Fysiologie hoorcollege 1
Vetten Triglyceriden (glycerol en vetzuren)
-Brandstof
-Regulatie
-Structuur
-Vervoer vet oplosbare vitamines (A, D, E, K)
-Reserve
-Isolatie en bescherming organen
-Vermindering hongergevoel (vertraagt maaglediging)
-Precursor hormonen (bv. cholesterol)
Vetachtige stoffen Fosfolipiden, sterolen
Koolhydraten -Belangrijkste energie leverancier
-Aanmaak belangrijke biochemische verbindingen (ribose-> DNA en
RNA)
-Belangrijk voor hersenen en zenuwstelsel
-Remmen eiwitafbraak (eigen lichaamsweefsel)
Eiwitten -Essentiele rol bij alle cel activiteiten en levensverrichtingen
-Bouwstof (structuureiwitten) bv. in celmembranen
-Enzymen
-Transport (transporteiwitten in celmembraan vervoeren stoffen in en
uit de cel)
-Signaalwerking (receptoreiwitten in celmembraan)
-Afweer
-Spierwerking (samentrekking eiwitten actine en myosine)
-Bloedstolling
-Werking zenuwstelsel (overdracht impulsen via neurotransmitters en
neuroreceptoren)
-In nood als energiebron
Vezels -Leveren beetje energie (2kcal)
-Vergroten volume inhoud-> bevordering stoelgang
-Verzadigende werking
-Kunnen LDL cholesterol verlagen
-Houden massa in darm soepel-> goede doorstroom-> bevordering
stoelgang
Vetten met vetzuren Triglyceride, fosfolipiden, lecithine
Vetten zonder Sterolen, vitamine D3
vetzuren
Exogene vetten Wat je eet
Endogene vetten Wat je lichaam zelf maakt
Gal -Productie in de lever (600-1000 ml/dag)
-Opslag en indikking in galblaas
-Galzuren, galzouten, cholesterol, fosfolipiden, water, elektrolyten,
bilirubine
-Functie: emulgeren
-Structuur: aan einde van elk galzuurmolecuul bevindt zich een
aminozuur dat water aantrekt, aan andere einde een sterolgedeelte
wat vet aantrekt-> kan micellen vormen
Lipase Enzym dat vet splitst wordt gemaakt door vooral pancreas, beetje
door duodenum-> diglyceriden, monoglyceriden, glycerol, vetzuren
Pap Glycerol, korte- en medium keten vetzuren en micellen
Micellen Lange moleculen monoglyceriden, lange keten vetzuren en
cholesterol
, -Ontstaan tijdens vertering in dunne darm
-Geëmulgeerde vetdruppels
Vervoeren lange keten vetzuren en cholesterol naar vili
-Ontstaan tijdens vertering in dunne darm
-Binnenkant: verteringsproducten
-Buitenkant: galmoleculen
-Oplosbaar in water-> diffusie met celmembraan-> enterocyten
Enterocyt Cel in darmen. Om cel ligt epitheelweefsel, beschermt weefsel tegen
buitenwereld zoals de lucht in de longen of voedsel in darmen. Zorgt
voor laatste stap in vertering voedingsbestanddelen en opname
hiervan, bv. door middel van enzym lactase-> glucose en galactose.
In de enterocyt: vorming triglyceriden, verpakking tot chylomicronen,
afgifte aan lymfe
Adipocyten Vetcellen
Visceraal Vet rondom organen-> kan op ontstekingen
Subcutaan Onder de huid: heupen, benen
Intermusculair vet Tussen spieren
Intra musculair vet Tussen spiercellen
Witte vetcellen -Opslag energie
-80% vet in vorm tg
-Nucleus staat perifeer
-Cytoplasma staat perifeer, weinig van
-Weinig mitochondriën
-laag metabolisme
-Weinig water
Bruine vetcellen -Gebruik energie voor warmte
-Kleine hoeveelheden voornamelijk tussen schouderbladen, langs
ruggenwervel, rond nieren en bijnieren
-Nucleus staat centraal
-Cytoplasma staat centraal, best veel
-Veel mitochondriën
-Hoog metabolisme
-Minder vet
Functie bruine Lipolyse 3 x hoger dan in witte cellen
vetcellen kinderen Zeer gevoelig voor noradrenaline en schildklierhormonen (stress)
Goed doorbloed
Voorkomt hypothermie pas geborenen
Ruststofwisseling kan tot 200-300% verhoogd worden
Nodig: voldoende zuurstof en voldoende kcal inname
LPL Lipoprotein lipase
Enzym dat vetten splitst in glycerine en vetzuren
Helpt mee bij LPL opslag vet in vetcellen
Dikke mensen produceren meer LPL
Sarcopenie Verlies spiermassa bij ouderen
Endopeptidase Knipt het midden van aminozuren
Exopeptidase Knipt de uiteinden van aminozuren
Functie fosfolipiden Celmembraan, lipide transport, emulgator
,, sterolen Celmembraan, precursor, galzuren
,, triglyceriden Energie, energiereserve, isolatie en bescherming, vervoerder
Ghreline ‘ honger hormoon’
in maag
Levels hoog voor maaltijd, daling na maaltijd
Peptidehormoon
