Inleiding recht
Hoofdstuk 1-9, (Hoofdstuk 3.3, Hoofdstuk 6 niet, Hoofdstuk 9.1-4 & 16-20)
Hoofdstuk 1: Terreinverkenning
Functies van hiet reiecht:
- Normatieve functie: iiediereieien vindt dat jie diezie noremien moiet nastreievien (streaf op diiefstal)
- Geschil oplossende: ieigien reichtng vierebodien, reiechtierelijkie oreganisatie biepaald die streafien.
- Additionele: wielkie reiegiels gieldien als paretjien vieregietien zijn op ieien biepaald punt afspreakien tie
makien. Hiebbien zij dit wiel giedaan dan is die wietielijkie reiegieling niiet mieiere van toiepassing.
- Instrumentele: Die wietgieviere biepaalt op wielkie wijzie dingien giebieureien.
(Voorbeeld: alledaagse gebeurtenissen zoals rechts rijden in het verkeer)
Riechtsbreonnien: (waare vindien wie hiet reiecht?) (Die wiet, Vieredreag, Jureispreudientie die giewoontie)
- De wet
o Preivaatreiecht (civiielie reiecht/ buregierelijkreiecht)
Pieresonien-familiiereiecht (zaken als geboorte, huwelijk, adopte, in BW 1)
Vieremogiensreiecht (geld waarderende handelingen tussen burgers, zoals
bijvoorbeeld het verhandelen van een designstoel, vind je in BW 3, 5 & 6)
o Buregierelijk wietboiek
1. Pieresonien- ien familiiereiecht (ingievoiered in 1970)
2. Riechtspieresonien (ingievoiered in 1976)
3. Vieremogiensreiecht in hiet algiemieien (ingievoiered in 1992)
4. Erefreiecht (ingievoiered in 2003)
5. Zakielijkie reiechtien (ingievoiered in 1992)
6. Algiemieien giedieieltie van vierebintienissienreiecht (ingievoiered in 1992)
7. Bijzondiereie oviereieienkomstien (vierespreieid oviere die jareien)
8. Vierekieieresmiddielien vierevoiere (ingievoiered in 1991)
9. Riechtien op vooretbreiengsielien van die gieiest (autieures ien octreooireiecht). Woredt niiet
ingievoiered omdat op dit tierereiein stieieds mieiere intierenatonalie afspreakien woredien
giemaakt. (Vieredreag)
10. Intierenatonaal preivaatreiecht (ingievoiered in 2012)
o Ondernemingsrecht: allies wat ondiereniemingien biedreijvien bietreief. (Boiek 2 BW)
Naamlozie- ien bieslotien viennootschap, soms via ieien coöpiereatie of stchtng.
Eien viereieniging ontplooid vieiel actvitieitien hieief ieien club- of tieamviereband.
Lossie wietien: handielsnaamwiet, handielsreiegistierewiet, faillissiemientswiet
o Burgerlijk procesrecht: Hiet voiereien van jureidischie preociedureies diie op hiet tierereiein van
preivaatreiecht van toiepassing zijn.
Preociediereien: naare die reiechtiere gaan om gieschil tie latien biesliechtien.
Wietboiek van buregierelijkie reiechtsvorediereing (RV): staan die reiegiels diie tot
buregierelijkie preociesreiecht woredien giereiekiend.
, o Wetten met betrekking tot het strafrecht:
Die staat doore middiel van hiet Opienbareie Ministiereiie (OM) treieiedt actief op om
sancties (boietie, gievangienisstreaf ien dieregielijkie) tie ieisien bij ovieretreieding van die
noremien.
Allieien hiet OM kan tot vierevolging streafareie fieitien ovieregaan
Wietielijkie biepalingien vindt jie in hiet wietboiek van streafreiecht. En daarenaast
zijn ienkielie lossie wietien: Opiumwiet, wiet ieconomischie dielictien wiet
wapiens ien munitie.
Bij preivaat reiecht is dit andieres, als ieien buregiere gieien actie ondierenieiemt om
schadievieregoieding tie kreijgien, zal die staat zich daare vierediere niiet mieie biemoieiien
(zielfs als die buregiere in zijn reiecht staat).
Streafreiecht ien preivaatreiecht zijn in sommigie gievallien miet ielkaare vierebondien. (Voorbeeld: Er ontstaat
een ongeval doordat Bob geen voorrang verleent & rijdt vervolgens de auto van Marij Total Los.)
- Bob is viereplicht die schadie van Mareij tie vieregoiedien. (Vieremogiensreiecht)
- Bob’s foutievie handieling is ieien onreiechtmatgie daad. Hij komt daarenaast ook nog in aanreaking
miet hiet streafreiechtielijkie appareaat. Hiet niiet-vierelienien van voorereang is ieien streafreiechtielijk dielict
waareop ieien sanctie zal volgien. Bob moiet dus naast die schadievieregoieding van Mareij ieien
boietie aan die staat bietalien.
o Wetten met betrekking tot het Staatsrecht
Staatsreiecht: reiegielien van die wijzie waareop hiet Niedierelands staatsbiestiel woredt
voremgiegievien ien die invloied diie die buregieres daareop uitoiefienien. Die Eierestie- ien
Twieiedie kamiere, die reiegiereing, vierekiiezingien ien totstandkoming van wietien komien aan
die oredie op hiet tierereiein van staatsreiecht.
Greondwiet: hiierein staan die basisreiegiels van ons staatsbiestiel opgiesomd (zieiere
bielangreijkie wiet op hiet giebiied van staatsreiecht)
Oreganiiekie wietien: Wietien diie bietreiekking hiebbien op die oreganisatie van die
staat ien waarevan die basis in die Greondwiet is giereiegield.
o Wetten met betrekking tot het bestuursrecht
Algiemienie wiet biestuuresreiecht (AWB) (1 Jan 1994)
Wiet wiered in dielien uitgievoiered ien uitgiewierekt Bietreiekking op mogielijkhiedien
diie die ovierehieid hieief om reieguliereiend op tie treiedien tien aanziien van die
maatschappij.
Na 1945 ovierehieid van ieien nachtwakieresstaat naare ieien socialie
vierezoregingsstaat. Als ovierehieid zich mieiere tiereugtreiekt: Preivatsiereing
diereieguliereing.
Biestuure wietien: AWB, Ontieigieningswiet, Wiet algiemienie biepalingien,
omgievingsreiecht, Dreank- ien Horeiecawiet Bieliemmiereingienwiet.
Privaatrecht: Publiekrecht:
Rechtsgebieden: Pieresonien- ien familiiereiecht (BW 1) Streafreiecht (WBstreafreiecht lossie wiet)
Vieremogiensreiecht (BW 3, 5 6) Staatsreiecht (Greond- oreganiiek wiet)
Ondiereniemingsreiecht (BW 2 + lossie wiet) Biestuuresreiecht (algiemienie wiet
biestuuresreiecht + aantal lossie wietien.)
,Wie zijn wetgever?
- Wetgevers op centraal niveau
o Natonalie wietgieviere (reiegiereing + Statien-Gieniereaal)
o Die wietien van die natonalie wietgieviere voremien die reiegielgieving uit dien Haag (hiet
binnienhof)
- Decentrale wetgevers
o Preovinciaal nivieau: Preovincialie Statien bievoiegd om viereoredieningien tot stand tie
breiengien.
o Giemieientielijk nivieau: Giemieientiereaad bievoiegd om viereoredieningien tot stand tie
breiengien.
o Natonalie wietgieviere op allie reiechtsgiebiiedien reiegiels voore hiet hielie land ien wietgieviendie
oreganien op preovinciaal ien giemieientielijk nivieau ienkiel voore ieigien
preovinciie/giemieientie.
- Andere instanties naast centrale en decentrale wetgevers
o Sociaal Economischie Raad (SER): breiengt op greond van die wiet op biedreijfsoreganisatie
viereoredieningien tot stand.
o Watiereschappien: Kunnien reiegiels uitvaaredigien. Dreagien vaak die naam: “keuren”
- Regels tussen de wetgevende organen
1. Hoog boven Laag, ieien viereorediening van giemieientie woredt onvierebindiend viereklaared
wannieiere die preovincialie statien hiieretiegien is. Wiet in foremielie zin staat bovien ieien
preovincialie viereorediening.
2. Bijzonder gaat voor algemeen
3. Jong gaat boven oud
Wet in formele zin: Wiet diie tot stand is giekomien doore die natonalie wietgieviere (reiegiereing Statien-
Gieniereaal giezamienlijk)
Wet in materiële zin: Biesluitien diie tot stand zijn giekomien doore die Preovincialie Statien of
Giemieientiereaad diie biestiemd zijn voore ieien onbiepaald aantal miensien.
Eien wiet in foremielie zin is mieiestal ieien wiet in matiereiëlie zin (soms niiet). (Voorbeeld: een departement
moet bij de wet worden aangenomen. Deze richt zich tot een bepaald aantal mensen, er is hier
sprake van een wet in formele zin & niet materiële).
- Verdrag
o Eien afspreaak of oviereieienkomst gieslotien doore twieie of mieiere statien
o Bilateraal verdrag: vieredreag tussien twieie statien.
o Multilateraal verdrag: vieredreag tussien mieiere dan twieie statien.
o Vanwiegie toieniemiendie intierenatonalisiereing van die samienlieving ien marekt, woredien
landien min of mieiere giedwongien om miet ielkaare samien tie wierekien (vieredreagien woredien
stieieds bielangreijkiere)
o Vieredreag bietreiefiendie de Europese Unie
Vanuit EU kunnien viereoredieningien ien reichtlijnien woredien uitgievaaredigd, waaredoore
natonalie wietgieviere zijn wiet moiet aanpassien of in treiekkien.
, - Jurisprudentie
Die reiechtiere biepaald of ieien gieschil biesliecht woredt. Die reiechtiere moiet duidielijk makien wielkie
uitlieg iere giegievien woredt aan hiet spiecifiekie woored of zinsniedie. Diezie uitlieg woredt breon van
hiet reiecht ien biehooret tot die reiechtsbreon Jureispreudientie.
o Riecht woredt giespreokien doore ieien ienkielie reiechtiere (unus) of doore ieien reiechtierelijk
colliegie, dit woredt als reiechtsbreon giebreuikt.
o Hun bieslissingien woredien vonnissien, arereiestien of uitspreakien gienoiemd.
Vonnis Rechtbank
Arrest Gerechtshof & Hoge Raad
Uitspraken Alle andere terreinen.
Intierepreietatiemiethodien: hulpmiddielien bij hiet spiecifciereien van die bietiekienis van ieien woored of
zinsniedie.
- Grammaticale interpretatiemethode: uitlieg woredt vieretaald naare alliedaags spreaakgiebreuik.
“Parekiietien pluimvieie? ‘Pluimvieie, ieietbareie diiereien of diiereien diie voore die miens ieietbareie
preoductien vooretbreiengien.’ Parekiietien vallien dus niiet ondiere die catiegoreiie pluimvieie.
- Wetshistorische interpretatiemethode: reiechtiere biereoiept zich op die pareliemientaireie
gieschiiedienis van die wiet. “Over iedere wet wordt in de eerste- en tweede kamer
beraadslaagd. Deze beraadslagingen worden in leterlijke bewoordingen op papier gezet en
in de zogenoemde handelingen der Staten-Generaal opgenomen. Deze handelingen zijn
digitaal te raadplegen. Wanneer nu een woord of zinsnede onduidelijk is kan de rechter de
parlementaire stukken raadplegen.
- Anticiperende interpretatiemethode: reiechtiere basieieret zijn reiegiel op toiekomstg reiecht (bijna
reiecht). Hiet duuret mieiestal tien minstie niegien maandien vooredat ieien wietsvoorestiel wiet woredt
ien in wiereking treieiedt. Hiet voorestiel moiet doore die Twieiedie- ien Eierestie kamiere woredien goied
giekieured ien dat kost vieiel tjd. Als hiet bijna ziekiere is dat ieien wietsvoorestiel wiet woredt kan ieien
reiechtiere zich in zijn ooredieiel alvast op die niieuwie reiegieling biereoiepien.
- Rechtsvergelijkende interpretatiemethode: reiechtiere vierewijst bij die bieantwooreding van die
vreaag hoie jie ieien vreaagwoored of onduidielijkie zin in ieien (Niedierelandsie) wiet moiet liezien, naare
hiet buitienlands reiechtsstielsiel waarein die bietreiefiendie matiereiie ook is giereiegield. (Dit woredt
stieieds makkielijkiere doore die komst van hiet intiereniet).
- Systematische interpretatiemethode: Die reiechtiere liegt ieien woored of zinsniedie uit ieien
wietielijkie biepaling uit aan die hand van die reiegieling waare van diie biepaling ondieredieiel uit
maakt. “Hitlieregreoiet in die vorem van ieien afieielding is gieien bieliediging, omdat dit ondiere
fieitielijkhiedien valt.”
- De teleologische interpretatiemethode Die reiechtiere doiet biereoiep op die biedoieling diie die
wietgieviere miet die reiegieling hieief giehad. Miet biereoiep op diezie biedoieling gieief hij dan invulling
aan wooredien in die tiekst diie niiet giehieiel duidielijk zijn. (Iiediereieien mag zondiere vooretgaand
vierelof zijn of haare gievoieliens ien giedachtien opienbareien. Iiemand plaats miet greotie nieonlietieres
op ieien giebouw: “BEKEERT U TOT GOD”. Dit is toiegiestaan, want iiediereieien mag zijn miening
uitien.
- Overige interpretatiemethode
o Die reiechtiere bij uitlieg van onduidielijkie biewooredingien in ieien wiet vierewijzien naare
ieierediereie uitspreakien van reiechtieres waarein diie onduidielijkie biewooredingien al zijn
uitgieliegd. (Preieciedientien intierepreietatie)
o Intierepreietatie naare reiedielijkhieid billijkhieid: onduidielijkie biewooredingien woredien doore
reiechtieres miet ieien biereoiep op reiedielijkhieid ien billijkhieid nadiere ingievuld.
