Samenvatting
Samenvatting geschiedenis Tijdvak 6 en 7
Samenvatting voor het vak geschiedenis over tijdvakken 6 en 7. Gemaakt aan de hand van het boek Feniks voor 4/5/6 vwo
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Tijd van regenten en vorsten 1600-1700Tijdvak 6
6.1 Over zeeën en oceanen
Landbouw en nijverheid
- In grote delen van Europa in de 17e eeuw was ruim 70% van de bevolking werkzaam
in de landbouw
- Stijgende zeespiegel → akkerbouw onmogelijk
- Manufactuur = nijverheidsbedrijf waarbij wordt gewerkt met eenvoudige apparaten
die met spierkracht worden aangedreven
handelscompagnieën
- Moedernegotie = graanhandel vanuit gebieden aan de oostzee door Amsterdamse
kooplieden.
- Moedernegotie en visvangst groeit → handelsgebied breidt uit → begin straatvaart
- Straatvaart = handel waarbij handelsschepen de Straat van Gibraltar passeren op
weg naar landen rond de Middellandse Zee.
- Forse investeringen en tegenslagen → handelaren ging samenwerken in
handelscompagnieën.
- Amsterdam werd centrum van het handelskapitalisme en de belangrijkste
stapelmarkt van Europa.
verenigde oost-indische compagnie
- Onderlinge concurrentie tussen handelaren → prijzen in Azië stijgen → alles
samengevoegd tot VOC in 1602 → kregen het handelsmonopolie op Azië.
- Groot-Brittannië had East India Company / Frankrijk had Compagnie d’Orient → felle
en zware concurrentie (meestal geweld)
- Jan Pietersz. Coen tegen bevolking van Banda-eilanden. Zij verkochten toch
goederen tegen de regels van VOC in → Militaire expeditie naar Banda-Eilanden →
duizenden doden en overlevenden werden verplicht slaaf
west-indische compagnie
- 1621: WIC wordt opgericht
- WIC-kapiteinen kregen kaperbrieven van staten-generaal → bekendste succes is de
kaping van de zilvervloot onder leiding van Piet Hein in 1628
- Handel werd een wereldeconomie doordat het verschillende werelddelen verbond
VOC: heen- en terugweg
Heen → verkocht opium uit India in China en Nederlands-Indië
Terug → kochten specerijen, zijde, katoenen stoffen en porselein
WIC: heen- en terugweg
Heen → kostbaarheden en wapens in ruil voor slaven → slaven verkopen in Amerika
Terug → kochten suiker, tabak, rum en bont
, 6.2 om de macht
Staten-generaal en gewestelijke staten
- 1588: zeven gewesten van de Unie van Utrecht worden een republiek: de Republiek
der Zeven Verenigde Nederlanden. (zeer opmerkelijk als 1 van de weinige!)
- In de republiek was de macht verdeeld tussen de gewestelijke staten en de
staten-generaal.
- Staten-generaal (afgevaardigden van gewestelijke staten): bepaalden buitenlands
beleid en verdediging van het land, bevorderden de handel
- Gewestelijke staten: regelden rechtspraak per gewest, bepaalden regels en
hoeveelheid belasting, godsdienst (protestantisme).
stadhouder en raadspensionaris
- Stadhouder (altijd iemand uit familie van Oranje) is eigenlijk ook legerleider → veel
invloed want mag stadsbestuurders benoemen
- Raadpensionaris was de woordvoerder van Holland in staten-generaal want
Holland betaalde meeste belasting en was het belangrijkst.
- 1585: Maurits is stadhouder en Johan van Oldenbarnevelt is raadpensionaris →
samen de spanjaarden teruggedreven
- Oranjegezinden onder leiding van Maurits willen oorlog voortzetten
- Staatsgezinden onder Johan van Oldenbarnevelt wilden vrede voor de handel
Het twaalfjarig bestand
- Johan van Oldenbarnevelt kreeg meerderheid in de staten-generaal →
wapenstilstand van 12 jaar (getekend in Antwerpen, 1609) → twaalfjarig bestand
-
Gematigde Stroming Orthodoxe Stroming
Arminius Gomarus
voorstander grote gewetensvrijheid ‘rechtgelovig’
Johan van Oldenbarnevelt Maurits
- Vrees dat Maurits met leger de macht grijpt → Van Oldenbarnevelt geeft recht aan
steden om soldaten in te huren voor vrijheid → Maurits ziet dit als landverraad en
laat van Oldenbarnevelt oppakken
- 1619: Johan van Oldenbarnevelt wordt schuldig verklaard en onthoofd
- Aanhangers Gomarus grijpen macht → aanhangers van Arminius worden verbannen
uit de republiek
De vrede van Münster
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aimelykil. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen