Hoofdstuk 2
1990: Toenemende integratie cognitieve en gedragstherapie
Gedragstherapie: eind jaren ‘50
- Tegenbewegomg op bewustzijnspsychologie moeten spiegelen
aan natuurwetenschappen
- Behaviorisme: observeerbare prikkels en observeerbaar gedrag –
bestuderen van gedachten is ‘onwetenschappelijk’
- Pavlov: klassieke conditionering methoden om angst te reduceren
o Wolpe: systematische desensitisatie (SD): confrontatie
met CS nieuwe S-R koppeling tussen voorheen gevreesde
prikkel en een nieuwe reactie vervangt de oude S-R relatie
- Skinner: operante conditionering therapeutische interventies,
belang van gewenste gedragingen. Vb: token economies
- Mowrer: tweefactorentheorie vicieuze cirkel van angst en
vermijding
- Orthodoxe behaviorisme wordt verlaten: niet-waarneembare O-
factoren tussen stimulus (S) en gedrag (R) in
neobehavioristisch S-O-R model
o O eerst vooral biologische en motivationele toestanden
(honger, dorst, vermoeidheid)
o Later: cognitivisme oa ook cognities +
persoonskenmerken
- Relational frame theory (RFT): verklaring voor complexiteit van
menselijk gedrag zoeken in bijzondere eigenschappen van taal
- Lazarus: breed-spectrum-gedragstherapie uitgaan van wat
praktisch leek te werken ipv wat theorietisch was voorgeschreven
- ‘Ontmantelingstudies’ welke onderdelen van de therapeutische
interventies noodakelijk voor verandering ‘uitgeklede’
geprotocolleerde interventies toepassen evidence based therapie
Cognitieve therapie
- Ellis: Rational Emotive Behavior Therapy (REBT)
o Niet open voor wetenschappelijk onderzoek
o Interactionele stijl: overreding + confrontatie stimuleren
tot andere interpretaties
- Beck: cognitieve therapie adhv cognitieve schema’s
o Open voor wetenschappelijk onderzoek
o Interactionele stijl: socratisch dialoog inzicht bij patient
zelf in disfunctionele gedachten
- Overeenkomsten REBT en cognitieve therapie:
, o Psychoanalytisch: gaan ervanuit dat foutieve/disfunctionele
interpretaties ten grondslag liggen aan veel soorten
psychopathologie
o Zoekschema’s en therapeutische procedurse ontwikkeld om
deze interpretaties en schema’s op te zoeken. Corrigeren
stoornis = verholpen
- Meichenbaum: cognitieve gedragsmodificatie (CGM)
o Ontwikkeld binnen gedragstherapie en het S-O-R schema
o Bewustwording + verandering van cognities, niet begrijpen en
onderzoeken van de betekenis
o Functie van gedachten belangrijker dan onderzoekeen van
betekenis en juistheid
Cognitieve schemamodel van Beck
- Schema’s: kennisstructuren die helpen ervaringen te ordenen en te
begrijpen geven richting aan de manier waarop men met die
ervaring omgaat
- Kernopvattingen: onvoorwaardelijk + algemeen geldig
o Zijn rigide corrigerende ervaringen nauwelijks van invloed
o Therapie: opbouwen + testen van nieuwe functionele
kernopvattingen
o Persoonlijkheidspathologie: hoge activiteit van disfunctionele
kernopvattingen + ontbreken van alternatieve functionele
kernopvattingen of schema’s
- Intermediaire opvattingen: type redenering dat het gedrag van
mensen binnen bepaalde omstandigheden stuurt
o Conditioneel: als… dan…
Voorspellend: voorspellen van het daadwerkelijk
optreden van bepaalde gevolgen (als … er is, dan
gebeurt er…)
Interpreterend/evaluatief: impliciete of referentiele
evaluatie (als … het geval is, dan betekent dat…)
o Instrumenteel: leefregels of motto’s
- Automatische gedachten: rechtstreeks navraagbaar
o Vertrekpunt: emotionele ractie op automatische gedachten
o Rechtstreeks toegankelijk voor introspectie daarna samen
hypothesen vormen over over de samenhang van de
problematiek in termen van intermediaire en kernopvattingen
o Thought catching: achterhalen welke automatische
gedachten/beelden je had bij een bepaalde emotionele reactie
o Betekenisgevend: wat je denkt, ga je ook doen
o Betekenisnemend: wat je al voelt, ga je ook denken
o Denkfouten/disfunctionele denkstijlen
Selectief waarnemen
Negatief denken
Zwart-wit denken
Generaliseren
Gedachtelezen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinenagel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.