Een uitgebreide samenvatting over Hoofdstuk 19 Sport uit de methode Nectar 6vwo. Een samenvatting waarin alle 5 paragrafen uitgebreid worden uitgelegd in combinatie met handige afbeeldingen. Super handig voor je komende toets!
Bindweefsel: een weefsel dat andere weefsels aan elkaar koppelt en organen op hun plaats
houdt. Dit is dankzij tussencelstof (gelachtig materiaal rond de cellen met veel eiwitten).
Skeletspieren: zo bewegen botten rond draaipunt van gewricht.
Pees:
- Bij beweging trekken langgerekte vezels in je pezen aan
je botten. Die vezels zijn opgebouwd uit het eiwit
collageen (gemaakt door peescellen).
- Tussencelstof: er draaien drie collageenketens
(verbonden door H-bruggen) in elkaar tot quaternaire
structuur = een collageenmolecuul met drievoudig
helix.
- Deze moleculen vormen collageenfibril. Ze liggen
geordend waardoor ze een gestreept uiterlijk hebben.
- De collageenfibrillen vormen een collageenvezel en
meerdere daarvan een collageenbundel. Door deze
keten kan de pees de kracht van de spier goed doorgeven naar het bot.
- Als een pees uitrekt dan scheurt de pees van het bot of
spier af.
- Bij de achillespees wordt door de kracht deze spier
ingedrukt. De gedraaide collageenstrengen slaan
veerenergie op in de pees. Als je jouw kuitspier
samentrekt dan komt de veerenergie weer vrij en kan je
sneller rennen.
Gap junction:
Via dunne uitlopers houden cellen van bindweefsel contact
omdat door tussenstofcel er een grotere afstand is. In het
celmembraan van deze uitlopers zit een connexoneiwit. Waar
het celmembraan van bindweefsel het celmembraan van de
buurcel raakt onstaat een kleine opening in beide membranen
(door connexon-eiwitten): gap junction.
- Door dit eiwitkanaal bewegen ionen en kleine
moleculen. Zo beïnvloeden verandering van cellen
elkaar. Het aantal gap junctions wisselen tussen de
cellen.
Skeletspier: opgebouwd uit lange spiervezels. Deze zijn
ontstaan uit samensmelting van honderden spiercellen. Ze
hebben meerdere kernen. Rond elke bundel spiervezel zit
bindweefsel met bloedvaten voor de doorbloeding van de
spier.
, De spiervezels bundels bevatten eiwitfilamenten, de myofibrillen. Hierdoor kunnen spieren
samentrekken. Deze bestaan uit dikke en dunne filamenten.
- Dunne: opgebouwd uit twee in elkaar gedraaide ketens van actine.
- Dikke: bestaan uit groot aantal keten van eiwit myosine.
Ook deze filamenten zijn geordend gerangschikt. Hierdoor zijn lichte en donkere banden: I-
en A banden. Hierdoor heet het spierweefsel van het skeletspier dwarsgestreept
spierweefsel. In het midden van elke I band bevindt zich een membraan: de Z-lijn. Het deel
tussen twee Z-lijnen heet een sarcomeer (kleinste eenheid
van spiervezel die kan samentrekken).
De axonen van de motorneuronen vertakken tot
neuromusculaire synapsen. Hier komt acetylcholine vrij dat
de spier activeert. De bundels myosine en actine schuiven
in elkaar waardoor de sarcomeren verkorten. Doordat de
axon is vertakt in meerdere spiervezels reageren meerdere
spiervezels op dezelfde impuls.
Motorische eenheid: groep spiervezels die op een impuls
van één axon reageert.
Hartspierweefsel:
- Dwarsgestreept
- Deze cellen van dit weefsel vormen een netwerk van onderlinge verbonden
spiervezels.
Paragraaf 2: Beweging in spiervezels
SR: Het sarcoplasmatisch reticulum (SR), een
netwerk van membranen, ligt rondom elke
bundel myofibrillen van een spiervezel. Het SR
bevat veel Ca2+-ionen.
T-buisjes: Strak tegen het SR aan liggen dunne T-
buisjes. Deze beginnen bij het membraan rond
de spiervezel, het sarcolemma, en dringen diep
in de spiervezel door. T-buisjes zijn gevuld met
vloeistof en bevatten ionkanalen.
Verkorting spier
Bereikt een impuls via een motorneuron de neuromusculaire synaps, dan komt acetylcholine
vrij. De neurotransmitter depolariseert (verandering in membraanpotentiaal/concentratie)
het sarcolemma met de T-buisjes, wat de impuls in de spier
brengt.
Dit leidt tot openen Ca2+-poorten in het SR:
- Ca2+ stroomt de spiervezel in
- De myosinemoleculen schuiven verder tussen de
actinemoleculen, wat de sarcomeren verkorten.
- Gebeurt dit bij meerdere spiervezels te gelijk, dan
verkort de hele spier.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosalieijmker20. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
