Moderne Geschiedenis (1789-1914)
Begrippenlijst 2018-2019
Inhoudsopgave
Begrippen uit Noble.............................................................................................................................2
19. An age of Revolution, 1789-1815................................................................................................2
20. The Industrial Transformation of Europe, 1750-1850.................................................................2
21. Restoration, Reform and Revolution, 1814-1848.........................................................................3
22. Nationalism and political reform, 1850-1880..............................................................................4
23. The Age of optimism, 1850-1880.................................................................................................5
24. Imperialism and Escalating Tensions, 1880-1914.......................................................................5
Begrippen uit de werkcolleges............................................................................................................6
2. De Franse Revolutie......................................................................................................................6
3. Industriële Revoluties....................................................................................................................7
4. Restauratie, nationalisme en natiestaat.........................................................................................7
5. Secularisatie en cultuuroorlogen...................................................................................................8
6. Imperialisme..................................................................................................................................8
7. De vooravond van de Eerste Wereldoorlog...................................................................................9
Thomas F.X. Noble, e.a. Western Civilization. Beyond Boundaries. Volume II: Since 1560. Seventh
Edition. (Boston, 2018)
, Begrippen uit Noble
19. An age of Revolution, 1789-1815
In Frankrijk, het ‘volk’ – iedereen die niet bij de clerus (eerste stand) of
Derde stand de adelstand (tweede stand) hoort. Orgaan van de
volksvertegenwoordiging – Staten-Generaal.
Legislatief orgaan wat ontstond in Frankrijk in juni 1789, wanneer leden
van de derde stand in de Staten-Generaal – bijgestaan door een aantal
Nationale Vergadering
vertegenwoordigers van de clerus – zichzelf benoemden tot de
volksvertegenwoordigers van de natie.
Een overeenkomst, getekend door de Nationale Vergadering – minus 1
Eed op de Kaatsbaan lid – in Frankrijk op 20 juni 1789, om samen te komen tot een nieuwe
grondwet was geschreven.
Document gemaakt door de Nationale Vergadering van Frankrijk in
Declaratie van de
augustus 1789. Gevormd naar de U.S. Constitution beschrijft het
Rechten van de mens
document de ‘natuurlijke, onvervreemdbare en heilige rechten van de
en de burger
mens.’
Burgers van revolutionair Parijs, wiens bijnaam refereerde aan het feit dat
Sans-Cullotten
zij de hippe kniebroeken (cullottes) niet konden betalen.
Een republikeinse politieke vereniging in revolutionair Frankrijk,
Jacobijnen
vernoemd naar een kloosterorde.
Franse advocaat en revolutionair leider, invloedrijk lid van het Comité
Maximilien de
van Publieke Veiligheid (1793-1794); pleitte voor de Terreur om interne
Robespierre
revolutionairen te onderdrukken.
Systematische onderdrukking van interne vijanden door het Franse
Revolutionaire bestuur van 1793 tot 1794. Ongeveer 14.000 mensen
De Terreur
werden geëxecuteerd waaronder aristocraten, Girondijnen en sans-
cullotten.
Sociëteit van Een machtige politieke vereniging in revolutionair Parijs welke de
Revolutionaire behoeften/wensen van vrouwelijke sans-culotten behartigden.
Republikeinse
Vrouwen
Frans revolutionair bestuur van 1795 tot 1799. Bestond uit een
Directoire uitvoerende raad van vijf mannen, gekozen door het hogerhuis van de
wetgeving.
Franse generaal die deelnam aan een coup in 1799 tegen het Directoire,
Napoleon Bonaparte Napoleon consolideerde zijn macht als Eerste Consul en regeerde als
keizer van 1804 tot 1815.
Wetboek gecreëerd onder Napoleon in 1804 met beperkte acceptatie van
Code Civil revolutionaire winsten – zoals garantie van gelijkheid in taxatie voor alle
sociale klassen.
François Dominique Voormalig slaaf die het eiland St. Domingue (Haïti) als een
Toussaint-Louverture onafhankelijke staat bestuurde na de slavenopstand van 1791.
20. The Industrial Transformation of Europe, 1750-1850
Een systeem van massaproductie van goederen waarbij specialisatie,
Industrialisatie mechanisatie en nieuwe (fossiele) brandstoffen productie efficiënt en
winstgevend maakt.
Ook wel huisnijverheid genoemd, de productie van goederen – draad,
Uitbestedingssysteem stof – in plattelandshuizen door spinners en wevers for een entrepreneur
die grondstoffen bewerkt en de afgewerkte producten verkoopt.