Leerdoel 1: Wat is criminaliteit?
- A Wat is definitie van criminaliteit?
Carrabine et al. (2014/2020). Criminology. A sociological introduction. New York: Routledge.
(Hoofdstuk: “Introduction”)
De ideeën over het definiëren van criminaliteit veranderen continu. Hoewel
men in sommige opzichten het met elkaar eens is, verschilt de definitie van
criminaliteit per persoon, tijd en plaats. Criminaliteit is een soort sociaal idee
van wat in de maatschappij als misdadig wordt gezien en wat niet.
Newburn, T. (2013/2017). Criminology. Abingdon: Routledge. (Hoofdstuk: “Understanding
Crime and Criminology”)
Als men praat over criminaliteit wordt er vaak uitgegaan van gezond verstand
waarbij het uitleggen van het begrip ‘criminaliteit’ overbodig is. Je gaat er
namelijk al snel van uit dat degene met wie je praat hetzelfde denkt over het
begrip en dezelfde definitie in gedachten hebben. Het bestaan van dit soort
aannames is de manier waarop de sociale wereld in elkaar zit, maar in de
realiteit moet ervan worden uitgegaan dat vanzelfsprekendheid niet gegeven is,
maar verdient moet worden. De term ‘criminaliteit’ is dan ook wellicht
problematisch en moeilijk te definiëren, iets waar criminologen proberen
rekening mee te houden. Wat wel en niet criminaliteit is, is in sommige gevallen
erg makkelijk te zien en zullen de meesten het eens zijn, maar in andere
gevallen komen ingewikkelde aspecten aan bod, wat voor onenigheid over de
term ‘criminaliteit’ zorgt. Een voorbeeld is de ‘Spanner Case’ waarbij
sadomasochistische activiteiten plaatsvonden, die werden toegestaan door de
betrokkenen. Is criminaliteit geen criminaliteit meer als er sprake is van
consent? Of zit dat anders?
De meest simpele definitie van criminaliteit is een overtreding van de wet.
Hoewel deze definitie erg beknopt is en daardoor voor problemen zorgt,
hanteren veel criminologen toch een soortgelijke legalistische definitie.
Amerikaanse socioloog Tappan sprak van een uitgebreidere definitie, namelijk
dat criminaliteit een opzettelijke daad is ,in strijd met het strafrecht zonder enig
excuus en door de rechtbank bestraft is.
Wat duidelijk is, is dat criminaliteit een essentieel kenmerk heeft. Het is gedrag
dat door de staat wordt gezien als schade aan de staat en waartegen de staat
zal reageren in de vorm van een straf. Er is hierbij volgens veel rechtsgeleerden
sprake van twee criteria, namelijk de aanwezigheid van een juridische
,beschrijving van een handeling als maatschappelijk schadelijk en een wettelijke
bepaling van een sanctie.
Edwin Schur merkte bovendien ooit op dat zodra we erkennen dat criminaliteit
gedefinieerd wordt door het strafrecht en daarom variabel is, men kan inzien
dat geen uitleg van het begrip criminaliteit dat zich beperkt motief en gedrag
compleet kan zijn. Als je dus het definiëren van criminaliteit aan het strafrecht
zou overlaten, niets over criminaliteit gegeven is.
Velen hebben de aanname dat het definiëren van criminaliteit bij de staat ligt,
maar elke staat is anders. Dit zorgt ook voor onduidelijkheid, hoewel dit
verminderd wordt door globalisering. Maar nog steeds is er geen internationale
consensus over de definitie.
Becker, H.S. (1963). Outsiders. Studies in the Sociology of Deviance. New York: The Free
Press. (pp. 2-18)
Criminaliteit is een sociaal construct waarbij de samenleving een handeling ziet
als een afwijking van de zelfgemaakte regels.
- B Op welke verschillende manieren kun je naar het concept ‘criminaliteit’
kijken?
Carrabine et al. (2014/2020). Criminology. A sociological introduction. New York: Routledge.
(Hoofdstuk: “Introduction”)
Wat zeker is, is dat elke manier van criminaliteit benaderen het bestuderen van
de wet moet betrekken, maar er wordt ook verder gekeken dan alleen de wet.
Als er op een sociologische manier naar criminaliteit wordt gekeken, wordt dit
gedaan met een erg brede kijk. De sociale factoren die met criminaliteit te
maken hebben worden benadrukt. Daarbij kijk je naar criminaliteit in de
samenleving als buitenstaander en niet naar wat logisch lijkt. Daarentegen
verdiepen psychosociale en biomedische benaderingen zich in het individu en
dus individuele motieven en fysieke of emotionele problemen en relatie tot
criminaliteit. Deze benaderingen zijn dus veel specifieker.
,Newburn, T. (2013/2017). Criminology. Abingdon: Routledge. (Hoofdstuk: “Understanding
Crime and Criminology”)
Er zijn veel verschillende benaderingen tot het concept ‘criminaliteit’. Personen
die geloven in deze verschillende benaderingen zijn het dan ook niet met elkaar
eens. Een erg simpele benaderingswijze is om na te gaan of acties tegen de wet
zijn of niet. Maar in de praktijk is duidelijk dat veel van deze acties historisch en
cultureel erg verschillen van elkaar.
De meest legalistische benadering rust op de gedachte dat als er geen wetten
bestonden, criminaliteit ook niet zou bestaan en dat wat iemand ook had
gedaan, deze daad niet crimineel is als er geen sprake was van een sanctie.
Anderen, zoals Edwin Sutherland, zijn van mening dat criminologen zich bij
criminaliteit juist niet moeten beperken tot bestrafte handelingen en verder
moeten kijken dan dat.
Dan is er ook nog de labellingtheorie die stelt dat criminaliteit niet voortkomt
uit gedrag, maar juist de reacties op dat gedrag en de labels die op de
betrokkene worden geplakt door voornamelijk de staat. Dat zegt veel over het
gebruik van macht in de samenleving. Dit sluit aan bij de radicale mening van
criminoloog Nils Christie die zegt dat criminaliteit helemaal niet bestaat, er zijn
alleen acties en de betekenis van die acties ligt aan de sociale groep die erover
oordeelt.
, Vragen artikel Becker
Becker, H.S. (1963). Outsiders. Studies in the Sociology of Deviance. New York: The Free
Press. (pp. 2-18)
1. Wat bedoelt Becker met ‘een outsider’?
Iemand die je niet kan vertrouwen wat betreft het navolgen van de regels die
de sociale groep heeft opgesteld.
OF
Iemand waarmee een persoon die de regels zou verbreken het hierover niet
eens is en wordt gezien als onbekwaam of onbevoegd om een oordeel uit te
spreken.
Oftwel
Iemand die door anderen als deviant wordt gezien en daarom buiten de cirkel
van normale leden van de groep terechtkomt.
OF
Mensen die de regels maken die iemand breekt (vanuit het perspectief van de
regel brekende).
2. Wat wordt bedoeld met deviantie?
Op zijn simpelst is het alles wat te sterk afwijkt van het gebruikelijke. Maar deze
definitie is te oppervlakkig, want het zou betekenen dat linkshandigen
bijvoorbeeld deviant zijn. Devianten zouden een mix zijn van bijvoorbeeld
drugshandelaren, roodharigen, moordenaars en homo’s. Dit is dus zeker niet
volledig.
Dan is er ook een pathologische definitie: ongezonde handelingen. Maar over
wat nou precies ongezond is, is men het niet eens en is een duidelijke definitie
op deze manier niet mogelijk. Het is net zo beperkt als ze statistische definitie
hiervoor.
Sommige sociologen zien deviantie als handelingen die stabiliteit verminderen.
Ook hier is er een probleem: wat functioneel en wat disfunctioneel is voor de
samenleving, is soms moeilijk te bepalen.
Een andere sociologische definitie is het mislukken van het naleven van