Toets LU 9 “basiskennis Oedeem week 10 t/m 13 (LD
9, 14 t/m 19)
Inhoud
LD 9: ” kan de hdt behandeling van oedeem d.m.v. ambulante compressietherapie (zwachtelen en
TEK) beschrijven volgens de Richtlijn lymfoedeem (2014) en de Richtlijn veneuze pathologie (2014) en
kan het werkingsmechanisme en de achterliggende natuurkundige principes als de wet van Laplace
en Pascal bij ACT beschrijven, alsmede de keuze voor het soort zwachtel, zwachtelmateriaal en/of het
type kous onderbouwen.” (week 10, 4 vragen). ...................................................................................... 3
Hoorcollege: ...................................................................................................................................... 11
Boeken:.............................................................................................................................................. 14
Artikel(s)/Video’s: .............................................................................................................................. 14
Socrative vragen tijdens de les: ......................................................................................................... 12
LD 14: ” beschrijft de klachten/verschijnselen/diagnostiek, stadiering, behandeling en gevolgen
(inclusief radiodermatitis en classificatie), prognose van mamacarcinoom (inclusief de ziekte van
Paget) en de verschillende methoden van mammareconstructie.” (week 10, 6 vragen). .................... 15
Hoorcollege: ...................................................................................................................................... 20
Boeken:.............................................................................................................................................. 21
Artikel(s)/Video’s: .............................................................................................................................. 21
LD 15: “kan van een aantal veel voorkomende kankersoorten de TNM classificatie in eigen woorden
vertalen en de operatieve behandeling ervan benoemen, en kan het klinisch beeld, de klachten en
verschijnselen, diagnostiek en behandelingsmogelijkheden van verschillende vormen van midline
oedeem beschrijven.” (week , 6 vragen). .............................................................................................. 22
Hoorcollege: .......................................................................................... Error! Bookmark not defined.
Boeken:.............................................................................................................................................. 30
Artikel(s)/Video’s: .............................................................................................................................. 30
LD 16: “kan een eenvoudig bewegingsonderzoek van de schouder beschrijven bij een patiënt met
secundair lymfoedeem na borstkanker.” (week , 2 vragen) .................................................................. 31
Hoorcollege: .......................................................................................... Error! Bookmark not defined.
Boeken:.................................................................................................. Error! Bookmark not defined.
Artikel(s)/Video’s: .............................................................................................................................. 34
LD 17: “kan de algemene bouw en werking van spieren en gewrichten (met bijbehorende structuren)
beschrijven en hierbij samenstellende delen van de thorax, hoofd-hals en bovenste en onderste
extremiteit en normale functies van spieren en gewrichten benoemen en herkennen.” (week , 8
vragen) .................................................................................................................................................. 35
Hoorcollege: ...................................................................................................................................... 38
Boeken:.............................................................................................................................................. 42
Artikel(s)/Video’s: .............................................................................................................................. 42
1
,LD 18: “kan de verschillende bewegingsmogelijkheden van de schouder, schoudergordel, enkel, knie,
heup, elleboog en pols beschrijven.” (week 13, 7 vragen) .................................................................... 43
Hoorcollege: .......................................................................................... Error! Bookmark not defined.
Boeken:.............................................................................................................................................. 47
Artikel(s)/Video’s: .............................................................................................................................. 47
LD 19: “kan uitleggen welke bewegingsproblemen bij een patiënt met secundair lymfoedeem na
borstkanker voorkomen en kan beschrijven welke oefeningen bij eenvoudige bewegingsproblematiek
van de schouder toegepast kunnen worden.” (week 13, 3 vragen) ...................................................... 34
Hoorcollege: .......................................................................................... Error! Bookmark not defined.
Boeken:.................................................................................................. Error! Bookmark not defined.
Artikel(s)/Video’s: .............................................................................................................................. 34
Per leerdoel aantal vragen (toets II):
Leerdoel Vragen Week BB
9. De student kan de hdt behandeling van oedeem d.m.v. ambulante compressietherapie (zwachtelen en TEK) TM 2: 4 10
beschrijven volgens de Richtlijn lymfoedeem (2014) en de Richtlijn veneuze pathologie (2014) en kan het TM 3: 4 Her: 4
werkingsmechanisme en de achterliggende natuurkundige principes als de wet van Laplace en Pascal bij ACT
beschrijven, alsmede de keuze voor het soort zwachtel, zwachtelmateriaal en/of het type kous onderbouwen.
14. De student beschrijft de klachten/verschijnselen/diagnostiek, stadiering, behandeling en gevolgen (inclusief TM 2: 6 10
radiodermatitis en classificatie), prognose van mamacarcinoom (inclusief de ziekte van Paget) en de verschillende TM 3: 6 Her:6
methoden van mammareconstructie.
15. De student kan van een aantal veel voorkomende kankersoorten de TNM classificatie in eigen woorden vertalen en TM 2: 6 Her: 5
de operatieve behandeling ervan benoemen, en kan het klinisch beeld, de klachten en verschijnselen, diagnostiek en TM 3: 5
behandelingsmogelijkheden van verschillende vormen van midline oedeem beschrijven.
16. De student kan een eenvoudig bewegingsonderzoek van de schouder beschrijven bij een patiënt met secundair TM 2: 2 Her: 2
lymfoedeem na borstkanker. TM 3: 2
17. De student kan de algemene bouw en werking van spieren en gewrichten (met bijbehorende structuren) beschrijven TM 2: 9 Her: 7
en hierbij samenstellende delen van de thorax, hoofd-hals en bovenste en onderste extremiteit en normale functies van TM 3: 8
spieren en gewrichten benoemen en herkennen.
18. De student kan de verschillende bewegingsmogelijkheden van de schouder, schoudergordel, enkel, knie, heup, TM 2: 7 Her: 6
elleboog en pols beschrijven. TM 3: 7
19. De student kan uitleggen welke bewegingsproblemen bij een patiënt met secundair lymfoedeem na borstkanker TM 2: 3 Her: 3
voorkomen en kan beschrijven welke oefeningen bij eenvoudige bewegingsproblematiek van de schouder toegepast TM 3: 3 (TTL: 37
kunnen worden. vragen)
+ 23 TM 1
Her*= herkansing aantal vragen
❖ Semester 1: 3 deeltoetsen over de kennis van LU9 (1 eindcijfer, 10 studiepunten);
❖ Multiple choice: week 7 (45 vragen), 14 (90 vragen) 20 (105 vragen =240 vragen) en herkansing (105);
❖ 3 antwoordopties. Cesuur vastgesteld op 55% (+ gokkans);
❖ Eerste toets: 146 punten voor 5,5. Tweede toets: 73 punten voor 5,5. Elk toetsmoment herhaling van de vorige stof + nieuwe
stof.
❖ Na elk toetsmoment een inzagemoment (zie rooster en lesplanning voor data). Antwoorden niet vergeten mee te nemen.
Belangrijk:
De samenvatting is gemaakt op basis van de leer- en subdoelen. Daarom zijn sommige literatuur en/of
hoorcollege niet samengevat, zodat het geen overbodig info bevat. Het is voornamelijk bij elkaar toegevoegd.
2
,LD 9: ” kan de hdt behandeling van oedeem d.m.v. ambulante compressietherapie (zwachtelen en TEK)
beschrijven volgens de Richtlijn lymf (2014) en de Richtlijn veneuze & kan het werkingsmechanisme en de
achterliggende natuurkundige principes als de wet van Laplace en Pascal bij ACT beschrijven, alsmede de keuze
voor het soort zwachtel, zwachtelmateriaal en/of het type kous onderbouwen.” (week 10, 4 vragen).
Subleerdoelen. De student kan:
1. het werkingsmechanisme van ambulante compressietherapie op oedeem alsmede
achterliggende natuurkundige principes als de wet van Laplace & de wet van Pascal te beschrijven.
Wanneer TEK (therapeutische elastische kous?
- Einde initiële behandelfase, overgang onderhoudsfase
- Kosten effectief in relatie met zelfmanagement lymfoedeem
- Voorkomen van meer zwelling
- Stabiliseren v/h oedeem (+behoud v/h verkregen effect)
De werking van ACT (ambulante compressie therapie)= een combi van bandageregen en spierpomptraining wordt ACT
genoemd. Het berust op het uitoefenen van druk, waardoor de venen zich vernauwen. Er treedt een vermindering v/h
bloedvolume en een stijging v/d veneuze doorstroming op. De spierpomp kan nu beter functioneren en de verminderde
veneuze drainage verbeteren. De compressie op zichzelf heeft geen invloed op de veneuze druk.
Bij het zwachtelen dient men te handelen naar de wet van Laplace:
P= S:R
P: druk op het been
S: spanning in de zwachtel
R: straal: ingeschreven cirkel op de plaats waar de druk wordt gegeven.
- Druk neem af bij constant spanning en groter wordende straal
- Druk neem toe bij constant spanning en kleiner wordende straal
De wet van Pascal
Een druk die wordt uitgeoefend op een vloeistof die zich in een geheel gebeld en gesloten vat bevindt, zal zich onverminderd
in alle richtingen voortplanten.
Doel Wet van Laplace:
- Druk neemt af bij constant spanning en groter wordende straal.
- Druk neemt toe bij constant spanning en kleiner wordende straal.
→ Druk die het compressiemiddel uitoefent is groter op plaatsen die uitsteken of waar de straal klein is!
P= P0 + pgn
P: hydrostatische druk
P0: referentiedruk
G: zwaartekrachtsversnelling
P: dichtheid v/d vloeistof
2. de indicaties en contra-indicaties van TEK beschrijven
Indicaties Absolute contra-indicaties
-Lymfoedeem (primair of secundair) • Arteriele insufficientie EAI <0,8
-Lipoedeem • Cardiale klachten
-Veneus oedeem; • Totaal afgesloten diep veneus systeem
*Chronische veneuze insufficientie (CVI) • Acute ontstekingen
*Diepe veneuze trombose • Acute trombose
*Ulcus cruris venosum • Allergie compressie materialen
-Post trombotisch syndroom • Ulcera met onbekende oorzaak
-(Zwangerschaps) varices • Ernstige decompensation cordis (hartfalen)
• Immobiliteit (geen spierpomp funcite)
• Bacteriele veneuze ontstekingen
• Totale occlusie diepe veneuze systeem → afknellen
3
, 3. de werking van verschillende soorten zwachtels (o.a. korte rek/ lange rek/ inelastisch) en
verbandmaterialen (o.a. klittenbandzwachtel) te benoemen inclusief de toepassing ervan te
beschrijven wat pelotten zijn en waarom en op welke wijze deze gebruikt kunnen worden met in
achtneming van de wet van Laplace
Soorten ACT:
- Inelastisch
- Elastisch korte rek
- Elastisch lange rek
Soorten ACT:
- Er zijn aanwijzingen dat inelastische zwachtels mogelijk meer volumereductie
veroorzaken, dan elastische zwachtels. Echter zijn de inelastische zwachtels
niet herbruikbaar en zijn dus erg kostbaar.
- Korte rek zwachtel (jullie pakket):
o Lage rustdruk & hoge werkdruk (hoge stiffness??)
o Mobiele patiënten
o Bevorderd spierpompfunctie
o Dag en nacht door lage rustdruk
- Lange rek zwachtel: (lage stiffness??)
o Rustdruk is werkdruk
o Immobiele patiënten
o Laag masserend effect
o S’ nachts niet
Pelotten= opvulstukjes. Deze worden gebruikt om de druk v/d zwachtel te
harmoniseren en daardoor ook de huid te beschermen. Of het wordt gebruikt
om de druk onder de zwachtel lokaal te verhogen.
Polsteren= is het gebruikmaken van veerkrachtig materiaal (watten en
pelotten) om de druk v/d zwachtel op het ledemaat te veranderen.
o Druk van de zwachtel verlagen om de huid te beschermen
o Druk van de zwachtel verlagen op uitstekende delen door
egalisering welvingen
o Druk van de zwachtel verhogen bijv. achter malleoli
(gebruikmaking pelotten)
- Polsteren verlaagt de effectieve druk en belemmert de
beweeglijkheid en gewrichtsfunctie.
o Gebruik polsmateriaalmoet tot een minimum beperkt
worden
4. de huidtherapeutische behandeling van oedeem door middel van zwachtelen in de (initiële)
behandelfase en onderhouds(behandel)fase te beschrijven en onderscheiden
Zwachtelen: volumereductie
→Initiële) behandelfase → kortdurend, therapeutisch. Actieve behandeldoelen zoals volumereductie.
→Onderhouden (behandel) fase → langdurend: tertiaire preventie. (zelfmanagement)
Gericht op:
- Het voorkomen van progressie van oedeem
- Het behouden van verkregen verbeteringen
- Het verminderen v/d impact op het algeheel menselijk functioneren v/d patiënt.
TEK: stabiliseren oedeem en voorkomen volumetoename → onderhouden (behandel) fase.
Interventie (Initiële) behandelfase Onderhouds(behandelfase
Zwachtelen X Zelf zwachtelen
TEK X (indien maximale volumereductie is bereikt)
Bij immobiliteit pt. klittenband systeem, tek kousen werken niet goed.
Belang van zelfmanagement (zelf zwachtelen, zelf mld)
- Preventie en zelfmanagement is essentieel bij een chronische ziekte
- Gericht op zelfcontrole en behandeling met als doel de chronische aandoening in het leven van alledag in te passen
- Patiënt als manager van zijn behandeling!
-chronic care model> tertiaire preventie
4
