Een duidelijke en uitgebreide samenvatting voor het vak Inleiding in het recht. Met deze samenvatting kan je goede start maken van je HBO Rechten studie. Dus samen met deze samenvatting en goede oefeningen wordt het heel makkelijk om dit vak met een mooi cijfer te halen!
Hoofdstuk 1
Recht: mechanisme om gedrag/ verhoudingen van mensen te reguleren/ conflicten voorkomen en
oplossen/ vrede bewaren
Verschillende rechtsgebieden onderscheiden
1. privaatrecht: verhouding tussen burger en burger
2. staatsrecht: gaat over de wijze waarop de staat is ingericht
3. bestuursrecht: regelt hoe overheid haar taak uitvoert/ invult - vooral vastgelegd in de Awb
4. strafrecht: bepaald welk gedrag wel en niet wenselijk is en welke straffen daarbij horen -
bepaald wie de straffen mag opleggen en mag handhaven
5. internationaal recht: het recht van verschillende internationale organisaties
● in deze module vooral over europees recht (= volkenrecht) - gaat over mensen die de
wereld rondreizen voor handel of familiebezoek of vakantie
6. burgerlijk recht: bevat regels over personen en over vermogen van die personen
Uitleggen wat het verschil is tussen publiekrecht en privaatrecht
Publiekrecht: verhouding tussen burger en overheid/ Staten Generaal (WB II)
● staatsrecht
● bestuursrecht
● strafrecht
● internationaal recht
Privaatrecht: verhouding tussen burgers onderling staat hier centraal (WB I)
● burgerlijk recht
● vermogensrecht
● personen- en familierecht
● rechtspersonenrecht
Uitleggen wat het verschil is tussen materieel en formeel recht
Materieel recht: inhoud van alle rechten en plichten hebben in de samenleving
Formeel recht: regels van juridisch proces als er in strijd met een plicht is gehandeld of inbreuk op
een recht
Uitleggen wat het verschil is tussen nationaal recht en internationaal recht
Nationaal recht: regels binnen een land
Internationaal recht: volkenrecht, meestal verdragen tussen individuele landen
● bijvoorbeeld verdragen EU
Uitleggen wat het verschil is tussen objectieve rechten en subjectieve rechten
Objectief recht: positief recht, het recht dat uit de geldende rechtsbronnen wet, verdrag,
jurisprudentie en gewoonte voortvloeit
- bevoegdheden en verplichtingen van iedereen en zijn beschreven in de wet
- algemene regels die abstract zijn opgeschreven in de wet
Subjectief recht: recht dat individuen in concreto bezitten omdat het objectieve recht dit met zoveel
woorden verklaart (Subjectief recht voor Specifieke gevallen)
- bevoegdheden die een individu in een bepaalde situatie heeft
Uitleggen welke rechtsbronnen er zijn en deze gebruiken
Rechtsbron: is in te vinden welke regels er gelden (vb GEEN rechtsbron: verkeersboete)
1. de wet
2. jurisprudentie: uitspraken van alle rechters
3. gewoonte: normen en waarden van een groep
4. verdragen sommige besluiten van volkenrechtelijke organisaties
,Uitleggen hoe jurisprudentie tot stand komt en wordt gebruikt in de rechtspraktijk
bovenstaande leerdoelen toepassen op een gegeven casus.
Jurisprudentie - verzameling van rechterlijke uitspraken
● rechtsbron
● rechters zijn soms genoodzaakt een wet nader uit te leggen → wet is niet altijd
duidelijk
● toepassing
- het is niet verplicht, maar een ongeschreven regel
● gebruik
- kijk naar de bron
Arresten: arresten van de Hoge Raad waarin een artikel heel duidelijk uitwerken/ benadrukken
Voorrangsregels recht
● hogere regel boven lagere regel
● nieuwe regel boven oude regel
● speciale regel boven algemene regel
Functies recht
● normatieve functie >normen in waarde die op dat moment in de samenleving zo belangrijk
zijn,zijn bij wet geregeld.
● geschiloplossing functie > oplossen van problemen tussen burgers onderling of overheid
● additionele functie >als partijen vergeten zijn bepaalde afspraken te maken, geeft het recht
aan welke regel geldt.
● instrumentele functie >de overheid zet bevoegdheden in als instrument om de samenleving te
besturen.
Hoofdstuk 2
Exoneratieclausule: een beding waarmee getracht wordt een wettelijke verplichting tot
schadevergoeding, ontstaan door een toerekenbare tekortkoming of onrechtmatige daad, uit te
sluiten of te beperken
De structuur van het Burgerlijk Wetboek (BW) uitleggen
Het BW heeft 10 boeken → 1 t/m 7, 7a, 8 en 10 (onderwerpen van de wetten staan
helemaal bovenaan het deel van het boek)
Het verschil tussen een rechtsobject en rechtssubject uitleggen
Rechtsobject: een goed of voorwerp waarover een rechtsobject rechten en plichten over kan hebben
Rechtssubjecten: personen die dragers zijn van rechten en plichten
2 soorten
1. natuurlijke personen: mensen van vlees en bloed (art. 1:1 BW)
2. rechtspersonen: groepen en organisaties, zoals BV, verenigingen/ stichtingen - juridische
constructies die in het rechtsverkeer kunnen optreden (BW 2)
, rechtsobject: zijn zaken en rechten waarover rechten en plichten kunnen bestaan
Het rechtsfeiten schema gebruiken
Rechtsfeiten schema
rechtshandelingen Feitelijke handelingen Blote rechtsfeiten
v v v
meerzijdige eenzijdige (on)rechtmatige daad
v v
overeenkomst testament
Rechtsfeiten: gebeurtenissen die oorzaak zijn voor de rechten en plichten van personen/ een feit dat
1 of meer rechtsgevolgen heeft
Blote rechtsfeiten: als je geen invloed heb/ had op een gebeurtenis
Menselijke handelingen: als je wel invloed hebt op een gebeurtenis
Rechtshandelingen: vereist 1 op 1 rechtsgevolg gerichte wil die door een verklaring heeft
geopenbaard (je wil moet je openbare)
Feitelijke handelingen: de wil ontbreekt
Meerzijdige rechtshandeling: door 2 personen gewild
Eenzijdige rechtshandeling: door 1 persoon gewild
Onrechtmatige daad: in strijd met de wet iets doen/ hebben gedaan
Rechtmatige daad: wet verbindt rechtsgevolgen aan jouw daad
Uitleggen hoe een overeenkomst tot stand komt (hier nog naar kijken en verder uitwerken)
Een overeenkomst tot stand door een aanbod en de aanvaarding
Een overeenkomst is altijd een meerzijdige rechtshandeling
Uitleggen wie rechtshandelingen kan verrichten
Iedereen mag een rechtshandeling verrichten voor zover de wet niet anders bepaald (art.3:32 lid 1)
Handelingsonbekwaam: iemand mag niet meer zelfstandig rechtshandelingen verrichten
Handelingsonbevoegd: een persoon niet bevoegd is om bepaalde (rechts)handelingen te
verrichten, bijvoorbeeld in geval van onderbewindstelling
Hoofdstuk 8
Uitleggen wat het verschil is tussen formele en informele geschillenbeslechting
Geschillenbeslechting: burgerlijk procesrecht → diverse wijzen waarop een geschil door
een buitenstaander tot een einde kan worden gebracht
Formele geschillenbeslechting: wordt bedoeld als rechtspraak
Informele geschillenbeslechting: ???
Het gerechtshof is bevoegd kennis te nemen van een geschil in Hoger Beroep
De indeling van de rechterlijke macht weergeven
Indeling rechterlijke macht
1. Rechtbanken - 11 in NL - nemen in eerste aanleg kennis in burgerlijke zaken (Art. 42 t/m 45
wet RO)
2. Gerechtshoven - oordelen in hoger beroep over burgerlijke zaken (Art. 60 wet RO)
3. Hoge Raad - neemt in eerste aanleg, tevens in hoogste ressort, de laatste beslissing (Art. 78
wet RO)
● Art. 116 GW & de wet RO (WB II) VI Art. 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper renskevdheuvel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
