Hoofdstuk 21 Afweer
Paragraaf 21.1 Geen indringers
Ziekteverwekkers zijn pas in je lichaam als ze een celmembraan hebben gepasseerd.
Ziekteverwekkers kunnen bacteriën, virussen, schimmels of paracieten zijn.
Virussen hebben een gastheer nodig om te overleven. Binas 77D
Ziekteverwekkers zijn schadelijk omdat ze zorgen voor beschadigde cellen en ze geven toxines
(giftige stoffen) af. Symptomen van de ziekte zijn vaak reacties van het eigen afweersysteem.
De eerste verdedigingslinie van het lichaam is:
- De huid (barrière + pH)
De huid maakt constant nieuwe huidcellen in de kiemlaag. Dede cellen in hoornlaag slijten af.
Melanocyten maken het pigment melanine bruine huid. Melanonine beschermt het DNA
tegen UV-schade
- Maagzuur
- Slijmlaag + trilhaarcellen
- Bacteriedodende enzymen (lysozym)
Planten verdedigen zich op verschillende manieren:
Paragraaf 21.2 Niet-specifieke
afweer
Lichaamseigen cellen presenteren stukjes eiwit op de buitenkant van het
celmembraan (=antigenen) wordt herkend door het afweersysteem
als gezond.
Lichaamseigen cellen presenteren
stukjes virus of gemuteerde eiwitten op de buitenkant van het
celmembraan (=antigenen) wordt herkend door het
afweersysteem als ongezond.
Lichaamsvreemde moleculen herkend? complement systeem in werking (bloedeiwitten van het
afweersysteem) Binas 84J1
1. Eiwitten in je bloed die de productie van signaalstoffen (cytokines) activeren bloedvat
verwijding + grotere ‘gaten’ in de bloedvaatjes
2. Opsonisatie: eiwitten gaan op ziekteverwekker zitten zodat ze beter herkenbaar zijn voor
witte bloedcellen
3. Lysis van de bacterie: celmembraan van de bacterie wordt doorboort
Cellen van het niet-specifieke afweersysteem: granulocyten. Dit zijn witte bloedcellen die blaasjes
met giftige stoffen voor bacteriën, schimmels en parasieten bevat.
, Cellen van het niet-specifieke afweersysteem: macrofagen. Dit zijn witte bloedcellen die
ziekteverwekkers kunnen ‘opeten’ fagocytose. Worden ook wel fagocyten genoemd.
Cellen van het niet-specifieke afweersysteem: natural killer cellen (NK cellen). Dit zijn witte
bloedcellen die de afwijkende eiwitten op zieke cellen herkend. Doorboort de cel waardoor hij
doodgaat (lysis) of geeft eiwitten af die het enzym Dnase activeert DNA schade apoptose.
Paragraaf 21.3 Specifieke afweer en antistoffen
Als een ziekteverwekker eenmaal in het lichaam is zijn er veel verschillende soorten witte
bloedcellen.
Witte bloedcellen worden gemaakt in het beenmerg. Sommigen rijpen verder in de thymus.
Lymfeknopen zijn verzamelplekken voor witte bloedcellen.
Specifieke afweer witte bloedcellen die tegen één ziekteverwekker werken
- T-lymfocyten maken geïnfecteerde cellen dood
- B-lymfocyten maken antistoffen tegen ziekteverwekkers die nog in je bloed/weefselvloeistof
zitten
De aspecifieke afweer:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mlobbert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,29. Je zit daarna nergens aan vast.