Ethiek: Rechtvaardigheid; wat is de juiste keuze? SANDEL.
Hoofdstuk 1: Wat is de juiste handelswijze?
De drie gedachtes van rechtvaardigheid zijn: het maximaliseren van welzijn,
respecteren van vrijheid en het bevorderen van deugdzaamheid. Bij het
maximaliseren van welzijn behoort het utilitarisme. Bij het respecteren van vrijheid
heb je 2 kampen: laisser-faire (neoliberaal) en het kamp van eerlijkheid
(egalitarisme).
Je hebt rechtvaardigheid uit de oudheid (begint vanuit deugdzaamheid, komt na je
toe) en uit de moderniteit (begint vanuit vrijheid)
Je kunt spreken van welvaart en welzijn, het verschil hier tussen is dat het begrip
“welzijn” een breder begrip is > het gaat niet alleen over sociale- economische
aspecten.
De twee aanspraken van vrije markteconomie zijn: welzijn en vrijheid.
Voorstanders > mensen zijn vrij om te kiezen waar zij waarde aan toekennen
Tegenstanders > mensen zijn niet helemaal vrij, zijn verplicht om fors te betalen voor
levensbehoeften.
De begrippen in dit hoofdstuk zijn.
Moreel redeneren > overtuigen, greep krijgen op, inzicht.
Morele reflectie > sociale onderneming > aansluiten oordelen, onderscheiden
principes. (dit is belangrijk om de betekenis van rechtvaardigheid en de aard
van de beste manier van leven te begrijpen)
Moreel dilemma > als principes tegenstrijdig zijn, niet kunnen voorspellen
Ondeugd > slechte karaktereigenschap (hebzucht/onverschillig)
Verontwaardiging > woede over onrechtvaardigheid
, Hoofdstuk 2: Het principe van het grootste geluk; het utilitarisme.
Bij het utilitarisme heb je twee filosofen: Bentham en Mill. Mill is een opvolger van
Bentham. De basisgedachte van het utilitaristische leer = het maximaliseren van
geluk. Het utilitarisme principe = voordelen en nadelen afwegen, maar wel sociale
consequenties hierbij betrekken.
Twee benaderingen over rechtvaardigheid > utilitarisme.
1. Morele kwaliteit > hangt af van de gevolgen
2. Morele inschatting > niet uitsluitend kijken na de consequenties van een
handeling.
Een stukje over Bentham;
Bentham zegt; individuele is ondergeschikt aan een grote groep, pijn en genot zijn
onze soevereine meesters.
- Over geluk zegt hij; genot die overwicht heeft over de pijn.
- Over natuurlijke rechten zegt hij; kun je niet achter verschuilen, vloeien niet
voort uit de overheid = nonsens op stelten.
- Het nutsprincipe behoort bij Bentham; wat ben jij nodig om tot geluk te
komen?
Bezwaren tegen het nutsprincipe =
1. Gebrek aan respect voor de rechten van het individu > het gaat om de
aantallen.
2. De waarde in munteenheid > het gaat om de winst.
Een stukje over Mill;
Mill is meer gericht op het individuele. Mensen zijn vrij om te doen wat ze willen, als
dit anderen geen schade berokkent (=centrale principe van Mill) Hij vindt het
belangrijk dat een individu een goed karakter heeft (= NIET iemand zonder
verlangens en impulsen). Ook vindt hij het belangrijk om ruimte te creëren voor een
afwijkende mening, om zo het welzijn van de samenleving te bevorderen op lange
termijn.
Verschil tussen Bentham en Mill;
- Meer aandacht voor het individuele. (algemeen belang mag niet geschaad
worden)
- Meer ruimte voor een afwijkende mening.
- Gaat uit van gradaties in pijn en genot.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lyan1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,19. Je zit daarna nergens aan vast.