Samenvatting
Samenvatting Praktisch bestuursrecht - Bestuursrecht
Samenvatting van het vak Bestuursrecht
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 37 pagina's
Voorbeeld 4 van de 37 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Werkcollege 1 StaatsrechtLeerdoelen:
De verhouding tussen het staatsrecht en het bestuursrecht uitleggen;
De betekenis van verdragen en de Grondwet voor de Nederlandse rechtsorde uitleggen;
De spreiding van machten uitleggen;
Het systeem van gelede normstelling uitleggen.
Literatuur: Hoofdlijnen Nederlands Recht H9: 9.1-9.3, 9.14-9.17, 9.19, 9.20, H10: 10.8
Hoofdstuk 9 Staatsrecht
9.1 Staat
Publiekrecht: verticale verhouding tussen de overheid en de burger
3 kenmerken van een staat:
1. Volksgemeenschap: een groep mensen die bij elkaar hoort of wil horen (natie).
2. Afgegrensd grondgebied
3. Eén orgaan met de hoogste macht
Staatsapparaat: alle organen die namens de staat over de samenleving beslissingen nemen.
Soevereiniteit: zowel naar buiten toe (naar andere volksgemeenschappen, andere landen) als naar
binnen toe (in de eigen volksgemeenschap, de burgers van het land) de hoogste en machtigste
organisatie is.
9.2 Spreiding van macht: Montesquieu
Opvatting Montesquieu: de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht mogen niet in één hand
komen en moeten door verschillende mensen en instanties worden uitgeoefend. Trias Politica
1. Wetgevende macht: de wetgever, samengesteld door en uit de burgers van het land,
vaardigt regels uit.
2. Uitvoerende macht: moet de regels van de wetgevende macht uitvoeren.
3. Rechterlijke macht: spreekt uit welk wetsartikel van toepassing is als er conflicten zijn.
De machten moeten elkaar controleren.
9.3 Spreiding van macht: decentralisatie
In Nederland is er sprake van decentralisatie
Decentralisatie: staatsmacht is niet alleen in handen van de centrale overheid, maar ook van lagere
overheden.
Territoriale decentralisatie: onbepaald aantal bevoegdheden wordt aan lagere
overheidsorganen toegekend, maar zijn wel gebonden aan een stuk grond. (gemeente,
provincie)
, Functionele decentralisatie: bevoegdheden zijn aan openbare lichamen gegeven om een
doel te halen, zonder dat ze binnen grenzen moeten worden uitgeoefend. (productschap,
bedrijfschap)
Combinatie: waterschap, waterstand en alles daaromheen in stand houden en maatregelen
treffen (functioneel), maar gekoppeld aan regio (territoriaal).
Nederland is naast een gedecentraliseerde staat ook een eenheidsstaat
Eenheidsstaat: bevoegdheden die in eerste instantie door lagere overheden worden uitgeoefend,
kunnen altijd door de centrale overheid worden overgenomen.
Preventieve toetsing: vorm van controle door een hogere op een lagere overheid.
Spontane vernietigingsbevoegdheid: ieder besluit van een gemeente of provincie kan door de
regering worden vernietigd.
9.14 Provincie
Provinciale Staten: het vertegenwoordigende orgaan van de provincie.
Zij worden om de 4 jaar gekozen door de inwoners van elke provincie.
Op basis van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
Minimum van 39 leden en maximum van 55 leden.
Gedeputeerde Staten: dagelijks bestuur van de provincie.
Zij worden gekozen door de Provinciale Staten.
Minimaal 3 en maximaal 7 leden.
Commissaris van de Koning maakt deel uit van Gedeputeerde Staten.
Commissaris van de Koning
Door de regering bij koninklijk besluit benoemd voor 6 jaar.
Provinciale Staten kan een aanbeveling van benoeming doen.
Als voorzitter van de Gedeputeerde Staten maakt hij deel uit van de Provinciale Staten.
Wetgevende macht op provinciaal niveau
Provinciale Staten zijn gerechtigd wetten uit te vaardigen binnen de provincie.
Verordeningen: wetten die uitgevaardigd worden door de Provinciale Staten.
2 manieren waarop verordeningen tot stand komen:
1. Toegekende bevoegdheid aan de Provinciale Staten om eigen huishouding te regelen. Dit zijn
alle openbare zaken die uitsluitend de provincie in kwestie aangaan. De verordeningen die
daaruit voortkomen worden krachtens autonomie tot stand gebracht.
2. De Provinciale Staten vaardigen verordeningen uit op grond van medebewind. Van
medebewind is sprake als van hogerhand de opdracht wordt verstrekt een bepaalde materie
binnen bepaalde grenzen te regelen.
,Bestuurlijke macht op provinciaal niveau
De bestuurlijke macht in de provincie ligt als uitgangspunt in handen van de Provinciale Staten.
Uitzondering: het bestuur van de provincie ligt in handen van de Provinciale Staten, behalve voor
zover bestuursmacht aan een ander orgaan is toegekend.
9.15 Gemeente
Structuur van provincie is identiek met die van gemeente:
Provinciale Staten gemeenteraad
Gedeputeerde Staten college van burgemeester en wethouders
Commissaris van de Koning burgemeester
9.16 Klassieke grondrechten
Klassieke grondrechten: in de Grondwet opgenomen basisrechten die aangeven welke gebieden de
staat niet mag betreden.
Clausulering: beperkingen op grondrechten
Met botsing van wetten zal er moeten worden gekozen welk grondrecht boven het andere
wordt gesteld.
Een burger kan zich normaal gesproken wél op klassieke maar niet op sociale grondrechten beroepen
bij de Nederlandse rechter.
Let op: de Nederlandse rechter kan een wet in formele zin niet toetsen aan de Nederlandse
Grondwet (art. 120 Gw). Wel staan veel bepalingen in de Nederlandse Grondwet ook in
mensenrechtenverdragen. Die verdragen gaan boven een Nederlandse wet (in formele zin).
9.17 Sociale grondrechten
Sociale grondrechten: in de Grondwet opgenomen basisrechten die de staat opdragen zich in te
spannen, deze rechten voor de burgers te realiseren. Actieve overheid.
9.19 Rechtsbronnen van staatsrecht: het verdrag
Verdrag: een overeenkomst gesloten tussen twee of meer staten.
Bilateraal: geldend tussen twee staten.
Multilateraal: geldend tussen meer dan twee staten.
Hoe komt een verdrag tot stand?
Onderhandelingen over de inhoud van een nieuw te sluiten verdrag. Deze onderhandelingen
vinden namens de regering plaats.
Goedkeuring nodig van de Eerste en Tweede Kamer.
Verdrag moet door de regering worden bekrachtigd, geratificeerd.
In werking treden
, Instructienormen: richt zich tot de overheid en schrijft deze voor, dat de inhoud van de
verdragsbepaling binnen een bepaalde tijd in een nationale wet moet zijn opgenomen.
Self-executingnormen: normen met directe werking. Een verdragsbepaling heeft directe werking als
zij zich rechtstreeks tot de burger richt.
Art. 93 en 94 Gw bepalen dat een verdrag of besluit van een internationale organisatie die ‘een ieder
verbinden’ directe werking hebben. Zij hebben verbindende kracht (art. 93 Gw) én gaan boven de
Nederlandse wet (art. 94 Gw).
9.20 Hiërarchie van regelgeving
Hogere regelingen gaan voor lagere regelingen.
1. Verdragsbepalingen
2. Grondwet
3. Wetten in formele zin (regering en Staten-Generaal)
4. Algemene maatregelen van bestuur (besluit) (regering)
5. Ministeriële regelingen (minister)
6. Provinciale verordeningen
7. Gemeentelijke verordeningen
Regels:
De rechter mag een nationale regel alleen aan een verdragsbepaling toetsen, als deze self-
executing is.
Het is de rechter verboden een wet in formele zin te toetsen aan de Grondwet; deze toetsing
wordt door de wetgever zelf verricht.
De rechter mag een wet in formele zin toetsen aan een verdragsbepaling.
Wetten in formele zin: aangenomen door regering en Staten-Generaal.
Wetten in materiële zin: alle wetten die inhoudelijk iets regelen.
Hoofdstuk 10 Bestuursrecht en bestuursprocesrecht
10.8 Gelede normstelling
Gelede normstelling: de toepasselijkheid van een rechtsregel is niet zomaar in de wet te vinden, maar
in een combinatie van met elkaar samenhangende regelingen.
Les
Staatsrecht: wetten die gaan over de inrichting van de staat, inclusief de grondslag van wetten,
democratische besluitvorming en grondrechten.
Bestuursrecht: wetten die het verkeer tussen de overheid bij de uitoefening van haar taken met de
burger betreffen.
De Nederlandse rechter kan niet toetsen of een Verdrag in overeenstemming is met de Grondwet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosalieknechten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 59063 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen