Samenvatting
Samenvatting Aantekeningen colleges Nieuwere Letterkunde
- Instelling
- Hogeschool Van Amsterdam (HvA)
Hier vind je de aantekeningen van de zeven colleges van literatuurgeschiedenis nieuwere letterkunde.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: nielslipmann • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
College 1Nederlandse negentiende-eeuwse literatuur voor 1880
Idealiserend:
- Literatuur moest moralistisch zijn, de mens verhefen
- De held wordt na de nodige ontberingen voor zijn deugdzaamheid beloond en de
schurk krijgt zijn verdiende loon.
Typerende onderwerpen
- God
- Huiselijkheid
- Vaderland
Andere typisch Nederlandse negentiende-eeuwse genres
- Realistische schetsen (werkelijkheid om je heen zo precies mogelijk beschrijven ->
VB Camera Obscura)
- Humoristische teksten (piet- agoras)
- Historische roman (avonturenroman (= spannend verhaal), idealiserende
avonturenroman (= idealiseren van het verleden voor het heden)
Kloos’ inleiding bij de gedichten van Perk (1882)
- Kloos en Perk kennen elkaar van school. Perk schreef gedichten over een meisje
Mathilde (ontmoet op reis). Perk en Kloos zijn vrienden. Perk overleed aan de
vliegende tering. Kloos bundelde de gedichten van Perk over Mathilde
- Poëzie is ‘hard’ en niet zo zacht en lief als de dominee dichters laten lijken
De ‘Beweging van Tachtig’
Kunst/literatuur staat volledig in dienst van de schoonheid. (L’art pour l’art)/kunst heeft
genoeg aan zichzelf
- De Nieuwe Gids (1885)
- ‘Grassprietjes’ (1885) Cornelis Paradijs/ Van Eeden
- ‘Julia’ (1886) Guido/Kloos/Verwey
- De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek’ (1886)
Slogans
Kloos’ “Inleiding” bij de gedichten van Jacques Perk
- “Vorm en inhoud zijn één” (= brengt precies over wat jij wil zeggen)
- “Poëzie is stemmingskunst: “aan de stemmingen kent men de ziel” (= brengt
precies jouw gevoelens over)
- “Poetry is imaginative passion” (= alleen jij kan uiten hoe je je voelt, omdat
niemand anders precies voelt wat jij voelt (-> authentiek)).
College 2
19e eeuw
Dominee dichters schrijven gedichten en proza
- Proza: idealiserend -> moest leerzaam zijn
Tachtigers reageren vooral negatief op de gedichten van de dominee dichters
Naturalisten reageren vooral negatief op verhalen en romans van de dominee dichters
Historische achtergrond van periode tussen 1880 en 1945
- Verzuiling
- Kolonie/ethische politiek/imperialisme
- 1914-1918 WO 1
- Moderne stad
- Interbellum
- Economische malaise van de jaren 30
- 1940-1945 WO 2
De opkomst van het naturalisme in Nederland
1860: Volgens Taine is de mens in zijn ontwikkeling afhankelijk van de volgende drie
determinerende factoren: race, milieu en moment. Op basis daarvan zijn voorspellingen
te doen.
, - 1870: Zola en de gebroeders De Goncourt verwerken Taines inzichten in literair
werk.
- 1875: Jan ten Brink maakt jonge Nederlandse schrijvers bekend met Zola en de
gebroeders De Goncourt.
- 1879: Emants publiceert ‘Een drietal novellen’
- 1885: Cooplandt publiceert ‘Uit het leven’
- 1886: Netscher publiceert ‘Studie’s naar het naakt model’
- 1888: ‘Een liefde’, ‘Eline Vere’, ‘Jufrouw Lina’
Kenmerken naturalistisch proza
- De hoofdpersonen zijn geen modellen van deugd, maar nerveuze gestellen.
- Hun karaktereigenschappen zijn erfelijk bepaald
- Het gaat over ontnuchtering.
- De burgerij wordt gehaat.
- Seksualiteit wordt openlijk beschreven.
- De schrijver oordeelt niet.
- Het verzoenende einde ontbreekt.
Van naturalistisch proza naar modernistisch proza
In de eerste paar decennia van de 20e eeuw verliest het naturalisme zijn scherpe kantjes:
- Duister pessimisme wordt lichte melancholie
- Er is ruimte voor een happy end
Dit ‘damesproza’ schreeuwt om een ander type literatuur: modernistisch proza
Kenmerken modernistisch proza:
- Hoofdfiguren zijn twijfelaars
- De werkelijkheid is onkenbaar, de brokstukken probeert de auteur tot een eenheid
te smeden
- Het innerlijk leven van de personages staat centraal
Het gevoel tijdens het interbellum
“Wij leven in een bezeten wereld. En wij weten het. Het zou voor niemand onverwacht
komen, als de waanzin eensklaps uitbrak in een razernij, waaruit deze arme Europese
mensheid achterbleef in verstomping en verdwazing, de motoren nog draaiende en de
vlaggen wapperende, maar de geest geweken.”
(J. Huizinga, In de schaduwen van morgen, 1935)
College 3
Voor 1880
- Proza: dominee dichters, historische roman, realistische schets, humoristische
tekst -> Deugd staat centraal
- Poëzie: wordt veranderd door de tachtigers
- Proza en poëzie: dominee dichters over huiselijkheid, vaderland en God:
idealiserend
De tachtigers: poëzie
- Schoonheid staat centraal
- Uitspraken dominee dichters zijn onzin
- Kunst is je eigen expressie: niemand anders voelt zoals jij je voelt
Proza verandert ook door de Naturalisten
- Determinerende factoren bepalen hoe iemand leven eruitziet: ras, milieu en
moment: moment (tijd waarin je opgroeit), milieu (klasse waarin je opgroeit), ras
(afkomst: bijv. genetische afwijking).
- Deprimerend en somber
Reactie op de naturalisten: damesproza
- Lichte melancholiek
- Happy end
Modernisme
- Innerlijk leven: gedachten en gevoelens vanuit een personages kennen
- Twijfelaars
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisevlaar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen