Hiii! Ik heb alle hoorcolleges meegeschreven en erbij geschreven/verduidelijkt waar dat kon. Ik heb zelf alleen dit document geleerd voor het tentamen vorig jaar, en daarmee had ik een 8,5. Het boek lezen is dus niet nodig als je dit document leert.
Hoorcollege aantekeningen meten en diagnostiek
Toetsing:
50% tentamen, 50% schrijfopdracht
o Beide ten minste een 5,5
Tentamen = 40 meerkeuze
o Meestal 27 goed is een 5,5
o 60% theorie, 40% rekenen
o 6 letterlijk uit de quizzes
Opdracht:
o Werkcolleges
o Deelverslag I/II/III eindverslag
o Bonuspunt krijg je bovenop je cijfer als je alle deelverslagen op tijd inlevert.
Hoorcollege 1: Diagnostiek en testgebruik, meten en testen 06-02-
2023
Diagnostiek: het door en door kennen van een situatie met als doel een beslissing te kunnen nemen.
Psychodiagnostiek: onderzoek op het gebied van psychosociaal functioneren
Betrouwbare en valide beschrijving van psychosociale werkelijkheid
Mogelijke verklaringen voor problemen
Verklaringen toetsen
Psychodiagnostiek
Betrouwbare en valide beschrijving van psychosociale werkelijkheid
Wetenschappelijke diagnostiek
o Diagnostiek is idealiter herhaalbaar
o Diagnostiek nadert idealiter de werkelijkheid
o Inter-rater betrouwbaarheid psychiatrische diagnose
0-50% met niet-gestandaardiseerde interviews en tests
Dus gestandaardiseerde tests moeten beter zijn dan kans
Diagnostiek als wetenschapsbedrijving:
Moeilijk, vaak complexe constructen
Beperkte tijd
Conformation bias: neiging om nieuw bewijs te interpreteren als bevestiging van bestaande
overtuiging/theorie
Beschikbaarheidsheuristiek: neiging om te focussen op alleen die symptomen die verband
houden met hoog prevalente aandoeningen.
Diagnostische tests:
Doel testafname: wetenschappelijk verantwoorde, betrouwbare en objectieve informatie omtrent
diagnostisch beeld beslissing
1. Probleem analyse
2. Classificatie en diagnosestelling
3. Planning behandeling
4. Evaluatie van behandeling
5. Zelfkennis
6. Kennisvergaring wetenschappelijk onderzoek
Waar gebruiken we diagnostische tests vooral voor? Hoofddoelen:
Intelligentie
Aanleg (voor bijvoorbeeld profielkeuze)
Belangrijkste vaardigheid psycholoog/pedagoog: op de hoogte zijn van psychometrische waarde en
op een ethische manier inzetten.
Casus GERT:
Kind: laat druk en ongeconcentreerd gedrag zien
Huisarts specialistische GGZ.
o Ouders vullen vragenlijsten in.
Vervolgens intake waarbij probleemgedrag in kaart wordt gebracht.
Test: kan impulsieve en hyperactieve gedrag van GERT verklaard worden vanuit ADHD? Testgebruik
voor diagnostiek van gedragsproblemen:
1. Doorverwijzing huisarts
2. Intake polikliniek ADHD
3. Psychologisch/pedagogisch onderzoek
4. Psychiatrisch onderzoek
Gevaren testgebruik:
Tests steeds grotere rol in de maatschappij, mentale eigenschappen worden geobjectiveerd.
Maar… Kennis over psychometrische eigenschappen?!
o Meet een test wat deze beoogt te meten?
o Hoe en onder welke omstandigheden moet een test afgenomen worden?
o Is een verkorte versie van een test (even) betrouwbaar? (want tijd = geld)
o Hoe is de referentiegroep bepaald? (1 havoër en 10 vwo’ers, dan is het gemiddelde
IQ waarschijnlijk hoger).
Meten en testen
Definitie test: gestandaardiseerde procedure voor het nemen van een steekproef van gedrag,
beschreven in categorieën of scores.
Elke testscore bevat meetfouten:
Formule klassieke test theorie: X = T + e
Geobserveerde testscore X = daadwerkelijke score/gedrag T + meetfout e.
Alle instrumenten bevatten meetfouten/confounders:
Veel psychologische/pedagogisch concepten zijn niet perfect gedefinieerd
Vragen worden verkeerd gelezen/geïnterpreteerd
Sociaal wenselijk antwoorden / context (bijv. niet zeggen dat je verslaafd ben geweest, of
zeggen dat je niet vaak in een vechtpartij betrokken bent, terwijl als je in de gevangenis zit en
je ziet veel gevechten, maar je bent zelf maar 1x per maand, dan is dat dus eigenlijk alsnog
veel)
Handleiding niet precies gevolgd
Etc.
Testeigenschappen:
2
,Standaardisatie:
1. Herhaalbaarheid
a. Je zo steeds tot dezelfde score moeten komen (mits het te meten construct gelijk
blijft, als iemand bijvoorbeeld antidepressiva gaat slikken)
i. Betrouwbaarheid
2. Steekproef van gedrag
a. Volledigheid: beperkt aantal items
3. Gebruik van scores of categorieën
a. Scores: constructen uitdrukken in getal
4. Gebruik van norm of standaard
a. Interpretatie scores: norm of standaardscore
i. Ruwe score: wat uit de test komt
1. Vergelijken met afkapwaarde (elke score onder de 10 lijdt tot
problemen)
2. Vergelijking met normgroep (vergelijkt met mensen uit de algemene
populatie)
5. Predictie van non-test gedrag
a. Testscore voorspelt bepaald gedrag.
b. Heel belangrijk: validatie!
Testgebruik in Nederland
NIP / NVO
Nederlands Instituut van Psychologen: www.psynip.nl
Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijsdeskundigen www.nvo.nl
1. Beroepsethiek
2. Kwaliteitsbewaking
o Registraties
o Opleidingen
o COTAN
Eigen gebruik instrumenten: 2 eisen zijn erg belangrijk voor de psychodiagnostiek volgens NIP en
NVO:
1. Psychometrische criteria: COTAN
a. Testconstructie, standaardisatie, normen, betrouwbaarheid, validiteit
2. Ethisch gebruik algemene standaard testgebruik (NIP/NVO)
a. Verantwoordelijk, integer, respectvol en deskundig handelen
COTAN: COmmissie Test Aangelegenheid Nederland
Testgebruikers informeren over de kwaliteit van instrumenten
Testmakers feedback geven over de kwaliteit van hun instrumenten.
COTAN criteria:
1. Uitgangspunten van de testconstructie
a. Meetpretentie, doelgroep(en), functie
2. Standaardisatie
a. Kwaliteit testmateriaal en handleiding
3. Normen
a. Representatieve vergelijkingsgroep
4. Betrouwbaarheid
a. Consistentie/herhaalbaarheid testscore
5. Validiteit
3
, a. Meet een test wat deze beoogt te meten
COTAN. Online (UBVU) cotandocumentatie.nl hier staan alle testen in en je kan kijken of je test
geschikt is/welke nadelen er aan zitten.
Tests:
Klinische praktijk +/- 800 verschillende test
50% door 1% van de gebruikers ingezet (!)…
o Vaak niet onderzocht op kwaliteit
Er worden steeds minder projectieve testen gebruikt (tekenen is best wel subjectief (wat zie je in dit
plaatje? Lastig te meten!)).
Kwaliteit testgebruik NL
Psychometrische kwaliteit van de 20 meest gebruikte tests (percentages tests met de beoordeling
‘goed’). Wordt steeds beter in Nederland.
Algemene standaard testgebruik (NIP)
Doel: verantwoordelijk, integer, respectvol en deskundig handelen
Relevant
Afname gebeurt door bevoegden
Respect voor psychische en lichamelijke integriteit
Geheimhoudingsplicht
Informed consent (informatie plicht naar client)
Onafhankelijk en objectief oordeel (bijv. niet irritante mensen nadelen met beoordelen)
o Rapportage zonder jargon (geen vaktaal, alles moet begrijpelijk zijn)
Ethiek bij uitgevers van testen
Veel geld in omloop…
Testmateriaal, handleidingen, scoreformulieren, normeringen
Psychometrische kenmerken moeten up-to-date zijn
Alleen gekwalificeerde mensen mogen tests kopen en gebruiken.
Digitaal testgebruik
Hoorcollege 2: de opdrachten 08-02-
2023
Je gaat de psychometrische waarden voor de SDQ vragenlijst onderzoeken.
SDQ vragenlijst:
Strengths and Difficulties Questionnaire: Screening psychische problematiek en vaardigheden
http://www.sdqinfo.org/
Is de SDQ vragenlijst inzetbaar voor belangrijke beslissingen?
Deelverslag I:
Betrouwbaarheid
Deadline voor 23:59 voor WC 3
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper radijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,48. Je zit daarna nergens aan vast.
