Tentamenweek 3 | Urban Dynamics
Week 1
5/02 Dr. Jannes Willems Literatuur: Couch, Ch (2016). Urban Planning: An Introduction, Palgrave
Macmillan, Basingstoke. Introduction and Chapter 1, Pp. 1-54.
8/02/2024 Dr Jannes Willems Literatuur: Kenny, J.T. (2010) Urban Geography. In: Hutchinson, R.
(Ed.) Encyclopedia of Urban Studies. SAGE Publications, London. Pp. 872-876,
https://doi.org/10.4135/9781412971973 & Couch, Ch (2016). Urban Planning: An Introduction,
Palgrave Macmillan, Basingstoke. Chapter 2, Pp. 55-64 (please note only until p. 64!)
9/02/2024 Laura Literatuur: Milikowski, F. (2018, 24 januari). ‘Zijn we vergeten wie we zijn?’ De
Groene Amsterdammer. https://www.groene.nl/artikel/zijn-we-vergeten-wie-we-zijn
Urban Dynamics: Amsterdam in context (lecture 1)
Hoofdpunten
Uitleggen hoe steden functioneren en (waardoor ze) veranderen;
Een reeks stedelijke dynamieken door drijvende krachten verklaren, en de rol van planning
daarin;
Het multischalige karakter van (mondiale) drijvende krachten en hun lokale impact begrijpen,
evenals de bijbehorende actieradius voor planners.
Inzichten uit de humane geografie toepassen op de studie van stedelijke dynamiek.
Inzichten uit de discipline van stedelijke en regionale planning toepassen op de studie van
stedelijke dynamiek; - de disciplines van menselijke geografie en
De disciplines menselijke geografie en stedelijke en regionale planning positioneren binnen de
sociale wetenschappen;
Rationale van de cursus
Wat zijn Urban Dynamics?
Verandering in kenmerken Verandering in ruimtelijke patronen
Functies (On)gelijkheid
, Bevolking Bevolking
Betekenissen Betekenissen
Morfologie Morfologie
Waarom zijn Urban Dynamics belangrijk om te overwegen?
Dagelijks leven
Kansen van mensen op lange termijn
Functioneren van onze samenleving
Economische groeimachines
Klimaatverandering
Wat zijn drijvende krachten?
“Stad-overstijgende sociale en fysieke veranderingen".
Multi-level karakter: lokale veranderingen kunnen beter worden begrepen door rekening te houden
met meerdere geografische schalen.
Mondiale krachten kunnen leiden tot verschillende stedelijke dynamiek per stad
NL: vergelijk Emmen vs. Groningen; Helmond vs. Eindhoven (zie bijv. Milikowski, 2020)
Stedelijke en regionale planning: mogelijkheden, beperkingen, aanpassingen
Soorten drijvende krachten
Demografie en migratie
Economische structuren
Technologie
Milieu
Samenlevingen: klasse, gelaagdheid
Politiek en de staat
Soorten Urban Dynamics
Sociaal-ruimtelijke dynamiek: segregatie, gentrificatie, emancipatie en vooruitgang, stedelijke
informaliteit
Economische dynamiek: stedelijke economie, consumptie, creatieve en innovatieve steden
Technologische dynamiek: nieuwe mobiliteitspatronen en -structuren, de opkomst van de
slimme stad, platformeconomie
Milieudynamiek: steden als grote uitstoters, beperking van en aanpassing aan het stedelijk
klimaat, stedelijke milieurechtvaardigheid
Human Geography and Urban Planning as Social Sciences (Lecture 2)
Hoofdpunten
, De bredere context: sociale wetenschappen
Het geografisch perspectief
Het planningsperspectief
Belangrijk!!
Sociale wetenschappen
Wat is science? (Menken & Keestra, 2021)
De werkelijkheid begrijpen
... door het gebruik van instrumenten: microscoop, interviews, vragenlijsten, observaties
... door het gebruik van rede: hypothesen, stellingen, kaders, tabellen
... door voort te bouwen op bestaande kennis en inzichten
Verschillende wetenschappelijke disciplines aan UvA
Sociale wetenschappen
Studie van maatschappij en gedrag: samenlevingen, individuen en relaties tussen individuen
Onderscheidend kenmerk van menselijke geografie en stedenbouw: de ruimtelijke dimensie
Homo geographicus': geografie verbindt wetenschappelijke disciplines die gewoonlijk niet
met elkaar spreken
, Geografie en planning: eclectische wetenschappelijke gebieden
Gebruik van verschillende wetenschappelijke paradigma's → verschillende perspectieven op
ruimtes en plaatsen
Pluralisme en aannames
Verschillen tussen wetenschappelijke disciplines: elk heeft zijn eigen theorieën, methoden en inzichten
Impliciete aannames sturen onderzoek vaak → verduidelijk je theorieën, methoden en inzichten
"Het uitvoeren van een robuuster wetenschappelijk onderzoek vereist het gebruik van een veelheid aan
methoden en theorieën." (Menken & Keestra, 2021)
Vier kaders: wat beweegt mensen?
1. Sociologie: de mens is sociaal
2. Psychologie: de mens is emotioneel en intuïtief
3. Politieke wetenschap: de mens is machtsbewust en op macht belust
4. Economie: de mens is rationeel
1. Logica van geschiktheid' (March & Olsen,1989) De mens wil zich conformeren aan
dominante normen: wat is legitiem? Identiteit, gemeenschap en verwantschap (Chen et al.,
2018): de mens wil zich identificeren met een plek.
2. Begrensde rationaliteit (Simon, 1951); we kunnen de lange termijn niet overzien Intuïtie,
“gevoel” Fundamentele behoeften, zoals veiligheid en → angst voor verandering en
onzekerheid Risico van reductionisme
3. Gedreven door en belemmerd door macht. Machtsverhoudingen. Macht bepaalt de
werkelijkheid (Flyvbjerg, 1998)
4. Logica van gevolgen' (March & Olsen, 1989) Homo economicus: rationele actor met een
duidelijk motief. Rationele besluitvorming: individuele rationaliteit, collectieve
(ir)rationaliteit.
Elke discipline ziet een casus anders.
Het belang van plaats
Human geography: Menselijke geografie: plaatsen begrijpen en verklaren
"Alle menselijke handelingen vinden plaats in en door plaats en ruimte" (Chen et al., 2018)
Hoe plaats samenlevingen en gedrag beïnvloedt
Stedelijke en regionale planning: ingrijpen in deze plaatsen
Normatief: streven naar betere plekken
Wat betekent beter? Winstgevender, rechtvaardiger, duurzamer, groener, ...
