvoergang mondt samen
met de grote galgang uit in de 12-vingerige darm. e uitmonding heet de papil van Vater. e
spijsverteringsenzymen spelen een belangrijke rol bij de afraak van voedsel in de darm en de opname van
voedingsstofen.
Acute pancreatts Normaal gesproken worden de spijsverteringsenzymen die het pancreas produceert in de
dunne darm actef, waar ze het voedsel helpen verteren. Bij een alvleesklierontsteking (pancreatts) gaan de
spijsverteringsenzymen al in het pancreas zelf aan het werk. it veroorzaakt schade aan het weefsel van het
pancreas. Hierdoor worden nog meer enzymen afgescheiden, waardoor het pancreas zichzelf steeds verder
'verteert' en ontstoken raakt.
Acute pancreatts ontstaat in de meeste westerse landen in 60 procent van de gevallen door galstenen, in 20
procent van de gevallen door overmatg alcoholgebruik en 10 procent heef een andere oorzaak. Andere
oorzaken zijn bijvoorbeeld virale infectes, hypercalciimie, hypertriglyceridemie, buiktrauma’s en
buikoperates, medicate (onder andere steroïden, diuretca, azathioprine), diagnostsche onderzoeksmethoden
zoals endoscopische retrograde cholangiopancreatografe (EERP), pancreas divisum, verhoogde druk in de
sfncter van Oddi (het spiertje bij de papil van aater), afsluitng van de ductus pancreatcus door een tumor. In
de overige 10 procent van de gevallen is de oorzaak onbekend.
Herhaalde aanvallen van acute pancreatts kunnen tot chronische pancreatts leiden.
Rhronische pancreatts Bij chronische pancreatts is er sprake van een steeds terugkerende of langdurige
ontsteking van het pancreas. oor de chronische ontsteking kan de functe van het pancreas steeds verder
achteruitgaan en ontstaat er blijvende schade van het pancreas. oor de langdurige ontsteking ontstaat er
litekenweefsel. Hierdoor kan de afvoergang van het pancreas (ductus pancreatcus) vernauwd raken en pijn
veroorzaken.
Een belangrijke oorzaak van chronische alvleesklierontsteking is overmatg alcoholgebruik. Andere, minder
vaak voorkomende oorzaken zijn herhaalde aanvallen van acute alvleesklierontsteking, galstenen,
stofwisselingsziekten (onder andere cystc fbrosis), medicate, erfelijke aanleg of een obstructe van het distale
deel van de ductus pancreatcus als gevolg van een vernauwing of een tumor. In sommige gevallen is de
oorzaak onbekend. We spreken dan van idiopathische alvleesklierontsteking.
Men onderscheidt een chronisch recidiverende vorm, waarbij de patint, tussen de exacerbates door,
klachtenvrij en pijnvrij is, en de zuiver chronische vorm, waarbij de patint aanhoudend pijn heef en blijvend
ziek is.
iagnose
acute pancreatts gebaseerd op aanwezigheid van twee van de drie criteria:
- bovenbuikpijn
- serum amylase of serumlipase meer dan 3x verhoogd
- beeldvormig: tekenen van pancreatts op RT of MEI
, Methode om ernst van acute pancreatts vast te stellen:
SIES is gedefnieerd door aanwezigheid van twee of meer van de volgende vier criteria:
lichaamstemperatuur < 36 °R of > 38 °R;
hartrequente > 90/min;
ademfrequente > 20/min;
wite bloedcellen > 12 x 109/l of < 4 x 109/l of > 10 procent staafernige neutrofele granulocyten in de
leucocytendiferentate.
Overgewicht is een factor die de kans op een ernstg beloop van acute pancreatts doet toenemen.
Een RT-scan met intraveneus contrast is essenteel om eventuele necrose van pancreasparenchym aan te
tonen. Elke patint met ernstge pancreatts dient een contrast-RT-scan van de buik te ondergaan, maar bij
voorkeur niet binnen de eerste 3 dagen omdat binnen deze termijn de uitbreiding van necrose kan worden
onderschat.
Parameter Eeferentewaarde
Amylase in serum 107 U/I
Lipase in serum 13-60 U/1
R-reacteve proteïne <10 mg/1
Chronische pancreatts: Wanneer een buikoverzichtsfoto of op een echogram verkalkingen te zien zijn, staat
de diagnose vast. Wanneer bij echografe een of meer vochtcollectes worden gezien, kan dit passen bij
chronische pancreatts. Is er een aanzienlijk verlies van pancreasweefsel ontstaan, dan kan dat tot steatorroe
leiden kan aangetoond worden door het bepalen van de hoeveelheid vet in de feces (<6 g vet/etmaal)
Met de elastasetest kan exocriene pancreasinsuffnte aangetoond worden. Elastase is een eiwitsplitsend
enzym dat door het pancreas wordt gemaakt als pro-elastase en vervolgens in het duodenum met behulp van
trypsine wordt omgezet tot elastase. In tegenstelling tot andere, van het pancreas afomstge, eiwitsplitsende
enzymen, blijf elastase ook na passage door de darmen intact. Eeferente: > 200 ug/gram feces.
Serum- en urine-amylasespiegels zijn meestal normaal, behalve bij acute exacerbates.
Klachten
acute pancreatts: pijn midden in de buik, pijn kan uitstralen naar rug, linkerzij en linkerschouder. Bijkomende
klachten zijn: misselijkheid en braken, koorts en een versnelde ademhaling. Na maaltjden nemen de klachten
toe.
ernstge vorm: geelzucht, ileus, orgaanuitval, bloedingen
chronische pancreatts: pijn midden in bovenbuik en kan uitstralen naar zij en rug. Na verloop van jarPas
wanneer 80 – 90 procent van het exocrien en endocrien weefsel onwerkzaam is geworden, ontstaat
pancreasinsufciinte. aardoor wordt met name het vet minder goed verteerd en kan er steatorroe ontstaan.
Hierdoor kunnen er tekorten ontstaan aan in vet oplosbare vitamines. it kan, samen met de angst voor pijn
tjdens het eten, leiden tot ongewenst gewichtsverlies.
In bijna alle gevallen ontstaat er na verloop van jaren ook diabetes mellitus. it komt doordat de alvleesklier
minder insuline gaat aanmaken als gevolg van destructe van de Eilandjes van Langerhans.
en neemt het aantal spijsverteringsenzymen dat de alvleesklier produceert door verlitekening af .
Risicoprofel
acute pancreatts: overmatg alcoholgebruik 20% , galstenen 60% , overige 10% virale infectes, hypercalcemii,
hypertriglyceridemie, buiktramas. Buikoperates, medicate, afsuitng van de ductus
Rhronische pancreatts: herhaaldelijke acute pancreatts, overmatg alcoholgebruik , galstenen,
stofwisselingsziekten, medicate, erfelijke aanleg
Romplicates:
-Ontstoken weefsel in en rond het pancreas met mogelijk als gevolg necrose (celdood), abcesvorming en
bloedingen.
Icterus (geelzucht) door het dicht drukken van de ductus choledochus door het gezwollen pancreas.
Als de acute ontsteking verdwijnt, verdwijnt ook de icterus. Bij langdurige en herhaalde ontstekingen van
de pancreaskop kan litekenvorming optreden waardoor een strictuur van de galgang ontstaat. In dat geval
zal de geelzucht niet spontaan verdwijnen, ook niet als de acute pancreatts is verdwenen en moet een
endoscopische of chirurgische behandeling de galafvloed herstellen.
Ileus.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottebrands. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen