Heeft betrekking op vormverzuimen tijdens het vooronderzoek en richt zich op de gevolgen die daaraan
moeten worden verbonden.
De bepaling spreekt over ‘kan’. Er hoeven niet per defnitie gevolgen aan een vormverzuim worden
verbonden. Het is een discretionaire bevoegdheid van de rechter.
Het standaardarrest is het Afvoerpijp- of Loze hashpijp-arrest. Dit is een didactisch arrest. De HR heeft kort en
bondig proberen uit te leggen op welke wijze moet worden omgesprongen met de bepaling art. 359a Sv.
- De toepassing van art. 359a Sv is allereerst beperkt tot vormverzuimen die zijn begaan bij het
voorbereidend onderzoek (art. 132a Sv). Fouten begaan tijdens de vroegsporing, zoals het verkennend
onderzoek, vallen buiten het voorbereidend onderzoek en kunnen niet onder het regime van art. 359a Sv
worden gebracht.
- Voorts heeft art. 359a Sv uitsluitend betrekking op onherstelbare vormverzuimen. Ingeval het
vormverzuim is hersteld of alsnog kan worden hersteld, is deze bepaling niet van toepassing.
- Indien binnen bovenstaande grenzen sprake is van een vormverzuim en de rechtsgevolgen daarvan niet
uit de wet blijken, moet de rechter beoordelen of aan dat vormverzuim enig rechtsgevolg dient te worden
verbonden. Bij het wegen neemt een rechter een aantal factoren in ogenschouw, namelijk:
Het belang dat het geschonden voorschrift dient
De ernst van het verzuim en de ernst van de fout die is gemaakt
Het nadeel dat daardoor wordt veroorzaakt
Deze factoren vormen een gewicht om te bepalen welke consequentie hij aan dat vormverzuim verbindt.
Vooropgesteld zij dat een vormverzuim in de zin van dat artikel niet steeds behoeft te leiden tot een van de
daar omschreven gevolgen. Art. 359a Sv formuleert een bevoegdheid.
Als eerste gaat het om een discretionaire bevoegdheid (de rechter kan er gevolgen aan verbinden). Het moet
gaan om een onherstelbaar vormverzuim. (Rechts-)herstel staat voorop. Aan een vormverzuim dat nog kan
worden gerepareerd of hersteld, kan geen consequentie worden verbonden.
Indien er sprake is van een onherstelbaar vormverzuim, moet worden gekeken of de verdachte in enig belang
dat hem beoogt te beschermen, is geschaad. Dat belang noemt men de schutz-norm. Als de schutz-norm niet
geschonden is, en de verdachte dus niet in enig belang dat hem beoogt te beschermen is geschaad, dan kan
worden volstaan met de constatering van het verzuim. Is de verdachte wel in het belang geschaad, dan pas
wordt aan de hand van de factoren gekeken of er nog een mogelijk gevolg te verbinden is aan het
vormverzuim.
Als uitgangspunt moet dus worden gekeken: is er een belang geschonden dat de verdachte beoogt te
beschermen?
Strafvermindering
Dit is de lichtste consequentie van art. 359a Sv. Komt op grond van het bovenstaande slechts in aanmerking,
indien aannemelijk is dat:
a. De verdachte daadwerkelijk nadeel heeft ondervonden
b. Dit nadeel is veroorzaakt door het verzuim
c. Het nadeel geschikt is voor compensatie d.m.v. strafvermindering
d. Strafvermindering ook in het licht van het belang van het geschonden voorschrift en de ernst van het
verzuim gerechtvaardigd is
Als aan deze eisen is voldaan, dan kan de rechter strafvermindering als gevolg verbinden aan het
vormverzuim.
Bewijsuitsluiting
Dit betekent dat het bewijs niet gebuikt mag worden voor de bewezenverklaring. Het is een hele zware
consequentie. De eerste vraag van art. 350 Sv is of het ten laste gelegde feit is begaan door de verdachte.
Dit gebeurt op basis van het ten laste gelegde feit.
Kan uitsluitend aan de orde komen indien het bewijsmateriaal door het verzuim is verkregen, en komt in
aanmerking indien door de onrechtmatige bewijsgaring een belangrijk (strafvorderlijk) voorschrift of
rechtsbeginsel in aanzienlijke mate is geschonden. Denk hierbij bv. aan het schenden van de Salduz-regel.
Niet-ontvankelijkheidverklaring (Zwolsman)
Van het openbaar ministerie in de vervolging komt als in art. 359a Sv voorzien rechtsgevolg slechts in
uitzonderlijke gevallen in aanmerking. Daarvoor is alleen plaats ingeval het vormverzuim daarin bestaat dat
met de opsporing of vervolging belaste ambtenaren ernstig inbreuk hebben gemaakt op beginselen van een
behoorlijke procesorde waardoor doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van de
verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak is tekortgedaan.
Dit kan volgens jurisprudentie van de HR gebeuren in het geval dat een advocaat stelselmatig wordt getapt
om op die manier belastende verklaringen van de verdachte te krijgen. Als deze gesprekken worden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xpatx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.