Samenvatning Hoofdlijnenen dederlands necht
H1: terreinverkennining
1.2 Waarom recht?
Deze vraaing heef etrekkining op de 4 functiesvan het recht
1. Normatievie functie
- Gedraingsreingels waarvan naingenoeing iedereen vindt, dat zijne moeten worden
naingeleefd en opingevolingd.
- Die ingedraingsreingels (normen) zijnen moreel zo elaningrijnek dat ze schrifelijnek worden
vastingeleingd.
- Ethische normen ( ehoren niet alleen tot de moraal)
- nechtsnormen moord, diefstal, verkrachtning, terroristsche aanvallen en
discriminate weingens ras of ingeslacht.
2. Gieschiloplossiendie functie
- Een rechterlijneke oringanisate (rechterlijneke macht) die ijne uitsluitning oordeelt of
iemand moet worden ingestraf en zo jnea, op welke wijneze en met ehulp van welke
procedure.
3. Additonielie functie
- Het iedt een rechtsreingel als partjneen veringeten zijnen op een epaald punt
afspraken te maken. He en zijne dit wel ingedaan, dan ingaat die afspraak vóór en is
de wetelijneke reingelining niet meer van toepassining.
4. Instrumientielie functie
- De weten he en niks te maken met een epaald norm esef.
- Zie v verkeersrecht. Mensen kunnen niet zelf daarover reingels maken (want dan
moingelijneke teingenoveringestelde afspraken.
1.3 Waar vinden we het recht?
Als recht zoveel met het maatschappelijnek leven te maken heef, is het van ingroot elaning te
weten waar we dat recht kunnen vinden. We spreken in dit ver and ook wel van de
riechtsbronnien. dederlandse recht kent 4 riechtsbronnien:
1. De wet
2. Het verdraing
3. De jneurisprudente
4. De ingewoonte
1.3.1. De wet
- Allereerst zijnen er weten op het terrein van privaatriecht, ook wel het civiele recht of
het uringerlijnek recht ingenoemd.
- Het privaatrecht valt uiteen in 4 deelinge ieden: het piersonien- ien familiieriecht, het
viermogiensriecht, het ondierniemingsriecht en het burgierlijk prociesriecht.
o Personen- en familierecht reingelt zaken als inge oorte, huwelijnek, ingereingistreerd
partnerschap, echtscheidining, adopte, ondercuratelestellining en de reingelining
van het vermoingen tussen echtingenoten.
, o Binnen het vermoingensrecht vallen alle op ingeld waardeer are handeliningen
tussen uringers onderlining waaraan jneuridische ingevolingen ver onden zijnen. (vaas
omstoten, al door ruit, otsining)
o Het onderneminingsrecht is het rechtsinge ied dat alles reingelt wat
onderneminingen en edrijneven etref. Maar ook een aantal losse weten:
Handelsnaamwet, de Handelsreingisterwet en de Faillissementswet.
o Heef iemand een privaatrechtelijnek ingeschil met een ander, dan moet die
persoon naar de rechter stappen om zijnen ingelijnek te krijneingen. Op het terrein van
privaatrecht is er niet een derde (onafankelijneke persoon) die daarvoor in
acte komt, dat moet de uringer zelf doen. (daar de rechter ingaan om een
ingeschil te laten eslechten, noemen we prociedierien.) De reingels op het voeren
van jneuridische procedures op het terrein van het privaatrecht van toepassining
zijnen, worden tot het uringerlijnek procesrecht ingerekend.
- Burgierlijk Wietboiek (BW) estaat uit 9 wet oeken:
1. Personen- en familierecht
2. nechtspersonen
3. Vermoingensrecht in het alingemeen
4. Erfrecht
5. Zakelijneke rechten
6. Alingemeen ingedeelte van het ver intenissenrecht
7. Bijnezondere overeenkomsten
8. Verkeersmiddelen en vervoer
10. Internatonaal privaatrecht
- Daarnaast zijnen er ook weten met etrekkining tot het strafriecht. De staat treedt door
middel van het Open aar Ministerie (OM) actef op om sanctes ( oete,
ingevaningenisstraf en deringelijneke) te eisen ijne overtredining van de normen.
o Staat ezit een monopoliiepositie alleen het OM kan tot vervolingining van
strafbare feiten overingaan.
o Strafrecht en het privaatrecht (specifek het vermoingensrecht) op een
epaalde manier met elkaar ver onden v otsining dmv ingeen voorraning
verlenen, dus oete (vermoingensrecht), maar ook oete aan Staat etalen,
want het niet-verlenen van voorraning is een strafrechtelijnek delict.
- Staatsriecht
o Staatsrecht reingelt ruwweing ingesproken de wijneze waarop het dederlandse
staats estel wordt vormingeingeven en de invloed die de uringers daarop kunnen
uitoefenen.
o De EK, TK, de reingerining, verkieziningen en de totstandkomining van weten komen
aan de orde.
o Grondwiet elaningrijneke wet op dit inge ied, hierin staan de asisreingels van ons
staats estel (een democratsche rechtsstaat) opingesomd.
o Organiiki weten zijnen weten die op ingrond van een deringelijneke opdracht (als
de wetingever een epaalde materie nader moet reingelen ijne de wet) tot stand
komen.
V : Wet op de naad van State, de Kieswet en de Wet op de
rechterlijneke oringanisate.
, - Biestuursriecht
o Vanaf 1 jneanuari 1994 de Algiemienie wiet biestuursriechts(Aw ) in werkining
ingetreden.
o Bestuursrecht heef etrekkining op de moingelijnekheden die de overheid heef
om reingulerend op te treden ten aanzien van de maatschappijne.
- Bijne strafrecht, staatsrecht en estuursrecht zien we dat de staat en overheid steeds
een elaningrijneke plaats innemen dus publiiekriecht.
o Het procesrecht dat aan deze rechtsinge ieden ver onden is (dus de reingels als
de rechter in eeld komt) wordt eveneens tot het pu liek recht ingerekend.
o Zie finguur 1.6 voor de rechtsinge ieden en hun weten. Paingina 23
- Wie zijnen wietgievier?
o Wetingevers op centraal niveau en op decentraal niveau
Op centraal niveau is de natonalie wietgievier
Deze is sameningesteld uit de reingerining en de Staten-Generaal (EK
+ TK)
De weten van de natonale wetingever vormen tezamen de
reingelingevining uit Den Haaing (het Binnenhof)
Op provinciaal en ingemeentelijnek niveau zijnen er de diecientralie wietgieviers
Uitingevaardiingde reingels draingen niet de naam ‘wet’ maar
‘verordenining’.
- naningorde tussen wetingevende oringanen, 3 reingels:
1. Hoingere reingels ingaan oven laingere reingels.
2. Bijnezondere reingels ingaan oven alingemene reingels.
3. Joningere reingels ingaan oven oudere reingels.
- Wet in formele en materiële zin
o Een wiet in formielie zin is een wet die tot stand is ingekomen door reingerining en
Staten-Generaal ingezamenlijnek, de natonale wetingever dus.
o Een wiet in matieriëlie zin is iedere reingelining van een wetingever die estemd is
voor een on epaald aantal en dus niet ijne name ingenoemde personen te
ingelden.
Op provinciaal en ingemeentelijnek niveau worden ingeen weten in formele
zin uitingevaardiingd.
1.3.2 Verdraing
- diet alleen in weten treeen we recht aan, ook verdraingen ehelzen rechtsreingels.
Deze reingels noemen we verdraings epaliningen.
o Een vierdrag is een afspraak, een overeenkomst, ingesloten door twee of meer
staten.
, 1.3.3 Jurisprudente
Eerst ingaan we in op de vraaing waarom jneurisprudente een rechts ron is en vervolingens
ehandelen we een aantal interpretatemethoden en redeneerwijnezen.
- Waarom rechts ron?
o Jurisprudientie etekent rechtspraak. necht wordt ingesproken door een enkele
rechter (unus) of door een rechterlijnek colleinge. Hun eslissiningen worden
vonnissen, arresten of uitspraken ingenoemd dit haningt af van de rechter of
het colleinge.
Een vonnis wordt ingeingeven door de recht ank.
Een arriest wordt ingewezen door een ingerechtshof en de Hoinge naad.
Op alle terreinen van het recht, ehalve die van het privaatrecht, het
onderneminingsrecht en het strafrecht, worden eslissiningen van
rechters of rechtscolleinges ‘uitspraken’ ingenoemd.
- Intierprietatiemiethodien
1. Disgrammatcalisintirpritatimithodi
o Bijne de uitleing van een woord knoopt de rechter aan ijne de etekenis die het
heef in het alledaaingse spreekinge ruik.
2. Diswitehietoriechisintirpritatimithodi
o De rechter eroept zich ijne dit hulpmiddel op een passainge uit de
parlementaire ingeschiedenis van de etreeende wet.
3. Disantcipirindisintirpritatimithodi
o Bijne het formuleren van zijnen reingel aseert de rechter zich in dit ingeval op
toekomsting recht, of op ijnena-recht dus.
o Als nu ijnena zeker is dat een wetsvoorstel wet zal worden, kan een rechter
zich in zijnen oordeel alvast op de inhoud van die nieuwe reingelining eroepen
antciperen.
4. Disrichtevirgilijkindisintirpritatimithodi
o Als de rechter deze methode hanteert, verwijnest hijne ijne de eantwoordining van
de vraaing hoe jnee een vaaing woord of onduidelijnek zin in een (dederlandse) wet
moet lezen, naar een uitenlands rechtsstelsel waarin de etreeende materie
ook is ingereingeld.
5. Diseyetimatechisintirpritatimithodi
o Als de rechter deze methode toepast, leingt hijne een woord of een zinsnede uit
een wetelijneke epalining uit aan de hand van de reingelining waarvan die epalining
onderdeel uitmaakt.
6. Distiliologiechisintirpritatimithodi
o Een wet of wetelijneke epalining wordt altjned met een epaald doel
uitingevaardiingd. De wetingever wil met zo’n daad van wetingevining iets
ewerkstelliingen. Bijne deze methode doet de rechter een eroep op de
edoelining die de wetingever met de reingelining heef ingehad.
o Met een eroep op deze edoelining, ingeef hijne dan invullining aan woorden in de
tekst die niet (ingeheel) duidelijnek zijnen.
7. Ovirigisintirpritatimithodin
o Bijne vooral privaatrecht:
Pricidintinintirpritati
