Overig
Volledige begrippenlijst WNP
Volledige begrippenlijst voor het vak WNP
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Begrippenlijst WNPHoofdstuk 1; wetenschapsfilosofie; wat is goed en wat is juist.
Norm; een oordeel over wat wel of niet het geval zou moeten of mogen zijn. Gaat over
gedragingen.
Plicht; als iemand een oordeel heeft over wat hij vindt dat mensen zouden moeten doen of
nalaten.
Permissies; deze normen zeggen niet dat iets niet moet, maar dat iets mag en niet per se
hoeft.
Waarde; verwijst naar algemenere aspecten en drukken een beoordeling uit. Er wordt
uitgedrukt dat iets belangrijk is.
Deugd; een karaktereigenschap waar men waarde aan hecht. Zet ook aan tot moreel
handelen.
Moraal; een stelsel van normen en waarden.
Positieve moraal; de normen en waarden van een bepaalde cultuur of maatschappij
(Nederlandse cultuur, maar ook subculturen zoals de hooligans).
Normatief; de ethiek is normatief. Er wordt geprobeerd tot een oordeel over normen en
waarden te komen. Er wordt gezocht naar de redenen die we voor de norm kunnen geven.
Morele uitspraken; uitspraken die naar een norm of waarde verwijzen.
a-morele uitspraken; uitspraken die geen moraal bevatten.
Immorele uitspraak; een uitspraak met een moeilijk of niet te onderbouwen moreel.
De kloof tussen zijn en behoren; morele uitspraken gaan erover hoe de wereld eruit zou
moeten zien, daar is wel een fundering voor nodig. Dat is lastig omdat er uit een feit niet
zomaar een norm getrokken kan worden.
Funderingsprobleem; het lijkt onmogelijk om tot een ultieme fundering voor ethische
stellingnames te komen. Normen moeten steeds onderbouwd worden met nieuwe normen.
Subjectivisme; de discussie over normen en waarden wordt niet gevoerd op het niveau van
culturen of groepen mensen, maar op het niveau van individuen. (variant op relativisme).
Emotivisme; een morele uitspraak is de uitdrukking van een gevoel. Datgene wat je vindt is
een gevolg van hoe je erover denkt.
Vrijheid; onderscheid tussen negatieve en positieve vrijheid.
- Negatieve vrijheid; de afwezigheid van door anderen opgelegde belemmeringen.
- Positieve vrijheid; aanwezigheid van reële keuzemogelijkheden.
- Instrumentele waarde; waarde van vrijheid die wordt bepaald door de dingen die we
ermee kunnen bereiken. Een instrument voor het bereiken van waardevolle zaken.
- Intrinsieke waarde; de waarde van vrijheid die onafhankelijk is van de gevolgen van
vrijheid.
Symbolische waarde; bv. dat iedereen vrijheid van meningsuiting heeft.
Expressieve waarde; vrijheid in het kunnen handelen
, Authenticiteit; mensen vinden het belangrijk om de eigen identiteit in uitdrukkingen te leggen.
Borduurt voort op de expressieve waarde van vrijheid.
- Interne bron; iemand houdt bij keuzes vast aan de eigen identiteit.
Karaktereigenschappen en onze driften.
- Externe bron; iemand laat zich leiden door externe aspecten. Verwachtingen van
anderen.
Consequantialisme; bij verschillende keuzes moet je kijken naar wat tot de beste uitkomst
leidt.
Utilitarisme; de beste uitkomst van een keuze is de uitkomst die tot het meeste geluk leidt.
Hoe groter het netto-geluk, hoe beter de situatie.
Deontologie; als je handelt vanuit principes, kun je de redenen hiervan vinden in geboden.
- Hypothetische imperatieven; er zijn geboden die stellen wat we moeten, gegeven een
bepaald doel. Deze imperatieven gelden alleen voor het gestelde doel en zijn dus niet
absoluut.
- categorische imperatieven; geboden die altijd gelden, zoals niet liegen, niet kwetsen.
Volgens deze moeten mensen leven.
- Categorisch Imperatief; een regel die stelt dat je altijd zo moet handelen, zoals je zou
willen dat een algemene wet wordt.
- Contradictie in maxime; een regel die niet door de toets van het CI heen komt.
- Contradictie in de wil; je kunt niet tegelijkertijd een wereld willen waarin iets niet mag
wat jij wil mag. Dit is een wereld die je je voorstelt maar niet wil.
Liberal education view; liberale staten moeten alleen publieke scholen subsidiëren en de
confessionele scholen alleen tolereren. Onderwijs is wel een primaire waarde maar
confessioneel onderwijs is verbonden aan secundaire waarden en die hoeft de overheid dus
niet te subsidiëren.
Standard liberal view; alleen confessionele scholen moeten financieel gesteund worden door
de overheid. Een staat die alleen publieke scholen subsidieert, dwingt ouders om hun
kinderen naar deze neutrale scholen te sturen en dit is niet wat moet bij liberale neutraliteit.
Secundaire waarden; waarden die afhangen van verschillende tradities en opvattingen van
het goede leven.
Primaire waarden; waarden die geaccepteerd worden door ieder rationeel denkend persoon,
los van zijn eigen opvatting van het goede.
Liberale neutraliteit; de staat moet neutraal zijn met betrekking tot controversiële concepten
van het goede.
Hoofdstuk 4; wetenschapsfilosofie; wat maakt een mens tot mens
Wijsgerige antropologie; filosofisch onderzoek naar de aard van de mens, en wat
onderscheid ze van mens, dier en machine.
Solipsisme; stelt dat alleen het eigen bewustzijn bestaat en dat alles wat er buiten ons is of
lijkt te zijn, niets anders is dan voorstellingen in het eigen bewustzijn.
Other-minds vraagstuk; als je twijfelt over of andere organismen ook een bewustzijn hebben.
Verantwoordelijk; onze omgeving dwingt ons over het algemeen niet om bepaalde dingen te
doen, maar we kunnen keuzes maken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper babetteroovers4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,30. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53249 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen