Psychology of Interacton essgnsng wsth the msnd sn msnd
CM Jaar 2 blok E
Wat geel gemarkeerd is staat in de begrippenlijst
De rijtjes die onder blauwe tekst staan, staan in het andere document als ontwerpregels van
Johnson
H1 Our percepton is biased
Onze percepte van de wereld is gebaseerd op drie aactoren:
- The past: onze ervaringen, het verleden
- The present: de context van nu, het heden
- The auture: onze doelen, de toekomst
Percepton bsased by expersence (past) percepte beïnvloed door ervarsngen
Je ervaringen kunnen je huidige beeld vertekenen op verschillende manieren:
- Perceptual prsmsng is dat wat je ziet eraan ligt hoe het aan je verteld is. Het is een
soort visueel vooroordeel. Een wit doek met zwarte vlekken lijkt op het eerste
gezicht nergens op, maar zodra iemand je verteld dat er een dalmatir bij een boom
in de tekening staat, zal je niet anders dan dat meer kunnen zien. Zoals bij dit plaatje
hieronder zie je oa LIFE staan oa je ziet een paar ‘gebouwen’.
- Perceptual framsng/paterns zijn verwachtngspatronen van iets wat vaak voorkomt.
Dit gaat over plekken waar je al vaker bent geweest; hierop baseer je al je andere
bezoeken aan dezelade plekken. Ook verwacht je bepaalde dingen ergens te vinden:
in een keuken staat een aornuis en koelkast, in een badkamer staat een douche en
een wastaael. Onze hersenen maken hier short-cuts voor zodat we niet constant naar
alle elementen hoeven te kijken om te weten waar we zijn. Maar dit kan ook
andersom werken: je loopt een keuken binnen waar geen aornuis in staat, maar je
kan toch echt zweren dat je een aornuis hebt gezien, want zo staat dat in je systeem.
Ook bij het bekijken van een nieuwe website, ga je er toch in met de kennis die je
hebt van andere websites die je bezocht hebt. Als dingen overeen lijken te komen,
zal je minder goed lezen wat er nou eigenlijk op die butons staat bijvoorbeeld, dit
kan leiden tot irritante situates.
- Habstuaton: Door de gewenning aan dagelijkse gebeurtenissen geea je er minder
aandacht aan. Een pop-up melding met ‘Weet je het zeker?’ zal je de eerste paar
keer opmerken en zorgvuldig lezen, maar na een tjdje zal de melding je niet meer
opvallen en klik je het weg zonder erbij na te denken.
, - Atentonal blsnk: Een andere ervaring is als we net iets belangrijks gezien oa
gehoord hebben. Binnen 0.15 en 0.45 seconden zijn we dooa en/oa blind voor andere
stmulansen, ook al werken onze ogen en oren nog goed. Dit komt omdat ons brein
volledig in de ban is van de net gebeurde situate.
Percepte beïnvloed door husdsge context (present)
Door de context waar objecten zich in bevinden kunnen we heel anders naar dingen kijken.
We gaan er vanuit dat bepaalde dingen zo horen en zo zijn, maar toch gaat het soms anders
(illusie). Bepaalde vormen die net even anders zijn gebruikt zie je niet meer zoals je dat
eerst zag; dezelade woorden in verschillende contexten kunnen heel anders overkomen en
een andere betekenis hebben.
Er kunnen dingen vertekdnz ijn op visueel vlak, maar ook op vlakken zoals gehoor, smaak en
tast.
Horen:
- McGurk efect: Je maakt voor bepaalde klanken bepaalde mondbewegingen en als
deze samen niet kloppen vormen je hersenen een bepaald geluid om. Dit flmpje is
handig om het nog beter te begrijpen. htps://www.youtube.com/watch?
v=jtsfdRq2tw
- Ventrsloqussm: Mensen die praten zonder hun mond te bewegen, zoals
buikspreekpoppen. Ons brein kijkt naar de dichtstbijzijnde mond die beweegt, bijv.
die van de pop, om het geluid te kunnen plaatsen.
Percepte beïnvloed door doelen (future)
- Guide our perceptual apparatus: dus we ‘proeven’/zoeken wat we nodig hebben van
de wereld om ons heen.
- Filter our perceptons: dingen die we niet met ons doel te maken hebben flteren we
automatsch weg, het wordt nooit geregistreerd in onze bewuste hersenen.
o Als je op een website iets specifeks zoekt, scan je sneller de afeeldingen
dan dat je de teksten gaat lezen. Je negeert niet bewust dingen die niets met
je doel te maken hebben, maar je ziet het vaak gewoon niet.
o Ook al sta je in een ruimte waar veel mensen praten kun je je toch
concentreren op wat je gesprekspartner zegt en hierbij dus andere stemmen
wegfltert.
- Influencing where we look: percepte is actea, niet passiea. Je ogen, handen etc.
zoeken altjd naar je doel en niets anders.
- Sensing our perceptual system to certain autures: als je zoekt naar een rode auto
neemt je brein alleen maar rode auto’s waar en de andere kleuren dus helemaal
niet.
Ontwerpregels voor bevooroordeelde perceptes:
- Voorkom dubbelzsnnsghesd. Het ontwerp moet door elke gebruiker op dezelade
manier geïnterpreteerd worden. Door bijvoorbeeld een knop te maken met een
bepaalde lichtnval, lijkt het op een 3D knop. Maar zonder dat licht lijkt het niet meer
op een 3D knop: dus mensen gaan het anders interpreteren en hebben misschien
niet door dat het een knop is waar zij op kunnen drukken.
- Wees conssstent. Plaats inaormate en navigate consistent op bepaalde locates. Op
elke pagina moeten ze op dezelade plek staan. Ook moeten ze hetzelade letertype,
, kleur, schaduw, etc. bevaten. Deze consistente is voor gebruikers goed te
herkennen en zorgt voor gemakkelijker gebruik.
- Begrsjp het doel. Gebruikers gebruiken jouw systeem omdat ze een doel hebben en
dit doel moet behaald worden. Realiseer je dat iedereen andere doelen heef en dat
bepaalt heel erg wat mensen zien en waar ze op leten. Zorg dat op elk punt van
interacte, de gebruiker duidelijk inaormate kan vinden, prominente en duidelijke
route naar het doel van de gebruiker.
H2 Our vision is optmized to see structure
Gestalt prsncspes
Theoriein die de werking van het oog, optsche zenuw en hersenen visualiseren.
- Proxsmsty (nabsjhesd) Elementen die dicht bij elkaar liggen worden als eenheid
beschouwd.
- Ssmslarsty (gelsjkenss) Dingen die op elkaar lijken tot een geheel zien.
- Contnusty (contnuïtest) Wanneer er inaormate mist willen onze hersenen dat
automatsch aanvullen. We zien iets als een geheel, ook al gaat het door iets anders
heen.